F A Q E T

Sonntag, 21. Juli 2013

Mimoza Ahmeti

Mimoza Ahmeti ka lindur më 1963 në Krujë. Mbas dy vëllimeve me poezi në vitet ’80, më 1994 botoi librin Delirium me 53 poezi, me të cilin tërhoqi vëmendjen e lexuesit. Poezia e M. Ahmetit pëlqehet sidomos nga brezi i ri, për vargjet e saj moderne me ekspresion të virgjër, feminitet dhe me sensualitet të theksuar.
 
 
 
 
ÇMENDINA ME PORTË HAPUR
   
Po ikni, po na lini,
duke menduar; "Përgjithmonë",
Nga ky dhe që ishte juaji, joni,
që është çmendina jonë.
Çmendina jonë e dashur, mallëngjyese
me kafkat shqyese.

O të çmendurit e mi të shtrenjtë,
sa ju dua,
megjithëse kurrë s'ju flas,
megjithëse kurrë s'më flisni
dhe dot s'ju duroj
dhe dot s'më duroni.
Por ky është rit:
ne nuk e shohim në sy njëri-tjetrin
për pa urryer,
dhe ky është shkak
për t'u dashur gjer në çmendim,
duke buzëqeshur ekzaltisht,
ndërsa në faqe
lotët na rrjedhin,
lotët.

Bashkëvuajtës të mi
që ikni mërgueshëm,
të çmendinës sonë unikale,
me sy të fiksuar
pas një ideje të vetme,
oh, vetëm pas një ideje të vetme,
që askurrë s'u pa, s'u gjend askund
dhe s'di ndonjëherë në ka për t'u gjetur.

Shpërndahuni, ikni, tretuni.
Vend më vend shtet më shtet...
Oh, çfarë piskame pisket
nga çmendina jonë
në orën e vonë të perëndimit,
kur malli e merr për bijtë në Perëndim...

Ç'trishtim!
Mure të rrjepur. Mure që gjithmonë
kufizojnë horizontin
për të lënë një qiell pa fund përsipër.

Aty pas mesnate dënesjet mbarojnë,
dikush me vete po flet:
Sidoqoftë shqiptarit,
kudo që të ndodhet,
i mjafton marrëzia e vet...

  

ARMIKU IM

Armiku im,
shpeshherë më fyeve në mënyrën më të dobët,
shpeshherë të fyeva në mënyrën më të cekët,
armiku im.
E ç'do të ish jeta ime pa ty
dhe e jotja pa mua?
Askush s'mund ta dijë.
(kur kushtëzimi mbaron
qenia zhduket)
Armik. Armiku im.
Prej teje rashë në gjurmë dhe përfitim
të asaj që kërkoja,
prej teje gjallëroi jeta ime, u zgjua,
u përbetua,
dhe ngashëreu,
kur vrasja shpirtat ngërtheu.
Oh, në të vërtetë ti je dashuria
dhe urrejtja ime,
armiku im.
Pikërisht ato,
që ne zhvleftësuam
ndërsa rrugës ecëm,
që asnjëher s'i ditëm,
s'i llogaritëm,
TURMAT,
që inerte derdhen
dhe frymë marrin
me injorim,
lanë pasojë
mbi shpirtin tënd
mbi shpirtin tim.
 
 
QE TI JE GOMAR KJO ËSHTË DIÇKA QË DUKET
   

Fytyrë e bukur dikur, tani stigmatike,
në gjurmët e tua gjej vrasjen që të kanë bërë,
në gratë që i humbe, që i braktise, a shpëtuan duke ikur prej teje,
për të mbetur gjallë diku
në lemoshe ndjenje.
Fytyrë e bukur dhe sot, me gjithë prishjen, dyshimin,
dekompozimin,
trup që zvarrisesh e birresh në tokë të mallkuar.
Masë vigane dhe e dëshpëruar njëkohësisht.
Një vath në vesh-diç ja nxit kotësisë kuptimin.
Çdo ditë humb diçka nga cilësia e yllit,
vdiresh në rërë.
Çdo natë fiton diçka nga pamortësia e vdekjes.
Oh, tani që po shuhesh, ndërsa vazhdon akoma të shuhesh
vërvit në ajër tentakula të tmerrshme vetmie të shthurur
me lak fshikullues kap, tërheq e shtrëngon,
robëron
me buzët sterile, trupin e pandjeshëm.
Shpesh kam rënë në gjurmët e bjerrrjes sate, shfrimit
mënyrës së tërthortë të shfaqjes, helmimit,
fshehjes, sofizmit, lëkundjes, së paqenës,
asaj paqendrueshmërie që nuk ngre dot bazë.
Ndjenja luksoze, në esencë shkatërruese,
gërryejnë si macet gjire grash të lëna.
Rrugëhumbur i bukur që vazhdon të humbësh,
që di të sillesh, por që etika s'ta përmush dot shpirtin.
Jam jotja, më ke, gjithmonë më ke pasur,
mbështetje, frymë, shteg në rrugë pa krye,
Por ti s'e kupton, ngaqe je gomar,
dhe ky është shkaku
që unë të dua tmerrësisht.


TI DO TË HESHTËSH
   

Ti do të heshtësh gjatë atë ditë,
ndoshta për fare atë natë,
kur të mos jetë
mbi sferën e humbur të tokës,
figura ime krenare
me sytë e fuqishëm si shpezë
që veç lirisë i përkasin,
që ti, ti i deshe aq shumë.
Ti do të heshtësh djalë,
ti do të heshtësh, burrë,
ti do të heshtësh, shpirt,
kur të mos jem më unë.
Dhe mjekra jote pshtetur mbi klavikul,
do të heshtë.
Oh, nuk do të jetë më ajo heshtje,
një nga ato që vibrojnë afrimin.
Ajo heshtje e madhe,
ajo heshtje e mungesës,
ajo heshtje e kthimit tënd,
në një, në një, në një.
Ti që gjithmonë me mua ishe dy,
dhe prapë njësuar,
po kurrë bir vetmie.
Do të heshtësh,
ti që aq pak flisje dhe heshtjet i krisje
ti që i kishe fjalët si guaska të rralla,
që m'u desh aq rrugë të eci për t’i gjetur,
do të heshtësh ti, që aq shume të desha,
Do të kthehesh në një burrë si mijëra
(kurrë nuk mbaron argatëria së ngrëni burra.)
Do të heshtësh. Do të çohesh. Do të ikësh që andej,
krahthyer drejt gojës së argatërisë do t'ikësh
duke t’u zvogluar trupi, shpatullat në largësi.
(Pika më raftë sa fort t’i desha shpatullat!)
Do të ikësh argati im, do të zhdukesh,
dhe këtu historia jonë do të mbarojë
historia jonë e padëgjuar
që e përgjonin yjet e pikuar
e që kapnim me dorë nën çati.

DELIRIUM 
   

I thyer, i errët, i vrertë
qëndroj dritë lëshoj,
mjaltë rrejdh nga vrujet e mija
e thyer në pikën më të dobët
të të mbeturit vetëm
që askujt s’i sjell dëm,
por mua më mbaron
prej dhimbjesh
që kullojnë ëmbëlsi
gjaku të shtypur
në vetmi.

Oh, gjeniale është kjo gjendje
kur ndërsa kuptoj që gjithçka kam humbur
lumturinë e pafundme ndjej
të qenies sime
që e kam në dorë,
atë,
që s'mund të ma dhurojë
asnjë lavdi, kurorë.

Lavdi! Ç'është kjo fjalë
nga mbërriti tek unë,
si ka dalë ?
(Me siguri ndonjë ambicion i dobët
i panatyrë.)
Kthehem nga kthehem nga natyra mbërrij
qëndroj, dua të gjykoj,
prap tërhiqem.
Kaq i bukur dhe njëhershëm i vdekshëm
njeri.
Kaq i zemërt dhe prap i vetmuar.
Kaq fuqi dhe po aq dyshim

Oh, padyshim,
shtjella inerte rilevon në ikje
çdo absolut relativ papritur.
Vetëm bukuria, ajo ka të drejtë
të pretendojë.

Përse ikni prej meje krijesa reale?
Në një përshkrim të ikshëm e sotmja
në të djeshme ndërroi
aq shpejt sa dot s'e konceptova
(thua ka jetë pa konceptim).
Dëshira uritet për një të nesërme
që nuk është imja.

Përse ikni prej meje krijesa reale?
jetoj një jetë sendesh gjithmonë të paqenë
dhe vetëm vetveten e kam në duar...
Oh, nuk ka lumturi si kjo,
por as pikëllim si ky s'mund të ketë.


MAMA DHE BIJTË 
   

Gjithmonë e më rrallë të shoh,
gjithmonë e më tepër
çuditem
si dola nga barku yt dhe ti je ime bije.
Sepse je e vogël, mama, e pafajshme
dhe lotët i ke të brishtë e të rinj.

Ti që u plake dhe qan si foshnje
kur duhet të gëzohesh
e që pikëllimi të ndjek si urith
pikërisht kur liria hap një shteg.
Po ti je e vogël, mama, e
pafajshme...

O zot, ç'deshi një njeri si ti
në këtë botë të sprovuar...
Ti akoma s'ke mësuar të gënjesh,
e shtrenjtë dhe duart i ke si dy
bonbone të vogla, të emblat duar, të sheqerta
nga lotët e tu.

Mirëserdhe mama!
Ja shtëpia, filaxhani i kafesë dhe mirësjellja ime
të serviret me kujdes, sofostike është, megjithatë
në modë...

Çoje kokën, përse qan?
Bijtë e tu janë rritur tashmë-
bisha sfiduese, s'i ndjek dot rreziku;
ty të duan
mishëredhimbsur, mama,
nuk të harrojnë,
më mirë vdesin,
Ke dhe ti në zemrën e tyre një dritare,
një oval gëzimi, drite e shprese,
sepse të tutë ishin naivët,
si kuaj lufte, me sytë e mëdhenj
ushqyer me ujëra kroi.

I deshe fort, mama, siç dite i deshe,
i mallkove fort, mama, sa munde i mallkove,
me zërin që e kishte si varg rruazash mbi gur...

Dikur...e mban mend, mama?
Në shtëpi këndoje,
ishe e re, e bukur
tani e kuptoj.
Perëndimi vdiste i lumtur për atë lloj kënge,
dhe syri yt i lumtur për atë lloj kënge,
dhe jeta ishte organike, mama:
luanin kalamajtë,
naivët që ti i rrite me delir horizonti...

Ja ku i ke perballë, të rrahur me jetë e me sprovë,
fëlligështia i ka vrarë, por gjakun nuk ua ka stërpikur.

Janë të virgjër, mama, të përdalët e tu,
janë të virgjër,
lakuriq të pambrojtur, me gjithçka të fituar me
dhëmbë.

Mos i shaj, mama, se bën faj. Mos i truaj.
Të kanë dashur, mama, të kanë dashur.
I duaj. (Kurrë prindi nuk mund të
mbërrijë dashurinë e fëmijës.)

Kthehu, ec në vete, mama,
mos qaj më.
Janë të fundit vjetë të tutë, në
këtë fëmijëri të dytë
mund të ngrohë pak dielli,
po t'i terësh sytë
Fshiji lotët, mama, jemi dërrmuar,
të buzëqeshësh pak, kjo është bukë për ne.

O fëmija im i dëshpëruar,
mëkati më i madh i perëndisë mbi dhe!

 

FIKJE
 
Ti kaltërim ke qenë dikur. U erre.
Nuk e kupton çfarë do të thotë kjo?
Kujto se si vërsulej rrezja ime
shigjetë drejt qiellit tënd.
 - Kujto.
Kënaqësi e sigurisë të erri.
Tani shpotit të tjerët, duarxhep.
 
Po buzagazin aq krenar të paqes
përse fytyra jote më s’e jep?
 
Si paralajm në ato mbrëmje prilli
me heshtje plumbi ma prisje çdo fjalë.
Ti kaltërim, ti egoist i kaltër,
m'u fike në duar ngadalë.
 
 
JASHTË DHE BRENDA MEJE
 
Jashtë meje
gjithë bota zien në luftë e në ëndërr.
 
Po dhe brenda meje
gjëmon zëri i saj.
 
Jashtë meje
dashurojnë, vriten, lindin
miliona.
 
Po dhe brenda meje
dashuria,
vrasja,
lindja
me të njëjtin shkulm veprojnë.
 
 
KËNGË
 
Të mbije ti,
po jo si lulja.
Si vullkan të mbije.
 
Të ngriheshe ti,
po jo si zogu.
Si diell të ngriheshe.
 
Të bije ti,
po jo si gjethja.
Si rrufe të bije.
 
Lulja, zogu dhe gjethja
lërmë të jem unë.
 
 
LETËR
 
Për ndarjen tuaj nuk dua të shkruash.
Frymëzimi yt nuk i falet ndarjes.
Sepse edhe me yllin me të ftohtë, më të largët,
poezia jote këmben sinjale.
 
Një, fletë e bardhë, fare e bardhë,
me një njollëz blu, blu në skaj -
kjo është poezia që mund t'i kushtoje
ikjes së saj...
 
 
ESHTE ÇUDI KUR JE FEMER
 
Mua tani më vjen për të qarë. Më duket sikur
shkarkesa yjesh më janë grumbulluar te sytë.
                                           Dot nuk duroj,
ndërsa çengelat e nervave nderas tërhiqen
kundrejt njeri-tjetrit.
Kangur me foshnjën në xhep
duket figura ime së largu
këtu në bregdet.
 
Më vjen për të qarë. Jam bërë barrë.
Me siguri molusqet e buta tani
lëvizin kapakët e fortë brenda ujit
dhe kandilat e kuq
kushedi ç'udhëtim të mahnitshëm
kanë marrë.
Është çudi kur je femër...
E keni parë natyrën kur tmerrohet, fryn
                                           e shkatërron!
Kur si përbindësh shkrifëron gërmadhat
                                              e mohimit...
Pastaj, kur pastaj, e lehtë dhe e trandur,
me sytë e mëdhenj plot hije
pret një vazhdim, një lindje fëmije
buzë detit ku i vjen për të qarë, për të qarë,
ngaqë se si është, është me barrë.
Në ato orë të ditës kur molusqet e buta
hapin kapakët e fortë brenda ujit
dhe kandilat e kuq
kushedi ç'udhëtim të mahnitshëm kanë marrë...
 
 
LETËR MAMKËS
 
Mamka,
mos ta lexoj këtë letër tjetërkush veç teje,
jo se sekrete, por ende nuk jam e fortë plotësisht
për t'i mundur këto që po të them:
Tirana është fare e zakontë.
me ngushtësinë e shtëpive të ulëta,
me udhët e lodhura të dimrit,
me një pesëmbëdhjetëkatësh në qendër
ngritur si utopia ime,
me roje të përforcuara në udhëkryqe
ambasadash,
me policë-qukapikë qershori të zbehur.
 
Diç parandej, mamka!
Kurrë shteti nuk ka qenë kaq përballë njeriut,
kurrë tradhtia e burrave nuk ka qenë më në modë,
kurrë gjumë më të rëndë nuk kanë fjetur netët
dhe gratë më të humbura, më të zbrazura.
 
Po të them e dashur, rreziku po më fton duke qeshur
me gojën pa dhëmbë të një dashurie kafshuese
me çarje në karakter,
qe është një pjesë e qarjes shoqërore,
po më ofrohen detyra, miq e të njohur të shumtë,
të gjithë të lartë nga emrat, por të ulët
                                          nga tensioni i jetës,
përpiqen të më ngrenë duke u kapur pas meje,
po më rrëzojnë ende pa u ngritur.
 
E dashur, dëgjomë pa shqetësim,
unë do t'i grij, do t'i grij po të them,
në vargjet e mia. 

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen