Arian Leka

Arian Leka lindi në Durrës më 1966. Studioi muzikë në Liceun “Jan Kukuzeli”. Ka kryer Fakultetin Filologjik për Gjuhë dhe Letërsi shqipe dhe ka plotësuar studimet në Firence, Itali për letërsi të re (Lettere Moderne). Ka botuar poezi, prozë, ese, letërsi për fëmijë. Përmendim mes së tjerash: Anija e Gjumit - poezi - dy botime,  Gjarpri i Shtëpisë - roman - tre botime, Strabizëm - poezi (botim në Maqedoni), (Tiranë), Shpina e Burrit, tregime dhe novela. Ndërkohë është marre me përkthime, kryesisht nga letërsia italiane.

Është themeluesi i Festivalit të parë ndërkombëtar të poezisë POETEKA, që zhvillohet në Durrës në muajin prill të çdo viti si dhe kryeredaktor i revistës Poeteka, revistë e specializuar për poezinë dhe kulturën poetike që botohet në Tiranë një herë në tre muaj që prej vitit 2004. Është botuar e përkthyer në anglisht, gjermanisht, italisht, portugalisht, kroatisht, rumanisht, maqedonisht, frëngjisht. Ndërsa në shqip, kjo krijimtari është vlerësuar shpesh me çmime:

2000 - Çmimi i Lidhjes së shkrimtarëve për vëllimin me poezi: “Anija e Gjumit”, 2001 - Çmimi i Lidhjes së Shkrimtarëve për poezinë më të mirë lirike, 2002 - Çmimi special për poezinë Tetovë, Maqedoni, 2002 - Çmimi i sonetit – Kroaci, 2004 - Fitues i konkursit Evropa, atdheu ynë i përbashkët, organizuar nga MKRS për vëllimin me tregime: “Shpina e burrit”, 2005 - Fitues i Çmimit: “Penda e Argjendtë” për vëllimin poetik “Strabizëm” organizuar nga MTKRS.

 

 

 

Babai sheh ëndrra

 

Babai sheh ëndrra me kuaj

hingëllima, potkonj dhe një zjarr

që digjet në zemër, pa flatrën e marrë

tërhequr aq rëndë nga buajt

 

dhe babai sheh ëndrrën me kuaj

 

këndon një këngë pa zarar

një muaj, dy muaj, tre muaj...,

tetor.., dhe pastaj në Skrapar

 

babai sheh ëndrra me mua

 

sheh vendet ku shkohet pa flatra

mbi supe i gjej ca pendë rrëzuar

ndër vise të tjera fsheh udhën..., nata,

 

babai sheh ëndërr...,

 

dhe mua...,

më duhet të vras gjithë kuajt,

që vijnë e më trembin babanë,

kur është duke ëndërruar...

 

 

TI DHE UNË

 

Një orkestër harqesh

nisëm Jaltës për ambasador,

një orkestër tunxhi çojmë në Perëndim.

Unë dhe Ti

sa kohë që u mënuam

kur e krijuam këtë stinë..,

 

Baba Xhepeto

gdhend këmbë të drunjta në Parajsë,

për fëmijët e gjymtuar në Drenicë.

 

Ti dhe Unë

kohë u gënjyem

kur kënduam për dafinë,

për nostalgjinë tënde,

për mosbesimin tim.

 

 

Kapedan

 

Lundro nëpër venat e mia

kapedan ulqinak,

s’do e shohësh dajlanin në Bunë,

direku bashit

të mbiu në dorë - gisht i gjashtë;

 

Varrose velierën tek unë.

 

Veliera jote

do t’ma mpiksë gjakun

në zemrën do ngecë

si në cekëtì.

Varrose velierën tek unë,

kapedan

dhe prit një kohë më të mirë.

 

 

NË VALBONË

 

Në Valbonë të nxehtit ka mbërritur,

kanë dalë gurët, s’fluturojnë ujëvarat

ndërpresin udhëtimet troftat, trarët dhe të mbyturit,

krejt po avullon nga ujërat e kaltëra.

 

Arinjtë nga shpellat dalin të uritur

dhe sytë diellit ia largojnë

kërcejnë mbi gurë, rrëzohen përmbi pellgje,

copëtojnë putrat dhe çaponjtë.

 

Pastaj largohen, ngjiten lartësisë

dhe lënë gjurmë me gjakun vishnje.

Malit, ulërijnë e tundin midis dhëmbëve

një copëz vezullim si shpirt tek përpëlitet.

 

 

Rënia e engjëllit nga qiejt

 

Gjethet bien..,

nuk janë pendët e mia,

mos i gënjeni me stinë fëmijët,

janë krahë të këputur perëndie

duke pritur ndihmë dha shpirt,

 

dhe unë bie,

             bie,

bie vazhdimisht

si dita e Gjyqit të Fundit që s’mbërrin.

 

Ka qenë gjithmonë vjeshtë

që kur nisi kjo rënie,

stinë që rrethon qiellin me drurë,

ju dilni nga shtëpitë

për t’u kthyer në mbrëmje

me ëndrrën e qiejve në kokë,

por pa u nisur dot kurrë,

 

ndaj bie,

        bie,

bie për t’u thënë

mos u nisni në qiej, askush nuk ju pret,

nuk jam unë perëndia.., u besoni ca pendëve?

ai vjen pas meje si ndëshkim prej gjethesh.

 

 

Glisando

 

Kush vjen të mbytet në sytë e tu

kur unë jam larg

dhe krahët s’më ndihmojnë të kthehem?

 

Gishtat e mi pranë trupit tënd

pushojnë si nizamë.

 

Oi, oiiiiiioi!

 

Fitoret e djersitura të natës

harrohen në mëngjes

kur ti del prej vdekjes e para

për të më ngrohur kafenë

pa të cilën unë fle

ose vazhdoj

të vdes.

 

 

TROKITJE NË MUR

 

Burrat kur pijnë janë zogj shtegëtarë,

ëndërrojnë tjetër jetë, vende me këngë

Në llërë një tatù: gjarpër, sirena, dita e thirrjes ushtar

mbyllin veshët me duar, fshijnë tryezën me mëngë.

 

Ju nëna, ju gra, mos i prisni të kthehen

kaq shpejt prej mërgimit me mend.

 

Burrat kur pijnë bëhen palma,

tundin degët, por nuk fluturojnë.

 

Nizamë pendëthyer mbrrijnë veç në darkë

pa kujtesë, pa bëma, pa plaçkë

trokasin në mur, mbyllin kanat e parvaz

dhe luten që porta e kyçur të çelet prapë.

 

 

TALISMAN

 

Deti

qe lëkura juaj e kaltër o durrsakë

lëkura që zhveshët me të shkelur në breg

shqyer prej shkëmbinjve dhe batllës së thatë

dalë nga ujërat si bërryl peshkatari varrosur pa meshë

Deti

qe lëkura juaj

o njerëz.

 

Gjer kur të mbërrini në qiell do ju përndjekë kjo cipë

e paendur, rrëgjakur dhe fir

Gërbulla, dëbimi, lebroza, tërmeti dhe shtërpi

janë thjesht dhembje plagësh

jo mallkim

skutinën e kaltër e dhatë

nuk blini dot tjetër

ky ishte fati

njerëz të brigjeve të lindur mbretër.

 

 

STRABIZËM I PLOTË

 

Përballë meje qëndron biblioteka e rëndë

Koka ime mes librave të tjerë

Aty jemi të gjithë prej druri, latuar, prerë

Ca kohë të gjithë ishim prej druri

Prej druri etërit jetëpakë, mësuesit që u mbante erë truri

Të gjithë prej druri, të ri, të lashtë

Këpucët, çantat, penat, fletoret dhe dasmat

Babai qe plep, nëna arrë

Vëllai qe dushk, nusja mështeknë

Prej druri qenë gjyshet dhe shokët prej druri

Me thonj të prerë dhe shami të pastër nën bankë

Ishim prej druri, me rrathë të shtrembër

Rreshtuar në radhë, më këmbë dhe drejt

Si librat tanë hollakë me pallto lëkure në bibliotekë

Pak diell serre, në netë vere të ftohtë

Gjethe përralle çelnin nga veshët

Dhe flinim symbyllur me lutjen e thatë në kokë:

“Zot, njërin prej nesh shndërroje së paku në Pinok!”.

 

 

GJUMI ME GUACKAT

 

Fëmijët flenë në breg me gojën hapur

Janë shtrirë me guaskat buzë ujit

Dhe luajnë në gjumë

Ëndrrat bëjnë fllucka në ajër

Mes qiellit dhe detit

Binjakëve blu.

 

Fëmijët po flenë mbi rërën e hapur

Flasin në ëndërr për botën që panë

Por nuk sollën dot shenjë dhe as gjurmë nuk lanë

Ndaj plasin pëlcasin flluckat në ajër

Shpërthen ajo botë çahet bën zhurmë

Para se sytë e fëmijëve të dalin prej guaskës së bardhë

Para se ëndrrat që dëgjova në jerm

Të thahen e të dalin prej detit në kum.

 

Fëmijët flenë në breg

dhe deti s’bën shkumë.

 

 

PASHKA NË ISHULLIN HVAR

 

Deti ha vezë të gurta

Thyen protezën në breg

Ishuj me kripë, iriqë me helm

Rozmarinë dhe vaj lembesh për dhembjet në vesh

Nuse rrëmbyer nga era

Vajza kafshuar nga piratë

Vegime që ikën e s’u kthyen prapë.

 

Shpirti im shëtit mbi këto ujra

Që  më panë në ëndërr për Pashkë.

 

Gjashtë kambana – Gjashtë Aleluja

Deti thyen vezë të gurta – Aaaa

Unë thyej dhëmbin e qumështit

Në buzët e gotës me verë të thartë.

 

Ora gjashtë

Njerëzia në kishë

Deti dhe unë

Jashtë.

 

 

RITUAL

 

Nusja afrohet ngadalë, e nxjerr vallja në breg

porsi velanije e bardhë

gufuar nga flladi i verës apo nga barra e fshehtë

puthje, stoli, pishtarë, ojna dhe hapa

e ndajnë ajrin në ajër të vdekur

dhe ajër të rikthyer në jetë.

 

Nusja afrohet pëlhurë në erë

para portës, në prag mëdyshet një beft.

Vërtet ka dashur të lidhet në mol? të hedhë spirancë?

mendon të kthehet mbi dallgë

aty ku s’e pret asgjë e sigurt, e qetë?

 

Nusja qëndron për pak

në prag.

Hedh hapin e parë

vështron hënën

ul velat, tumanët e bardhë,

lidh erën

mbledh mentë.

 

 

HUKAMË NË XHAM

 

I nxorëm në fushë, nëpër shi

gjithë plaçkat e gjyshit të vdekur

sustën e thurur si jelek i trashë

me shtiza hekuri

ballat e shtratit, dyshekun me kopsa pambuku

valixhen e rëndë

përplot me mrroklla mekaniku.

 

Ka shumë ujë në qiell dhe pluhur në fushë

do ma fshehin pamjen, të mos shoh aq qartë

veç hije të gjata që kthehen në muzg

dhe marrin prej gjyshit

çka ne nxorëm jashtë.

 

_________________________

Huazuar nga Revista ADMET