F A Q E T

Sonntag, 21. Juli 2013

Arian Leka

Arian Leka lindi në Durrës më 1966. Studioi muzikë në Liceun “Jan Kukuzeli”. Ka kryer Fakultetin Filologjik për Gjuhë dhe Letërsi shqipe dhe ka plotësuar studimet në Firence, Itali për letërsi të re (Lettere Moderne). Ka botuar poezi, prozë, ese, letërsi për fëmijë. Përmendim mes së tjerash: Anija e Gjumit - poezi - dy botime,  Gjarpri i Shtëpisë - roman - tre botime, Strabizëm - poezi (botim në Maqedoni), (Tiranë), Shpina e Burrit, tregime dhe novela. Ndërkohë është marre me përkthime, kryesisht nga letërsia italiane.
Është themeluesi i Festivalit të parë ndërkombëtar të poezisë POETEKA, që zhvillohet në Durrës në muajin prill të çdo viti si dhe kryeredaktor i revistës Poeteka, revistë e specializuar për poezinë dhe kulturën poetike që botohet në Tiranë një herë në tre muaj që prej vitit 2004. Është botuar e përkthyer në anglisht, gjermanisht, italisht, portugalisht, kroatisht, rumanisht, maqedonisht, frëngjisht. Ndërsa në shqip, kjo krijimtari është vlerësuar shpesh me çmime:
2000 - Çmimi i Lidhjes së shkrimtarëve për vëllimin me poezi: “Anija e Gjumit”, 2001 - Çmimi i Lidhjes së Shkrimtarëve për poezinë më të mirë lirike, 2002 - Çmimi special për poezinë Tetovë, Maqedoni, 2002 - Çmimi i sonetit – Kroaci, 2004 - Fitues i konkursit Evropa, atdheu ynë i përbashkët, organizuar nga MKRS për vëllimin me tregime: “Shpina e burrit”, 2005 - Fitues i Çmimit: “Penda e Argjendtë” për vëllimin poetik “Strabizëm” organizuar nga MTKRS.
 
 
 
Babai sheh ëndrra
 
Babai sheh ëndrra me kuaj
hingëllima, potkonj dhe një zjarr
që digjet në zemër, pa flatrën e marrë
tërhequr aq rëndë nga buajt
 
dhe babai sheh ëndrrën me kuaj
 
këndon një këngë pa zarar
një muaj, dy muaj, tre muaj...,
tetor.., dhe pastaj në Skrapar
 
babai sheh ëndrra me mua
 
sheh vendet ku shkohet pa flatra
mbi supe i gjej ca pendë rrëzuar
ndër vise të tjera fsheh udhën..., nata,
 
babai sheh ëndërr...,
 
dhe mua...,
më duhet të vras gjithë kuajt,
që vijnë e më trembin babanë,
kur është duke ëndërruar...
 
 
TI DHE UNË
 
Një orkestër harqesh
nisëm Jaltës për ambasador,
një orkestër tunxhi çojmë në Perëndim.
Unë dhe Ti
sa kohë që u mënuam
kur e krijuam këtë stinë..,
 
Baba Xhepeto
gdhend këmbë të drunjta në Parajsë,
për fëmijët e gjymtuar në Drenicë.
 
Ti dhe Unë
kohë u gënjyem
kur kënduam për dafinë,
për nostalgjinë tënde,
për mosbesimin tim.
 
 
Kapedan
 
Lundro nëpër venat e mia
kapedan ulqinak,
s’do e shohësh dajlanin në Bunë,
direku bashit
të mbiu në dorë - gisht i gjashtë;
 
Varrose velierën tek unë.
 
Veliera jote
do t’ma mpiksë gjakun
në zemrën do ngecë
si në cekëtì.
Varrose velierën tek unë,
kapedan
dhe prit një kohë më të mirë.
 
 
NË VALBONË
 
Në Valbonë të nxehtit ka mbërritur,
kanë dalë gurët, s’fluturojnë ujëvarat
ndërpresin udhëtimet troftat, trarët dhe të mbyturit,
krejt po avullon nga ujërat e kaltëra.
 
Arinjtë nga shpellat dalin të uritur
dhe sytë diellit ia largojnë
kërcejnë mbi gurë, rrëzohen përmbi pellgje,
copëtojnë putrat dhe çaponjtë.
 
Pastaj largohen, ngjiten lartësisë
dhe lënë gjurmë me gjakun vishnje.
Malit, ulërijnë e tundin midis dhëmbëve
një copëz vezullim si shpirt tek përpëlitet.
 
 
Rënia e engjëllit nga qiejt
 
Gjethet bien..,
nuk janë pendët e mia,
mos i gënjeni me stinë fëmijët,
janë krahë të këputur perëndie
duke pritur ndihmë dha shpirt,
 
dhe unë bie,
             bie,
bie vazhdimisht
si dita e Gjyqit të Fundit që s’mbërrin.
 
Ka qenë gjithmonë vjeshtë
që kur nisi kjo rënie,
stinë që rrethon qiellin me drurë,
ju dilni nga shtëpitë
për t’u kthyer në mbrëmje
me ëndrrën e qiejve në kokë,
por pa u nisur dot kurrë,
 
ndaj bie,
        bie,
bie për t’u thënë
mos u nisni në qiej, askush nuk ju pret,
nuk jam unë perëndia.., u besoni ca pendëve?
ai vjen pas meje si ndëshkim prej gjethesh.
 
 
Glisando
 
Kush vjen të mbytet në sytë e tu
kur unë jam larg
dhe krahët s’më ndihmojnë të kthehem?
 
Gishtat e mi pranë trupit tënd
pushojnë si nizamë.
 
Oi, oiiiiiioi!
 
Fitoret e djersitura të natës
harrohen në mëngjes
kur ti del prej vdekjes e para
për të më ngrohur kafenë
pa të cilën unë fle
ose vazhdoj
të vdes.
 
 
TROKITJE NË MUR
 
Burrat kur pijnë janë zogj shtegëtarë,
ëndërrojnë tjetër jetë, vende me këngë
Në llërë një tatù: gjarpër, sirena, dita e thirrjes ushtar
mbyllin veshët me duar, fshijnë tryezën me mëngë.
 
Ju nëna, ju gra, mos i prisni të kthehen
kaq shpejt prej mërgimit me mend.
 
Burrat kur pijnë bëhen palma,
tundin degët, por nuk fluturojnë.
 
Nizamë pendëthyer mbrrijnë veç në darkë
pa kujtesë, pa bëma, pa plaçkë
trokasin në mur, mbyllin kanat e parvaz
dhe luten që porta e kyçur të çelet prapë.
 
 
TALISMAN
 
Deti
qe lëkura juaj e kaltër o durrsakë
lëkura që zhveshët me të shkelur në breg
shqyer prej shkëmbinjve dhe batllës së thatë
dalë nga ujërat si bërryl peshkatari varrosur pa meshë
Deti
qe lëkura juaj
o njerëz.
 
Gjer kur të mbërrini në qiell do ju përndjekë kjo cipë
e paendur, rrëgjakur dhe fir
Gërbulla, dëbimi, lebroza, tërmeti dhe shtërpi
janë thjesht dhembje plagësh
jo mallkim
skutinën e kaltër e dhatë
nuk blini dot tjetër
ky ishte fati
njerëz të brigjeve të lindur mbretër.
 
 
STRABIZËM I PLOTË
 
Përballë meje qëndron biblioteka e rëndë
Koka ime mes librave të tjerë
Aty jemi të gjithë prej druri, latuar, prerë
Ca kohë të gjithë ishim prej druri
Prej druri etërit jetëpakë, mësuesit që u mbante erë truri
Të gjithë prej druri, të ri, të lashtë
Këpucët, çantat, penat, fletoret dhe dasmat
Babai qe plep, nëna arrë
Vëllai qe dushk, nusja mështeknë
Prej druri qenë gjyshet dhe shokët prej druri
Me thonj të prerë dhe shami të pastër nën bankë
Ishim prej druri, me rrathë të shtrembër
Rreshtuar në radhë, më këmbë dhe drejt
Si librat tanë hollakë me pallto lëkure në bibliotekë
Pak diell serre, në netë vere të ftohtë
Gjethe përralle çelnin nga veshët
Dhe flinim symbyllur me lutjen e thatë në kokë:
“Zot, njërin prej nesh shndërroje së paku në Pinok!”.
 
 
GJUMI ME GUACKAT
 
Fëmijët flenë në breg me gojën hapur
Janë shtrirë me guaskat buzë ujit
Dhe luajnë në gjumë
Ëndrrat bëjnë fllucka në ajër
Mes qiellit dhe detit
Binjakëve blu.
 
Fëmijët po flenë mbi rërën e hapur
Flasin në ëndërr për botën që panë
Por nuk sollën dot shenjë dhe as gjurmë nuk lanë
Ndaj plasin pëlcasin flluckat në ajër
Shpërthen ajo botë çahet bën zhurmë
Para se sytë e fëmijëve të dalin prej guaskës së bardhë
Para se ëndrrat që dëgjova në jerm
Të thahen e të dalin prej detit në kum.
 
Fëmijët flenë në breg
dhe deti s’bën shkumë.
 
 
PASHKA NË ISHULLIN HVAR
 
Deti ha vezë të gurta
Thyen protezën në breg
Ishuj me kripë, iriqë me helm
Rozmarinë dhe vaj lembesh për dhembjet në vesh
Nuse rrëmbyer nga era
Vajza kafshuar nga piratë
Vegime që ikën e s’u kthyen prapë.
 
Shpirti im shëtit mbi këto ujra
  më panë në ëndërr për Pashkë.
 
Gjashtë kambana – Gjashtë Aleluja
Deti thyen vezë të gurta – Aaaa
Unë thyej dhëmbin e qumështit
Në buzët e gotës me verë të thartë.
 
Ora gjashtë
Njerëzia në kishë
Deti dhe unë
Jashtë.
 
 
RITUAL
 
Nusja afrohet ngadalë, e nxjerr vallja në breg
porsi velanije e bardhë
gufuar nga flladi i verës apo nga barra e fshehtë
puthje, stoli, pishtarë, ojna dhe hapa
e ndajnë ajrin në ajër të vdekur
dhe ajër të rikthyer në jetë.
 
Nusja afrohet pëlhurë në erë
para portës, në prag mëdyshet një beft.
Vërtet ka dashur të lidhet në mol? të hedhë spirancë?
mendon të kthehet mbi dallgë
aty ku s’e pret asgjë e sigurt, e qetë?
 
Nusja qëndron për pak
në prag.
Hedh hapin e parë
vështron hënën
ul velat, tumanët e bardhë,
lidh erën
mbledh mentë.
 
 
HUKAMË NË XHAM
 
I nxorëm në fushë, nëpër shi
gjithë plaçkat e gjyshit të vdekur
sustën e thurur si jelek i trashë
me shtiza hekuri
ballat e shtratit, dyshekun me kopsa pambuku
valixhen e rëndë
përplot me mrroklla mekaniku.
 
Ka shumë ujë në qiell dhe pluhur në fushë
do ma fshehin pamjen, të mos shoh aq qartë
veç hije të gjata që kthehen në muzg
dhe marrin prej gjyshit
çka ne nxorëm jashtë.
 
_________________________
Huazuar nga Revista ADMET

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen