F A Q E T

Samstag, 12. Oktober 2013

Agim Spahiu

Agim Spahiu

Agim Spahiu u lind në fshatin Kolesjan më 22 prill të vitit 1952. Ai kreu shkollën e mesme në gjimnazin e Kukësit dhe studimet në Institutin e Lartë Pedagogjik trevjeçar të Shkodrës për gjuhë-letërsi. Përfundoi studimet në vitin 1974 dhe për 15 vjet rradhazi punoi si mësues i gjuhës shqipe dhe letërsisë në rrethin e Hasit,në Gjinaj dhe shkollën e mesme të Fajzajve. 

Në moshën 18 vjecare ai kishte botuar vëllimin e parë poetik me titull "Liria". Libra të tjerë në prozë e poezi të tij janë : "Duart e Punës"(1973), "Vjen në moshë"(1982), "Këngë për Idën e Hasin e Bardhë"(1982), "Të jetosh me ty", "Është koha të duhemi"(1990), "Njeriu mbi Pikëllimë", "Kurpalet" etj.

Agim Spahiu vdiq aksidentalisht më 14 dhjetor të vitit 1993. Vdekja e tij e parakohshme qe një humbje për arsimin, letërsinë dhe kulturën e Kukësit. Me dekretin nr.786, datë 3 mars të vitit 1994 është dekoruar me Urdhërin Naim Frashëri të Klasit të Parë.


Poezi nga Agim Spahiu


AUTOPORTRET

Here-here me grafullon gjoksi si tambli ne flake,
jam shend e vere, plot hove njerezore, i pashem,
i fresket e i gjalle,
i paster e i lare si natyra pas shiut,
i tejdukshem si qelqe e zbrazet.
Gjithkush ma lexon shpirtin ne bebez te syrit...

e viti me duket nje dite...

Here-here shkretem krejt
pres
regetime e fundit te heshte,
jam si pylli dimeror,
i ftohte pa ndjenja,
bosh,
e dita me duket nje vit...
Nga casti na cast pres te me cojne ne varreze
Pse s'me cojne?!


 
PREK TRUPIN E NJERIUT

Dua të prek trupin e njeriut, të lehtin, të lirin,
gazplotin e jetëdhënësin trup, të marr e të jap
dritë, guxim e mençuri… Puthmë! Ç’është kështu me ty?!
E ndien veten të lodhur e të plakur nga një mendim nator,
që mbjell harresë e vetmi… Dhe trembesh si fëmijë.
Ç’rëndësi ka mosha?! Puthmë! Ç’është kështu me ty?!
Prek trupin e njeriut, të lehtin, të lirin,
gazplotin e jetëdhënësin trup, merr e jep dritë,
guxim e mençuri!
Vetëm prekja e njeriut është kundër shurdhimit,
harresës, vetmisë, vetëm prekja e njeriut.
Shëtiti mollëzat e gishtave mbi supe, krahë, ballë,
vetulla e sy, futi gishtat në shkurren e flokëve dhe dëgjo
si këndojnë zogjtë e dashurisë në buzë… Nesër
agu do ta largojë këtë mendim nator, më beso,
nesër do të jetë shuar krejt…
Do ta ndiesh veten të freskët, të lehtë,
do ta zgjedhësh fustanin luleshumë, buzëkuqin e ndezur,
do të krihesh me kujdes,
do ta shtosh buzëqeshjen… Nesër,
e mrekullueshme do të jesh nesër!
Si mëngjes mesprilli verior, si vajzë e dashuruar
do të ndihesh nesër, më beso,
nesër kur të prekë dita-jetë që sapo ka filluar…
Puthmë! Prek trupin e njeriut, marr e jap pafundësi,
mbushur plot e përplot shpresë e dashuri.
 
Kukës, 1986




UNE, I ZAKONSHMI YT

Shpesh shpërthej e dal prej gjoksit tim si Drini
në vjeshtë,
shpesh, sa shpesh!
Ki durim! Jam në mrekullinë e krijimit.
Nga shtegtim’ i vrullshëm shpejt do kthej
te i zakonshmi yt i drojtur. Ki durim!
Asgjë e ligë s’del prej gjoksit tim. Ki durim
dhe besim,
edhe pse je e lodhur më ofro fisnikëri e mirësi
(Pak, oh sa pak!)
Dhe shih: kur të jem qetësuar një mal do të jap…
Dora jote mbi ballë,
një përkëdhelje dridhëse, e dashura ime,
një shëtitje dashamirëse e gishtërinjve
mbi vullkanin tim në shpërthim,
një fjalë e mirë… Heshtje, heshtje e mençur.
Dhe shih,
nga çasti solemn i krijimit do të kthejë
i mrekulluar e i çliruar dhjetëfish,
i drojturi, i treturi, i zakonshmi yt.







PARA TEJE

Jam i vogël, sapo kam nisur të nxjerr tinguj,
të qesh, të zgjas faqen për puthje te të mëdhenjtë.
S’di ç’është ajri, uji, zjarri, e prek e digjem. Qaj
e prapë drejt teje nisem… Tetëmbëdhjetë jam,
i dashuruar në krehrin e pasqyrën,
gjithë vetulla, sy e forma të derdhura shtati,...


përqafuar me dëshirën, më e hishmja në botë - fytyra,
këngëtar i madh që di vetëm këngë me emrin tënd,
djalosh i zjarrtë, qengj i butë, të gjithë ma shohin
dashurinë, s’kam aspak frikë: e shpall para të gjithëve
mrekullinë që ndodhi në mua, i magjeps rrugët, pemët.
gurët, prej tyre magjepsem, i marr para me frymë.
Pesëdhjetë. Njëqind. Njëmijë vjeç qenkam, më lulojnë
lulet e bardha mbi krye, dhjetë herë qenkam kthyer
për ty në botën e të gjallëve pa pyetur për fyerje
dhe sharje… E prapë digjem e sillem në moshën
e shpirtit: një dhe tetëmbëdhjetë, një dhe tetëmbëdhjetë.
O, ç’paske qenë ti, moj dashuria ime!






TI E DI SI DUHET VDEKUR

Ti e di si duhet vdekur të jetojë plisi i bardhë
e gjaku i valë,
tambli në sisë e fara në arë,
ti e di si duhet vdekur, vëllai im i heshtur, vullkan
i ndezur, vëllai im i tretur, i pabuzëqeshur,
i fyer e i poshtëruar,
vëllai im i panënshtruar…
Ka kaq shtatore në udhë e sheshe, bij-hyjni jetojnë
                                                                         në ty
ata si farën në arë kryet lanë në kohën tonë prej
gjaku dhe ëndrre.
Ti e di si duhet vdekur, vëllai im i heshtur -
vullkan i ndezur-ti e di si duhet vdekur…




KËTU

Këtu dielli rrezon për mua dhe bora boron për mua,
në gjakun tim shkrirë janë të gjitha viset e tua,
rroj në male fisnike me ujëra jetëdhënëse në gji,
në përqafimin e lumenjve të mi: njëri i Bardhë,
tjerti i Zi.
Këtu jam, gjithnjë, mbi Gjalicë e Pikëllimë,
i mbushur me kujtime,
këtu lëndohet e gazmohet zemra ime.
Nuk mund të rroj ku s’kam ç’të kujtoj.
Këtu jam i idhët pelin, i ëmbël si misri i ri,
këtu jam plot shëndet,
kam shumë punë për të bërë dhe s’kam ngè të vdes…
Këtu dhe vetëm këtu jam guri me rrënjë,
i rëndë në vend të vet,
çdokund tjetër rrumbullohem, troshitem e harrohem,
vetëm këtu thepohem…
Këtu jam zjarr që djeg, dorë e bardhë që përkëdhel,
fjalë mjaltë që mrekullon, vuajtje që s’harron…
Brenda meje përkunden djepe, shtrihen varre pa harrim,
digjen e rilinden malet e visit tim.
<<Këtu!>> më thonë djepet e varret, drurët e gurët,
<<Këtu!>> Shekspiri është luajtur dhjetëfish,
                                                           ta dish,
në familje, buzë kufijsh
dhe brenda gjoksit të njeriut!
Jam këtu përqafuar me diellin,
dragua për të mos harruar asgjënë,
mbrojtës, rojtar nderi i fytyrës sime që s’e çbënë…
Këtu me tokën përjetësisht jam i dashuruar,
si fëmijën e puth, e mbaj, e kthej me duar.
Rris pemët, shtrydh gurin e ujin të më japin më tepër
dhe unë gjithçka u jap: në çdo gjë pjesëtoj veten.
Me armiqtë thikë më thikë jam këtu, sy për sy,
i dashuruar me të dashurit e mi.
Këtu dhe vetëm këtu jam puthja, mallkimi, ëndërra
dhe zgjimi,
dashuri në udhët e tua,
ku bora dhe dielli rrezojnë për mua…

Kukës, 1986

 


DAL NËPËR NATË

Dal nëpër natë me fyell të gjatë në brez,
atë yll të largët lyp nëpër terr
një fjalë t’i them
e nëntë male në mes, medet, nëntë male në mes
E dhentë s’po tuten e mallet po s’po ulen… Po qe:
balli me dukat m’i bën dritë shtegut t’udhës.
Medet, i mjeri unë,
kot mundohem ta fsheh dridhjen e buzës!
Tufëzat hanëza-hanëza m’i ka çjerrë thëllënza,
meraku ka pikur mbi xhamadanbojëgjaktin,
shlyer e ka krejt, mjeri unë me det!
Mbi tirqit e bardhë ofshamat e mallit
(t’i kallëzon dukat i ballit)
kurrkund nuk m’u ndanë qysh ditën e parë,
pesë gishtat e dorës përanash lanë zi
kur u ndamë të dy…
Përmidis të gjoksit m’u ka bë një gropë,
                                                    medet,
nuk e mbushin tokë as shokë, medet!
Meraku për ty më hollon përorë
e nëntë male në mes, medet, nëntë male në mes!
XIXËLLONJA

S’kishim asgjë të na falte gaz e prehje atë natë
të errët martesore
dhe nuk e di ç’mund të mbanim mend
të mos ish ardhja e një xixëllonje…
Pranë njëri-tjetrit, mbi krevatin e vjetër dhe
larg,
(Sa larg!)
Përballë nesh jona ish edhe një arkëz e vogël
me copëza fashete për mentesha.
E gjora! Sikur vinte nga lufta!
Në luftë të re hynte-prapavijë besnike -
ku ruhej buka.
As fjalë s’kishim. Jona ish edhe heshtja:
një heshtje e gjatë dhe e egër na errte e na errte.
Dhe zor ta hiqnim qafe asaj nate
të mos vinte xixëllonja,
që digjej e digjej për ne të dy,
në buzët e tua, në sytë e mi.
Ishim kaq të lodhur, kaq të shqetësuar…
E s’e trazuam.
E s’u gëzuam.
S’kishim asgjë të na falte gaz e prehje atë natë
të errët martesore.
Dhe nuk e di ç’mund të mbanim mend
të mos ish ardhja e asaj xixëllonje…

1987
DHE FËMIJËT RRITEN

Më e shtrenjtë se buka, më e pashme se lulja
ishe për mua,
(Sa zor e kam t’i marr nëpër duar, t’i hap
fletët e viteve që shkuan!)
U miqësova me librat dhe heshtjen,
të isha i ditur, i mençur,
fitova krenarinë tënde me pak përhënie,
ecjen dhe përshëndetjen…
Dhe vrapoja të shihja, të thosha një fjalë,
(Ora nuk plakej pa të parë!)
Edhe pantallonat i mbaja në ngjyrën që të pëlqente
për një vështrim, për një buzëqeshje…
Tash që na shtohen thinjat e grindjet
dhe fëmijët rriten,-mendjen atje e mbaj.
Të lutem, mos më bëj të qaj!




KUR S’TË SHOH...

Shihem në pasqyrat e mëngjesit, i mbush mendjen
vetes se jam i ri, vesh këmishën e bardhë e dal
në pikëpjekje me ty...
Dal të shoh hapin, fytyrën e çelët,
të ndiej ecjen, vështrimin, përkëdheljen
e ti të therësh si flutur prilli nëpër shtatin tim,
të më japësh kaltri, forcë e besim,
të më japësh zjarr djali
e të më mbash në këmbë – të lehtë të ma bësh
çdo gjendje të rëndë... E pastaj,
e pastaj unë i gjithi të jem dashuri
përqafuar me botën, përqafuar me ty,
i shpenguar si era, i mrekulluar si pema
të sythoj ëndrra e punë të reja...
Por kur qëllon që s’të shoh dot
pasqyrat më qorrohen, nxihet këmishë e bortë,
më sulmojnë rrudhat, plakja e mosdashja,
mërgon ëndrra, fjala, më mbulon nata.
Plakem një mot kur s’të shoh dot!



VIZATIME DASHURIE NE TERR


1. Oh!


Po më dridhet shpirti si një fije bar,

unë po shkoj drejt dimrit, ti del në behar…


2. * * *


Me mall e gjamë po të lyp nëpër hanë

Gjersa t’m’ngrijë fryma në gojë
gjysma akull,
gjysma borë…


3. Mall


… s’më lë mjegulla të të shoh, of, të të shoh,

pezmi im,
helmi im!

E largoj me dorë – afron,

me krahë e pres – qesh e më mbulon,
më mbështillet, rreth meje përdridhet,
i fryj sa kam fuqi e prapë s’të shoh ty, helmi im,
pezmi im!
Dhe dal nëpër hënë vetëm, kur mjegulla ka tretur,
qaj kodrat me radhë, qaj malet e larta
e ti s’je as zë as hije, laznorja ime…
S’më lënë njerëzit të të prek, of, me ty të flas,
të qesh,
s’më lënë dhe dal nën hënë vetëm,
kur njerëzit kanë fjetur.
Shtrihem mbi barin që dhemb për hapin tënd
e ti s’je më as zë as hije, laznorja ime…
Vetëm-o, cingthi – pres mjegull të mos ketë
e prapë të shoh, të prek, të flas e të qesh me ty,
helmi im, pezmi im!


4. Frymë a hije


A je ti, fol, a je ti –

frymë a hijeq
që përbihesh derës
për në thelb të zemrës?!

A je ti, fol, a je ti –

mallkimi im,
syfilxhane, mollëbojëpeme –
pëllumb i bardhë midis reve?!…


5. Kur të pashë


Të vërejta e u rrëqetha… Ecja

e s’ecja,
re m’u duk vetja,
trëndafil ku vdiste vesa…


6. * * *


Në këmishë të hollë, jelekbojëgjake,

si kripa në zjarr
më plase…

M’i jep jetë kësaj nate!



7. Ne të dy


U deshëm pa fjalë.

Si të vdekur
a si të gjallë?!…


8. Ti më vjen


Ti më vjen me zjarr në duar

e terur, e përvëluar,
ti më vjen me zjarr në duar…

Zjarrin do ta mbaja në pëllëmbë të dorës

si yjzit në vallen e horës…

Ti më vjen me zjarr në duar

e terur, e përvëluar,
ti më vjen me zjarr në sy…

…dhe digjemi të dy.



9. Mungesat nuk thuhen


Qysh t’i them mungesat?! S’mundem,

mungesat nuk thuhen,
mungesat veç ndjehen, të zënë si ethet
e s’ke më gojë as fjalë, mbytesh në ankth e mall,
veç sytë të thonë se je gjallë…

Po t’i fal sytë. Merri sytë!

Me dy drita syri të flas nga thellësitë,
të them je gjëma ime, je shpresa ime –
e heshtura me gjëmime. Të them – je muzikë,
gjëmëtare kundër gjëmës, këngë e mbushur prej ëndrrës…
Me dy drita syri të them je e vërtetë
që më mban në jetë, plagë që dhemb e vdekjen
e tremb…
Qysh t’i them mungesat?!
Druhem, mungesat nuk thuhen,
mungesat me ty shkrihen, flenë dhe ringrihen,
në ty përpëliten, dridhen, të shtojnë dhimbën –
drita i largon, terri i afron…
Po t’i fal sytë! Merri sytë!
E në dy drita syri, në dy drita syri të ndiej
si më ndrit ylli.


10. Kur jam vetëm


Digjem për buzën e djegur,

për fjalën e mençur tretem –
kur jam vetëm.

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen