F A Q E T

Mittwoch, 19. August 2015

Mexhid Mehmeti

      Mexhid (Abedin) Mehmeti u lind më 11 qer­shor të vitit 1948 në Zhu­ni­cë të Preshevës. Filloren dhe gjimnazin i kreu në Pre­she­vë, kurse Fakul­te­tin Filozofik, degën e gju­hës dhe letërsisë shqipe, në Universitetin e Koso­vës në Prishtinë.
Ishte profesor i gjuhës dhe letërsisë shq­ipe në Qendrën arsimore "Skën­derbeu" në Preshevë. Pu­noi përkthyes e gazetar në "Flaka e vëllazë­ri­mit" në Shkup. Ndërkaq, nga viti 1985 e deri në përfundim të luftës së fun­dit në Kosovë, punoi ga­zetar dhe redak­tor i kulturës në "Rilindja" - "Bu­jku".
     Është prezantuar në disa antologji po­e­tike, në mesin e të cilave edhe në "Poets for world peace" të Akademisë Botërore të Paqes "Stefan Gil" të Ka­na­dës, pastaj në disa tekste universitare, leksikone, albume, boti­me kri­tike etj., në shqip, anglisht, gjer­ma­ni­sht, rumunisht, boshnjakisht, kinezisht, mo­n­­go­lisht e gjuhë të tjera.
     Në dy mandate ishte anëtar i kryesisë së Lidhjes së Shkrimtarëve të Ko­so­vës, ku ish­te i anga­zhuar në shumë aktivitete, për­fshirë këtu edhe juri­të, komisionet e shumta etj.
     Është fitues i disa çmimeve në poezi, kurse më 2006, për romanin "Shta­të ditë pas vdekjes", mori çmimin "Hivzi Sulejma­ni", të cilin LSHK e nda­në për veprën më të mirë të vitit të botuar në prozë.
     Që nga paslufta jeton dhe vepron në Prish­tinë, përkatësisht në Fushë - Kosovë. 



Veprat e botua:     

Poezi

"Klithje e përmallim", 1977
"Frymëmarrje", 1984
"Peizazh i ngrirë", 1994
"Rikthim dhembjeje", 1998
"Pikë në zemër", 2005
"Përtej harrimit", 2008

            
Poema
"Presheva", 1998

"Pallati me yje", 2006 (poemë për fëmijë)

 
Tregime

  • "Lumja", 1982
  • "Puthja vrastare", 2003
 
Novela

  • "Hija e korbit", 2005
  • "Zgafella e hutinit", 2005

Romane
  • "Shtatë ditë pas vdekjes", 2006
  • "Furtuna", 2007
  • "Lëmë derrash", 2010
  • "Ishulli i vdekjes", 2012
  • "Tuna", 2012
  • "Kalvari", 2012

Romane për fëmijë
  • "Çamarrokët I",2015
  • "Çamarrokët II"2015
  • "Çamarrokët III"2015

 Drama

  • "Zibardhët", 1998
  • "Monstrumiada", 1998
  • "Ëndërroj për një ditë", 1998
  • "Vdekje e hijshme", 1998

 
Publicistikë

  • "Njeriu që rrezonte mirësi", 2010 (epa­­­­bo­­tuar)

Në gjuhë të tjera
  • "Poezi të zgjedhura", kinezisht, 2010
  • "Gatanje" (Fall), boshnjakisht - ang­li­sht, 2012
  • "Naopta lunga" (Natë e gjatë), ruma­nisht, 20­12
  • "Anatomia del dolore" (Anatomia e dhe­m­b­jes), italisht, 2013


Poezi nga Mexhid Mehmeti 


MBETËRESHA IME MUZË
 
            mbretë­re­sha ime muzë
            pati dëshirë të marrë
            të më shndë­­rro­jë
            në luftëtar sozish e kafkash
            më donte të tillë po­et
 
            në tokën kafkiane
            këtë mund ta kenë dëshiruar
            shumë­­kush
            por tashmë nuk gjen­deshin
            kafka të tilla dashurish
 
            mun­gonin gozhdëta­rët
            të kalëronin harbu­eshëm
            qiellit me qerre di­elli
           
            tashmë
            të ardhurit po villnin
            po seksonin pabesisht
            veshur me këmishë qash­­tërore
 
            po më goditnin fort
            me ve­të­ti­ma sëpatash
            të ma fshinin nga kujtesa
            mollën e kuqe
 
            më rrihnin pamëshirshëm
            t'më shndë­rronin në moshtër
            që kullot fush­tirave të mortit
            ndaj pa asnjë hezitim
            këmbeva shpa­­tën me penë
            dhe përjetova
            ekstazë (ri)n­gjalljeje
 
            tashti
            ngjallem pas çdo fjale
            pas çdo var­gu
            pas çdo rime besoj
           
            tashti
            me fyellin tim kan­gjelor
            me pasionin e lulimtë
            pas atij (ri)zgjimi biblik
            shumëkujt do t'ia prishi
            gju­min shekullor
           
            nga sot e tutje
            këmisha e bar­dhë në trupin tim
            nuk do të jetë e bardhë
            as dita e zgji­mit
            nuk do të jetë
            dita e gjykimit
            ndaj
            mos më fajsoni
            kur t'më gro­posni
            atje ku "rrojnë" të vdekurit
            në vend­­gjue­titë e për­hershme
            të qetësisë hesh­take
           
            o zot
            do të më m­u­n­gojë shumë
            vetëm mbre­të­resha ime muzë
 
            2012
 
 
            VARGJET QË S'I SHKROVA
           
            m'kanë zënë ngushtë
            vargjet që s'i shkrova kurrë
            m'akuzojnë (pa)drejtësisht
            përse (nuk) shkrova
            (më) shumë për dashurinë
            për dashuritë
            dashuriçkat
 
            m'kanë zënë ngushtë
            vargjet që nuk i shkrova
            më pyesin (jo)qëllimisht
            ku ndodhen tash
            ish të dashurat e mia
 
            m'kanë zënë ngushtë
            vargjet që s'i shkrova kurrë
            parakalojnë para meje
            si në rreth vallëzimi
            e ma mbajnë gojën mbyllur
            t'mos e them përgjigjen
 
            më kanë zënë ngushtë
            vargjet që s'arrita t'i shkruaj
            duan të shndërrohen në yje
            ndoshta
            për t'u parë më mirë
            kujtimeve të brishta
 
            m'kanë zënë ngushtë vargjet
            që s'munda t'i shkruaj dot
            m'akuzojnë (pa)drejtësisht
            në këtë moshë të pa moshë
            sepse e tepërt është tash
            letra e bardhë -
            e kotë joshja e saj
 
            m'kanë zënë ngushtë
            vjershat që s'arrita t'i shkruaj
            janë shndërruar n'ofshamë
            të gjitha
            tok me të gjitha
            ish të dashurat e mia
            të cilave s'ka kush ua shkrinë
            as me hukamë
            lotin e gurëzuar n'qepallë
            2013
           
 
            NDJEHEM MBRET
           
            kam vuajtur shumë
            nga smundëri
            e merakut të përtejmë
            nd­o­­­në­­se
            me këmbanë ringjalljeje
            më gufmoi ylli i fatit
 
            anedon kam rrojtur
            si vetmitar
            i bregut të nostalgjisë
            këtu në konti­nen­­tin më­më­lin­dës
            me mollën e kuqe në zemër
 
            edhe sot
            si ngahera
            rroj ve­tëm në askundëri
            të botës imagjinare
            përplot errë­si­rë
           
            megjithëse jam ndjerë mbret
            përherë
            se­pse
            gjatë gjithë kohës
                        gjithjetësia
            si mister i të lashtit gulm
            dhe dashuria bukurillahtare
            ma cungonin
            mëmëdheun fatpadalë
            duke ngujuar
            legjendën tragjike
            të të zezës hijeshi
            të mortit
 
            2012
 
 
            TESTAMENT
 
            nëse vdes nesër
            për mua
            mos thuani asgjë
            as mos i përlotni sytë
            por heshtni
            heshtni më tepër se një minutë
           
            sa isha gjallë
            një minutë hesh­tjet
            më patën ardhur maje hunde
           
            tash së vdekuri
            më shfletoni faqe për faqe
            nga­dalë e qetë
            gëzueshëm
           
            a nuk është thënë
            sa e sa herë
            jeta shkru­an romane
           
            vetëm këtë herë
            më besoni në fjalë dhe...
            nëse e takoni të dashurën time
            i thuani se
            nuk është bërë kijameti
            në shkretëtirë
            ende mbre­të­ron
            vapa përcëlluese
            kurse në polin e veriut
            bukuria vrastare
            e bardhë e ftohtë
            t'i verbon sytë
            n'damarë ta ngrinë gjakun 
                       
            kur të vdes
            mos më vishni
            si babain tim
            me kostum solemn
            mos më vëni kolla­re
            si lak ekzekutimi n'qafë
            as këpucë të reja
            mos më mbathni
            atje ku do të më shpijeni
            nuk ka kush t'më thotë
            i shkefsh me t'shëndoshë
             
            në varrimin tim
            nuk dua askush të mbajë fjalim
            për të fituar poen politik
            në varrimin tim
            nuk dua as hoxhë
            as pop
            as prift
            parajsën duhet ta kem merituar
            pa ndihmën e tyre
           
            ju të mirët
            sypërloturit e mi
            më shpjeni në varr
            të nyndë
            mbuluar me libra e fletore
            vendet më intime
 
            ose më mbështillni
            me letrën e shkruar me jetë            
            nuk më duhen sarkofag
            tabut a qefin
            atje ku krim­bat
            do ta bëjnë punën
            pa e pyetur askë
 
            nesër nëse vdes
            më varrosni so­lemnisht.
            me këngë vaji në buzë
 
            në për­jetësi më përcillni
            dhembshëm
            ashtu siç e përcolla dikur
            tek tjetri
            të dashurën time
            vdekur për së gjalli
            2013
 
 
            SERIOZISHT
 
            a të kujtohet
            si m'pate thënë
            ditën e fundit
            që bëmë dashuri
 
            seriozisht
            m'pate thënë
            se jam tepër skeptik
            dhe tepër egoist
            kurse ty të duhej
            një person normal
            që nuk rron
            mes botëve imagjinare
                       
            je i sëmurë
            tapë i dehur
            ndoshta edhe i droguar
            më pate thënë
            me gjithë mend
 
            seriozisht
            m'pate thënë 
            se nuk e pëlqeje
            muzikën që dëgjoja
            as vallet që vallëzoja
            as filmat që shikoja
            madje as librat që lexoja
 
            janë ngarkesë shpirtërore
            nuk kanë lidhje as me art
            më pate thënë
            dhe vazhdimisht
            më shaje
            e më kërcënoheshe
            me fjalët
            idioti im
            mos
            mos ma prek prapanicën
            mos më kafsho
            mos i fut hundët kudo
            as gishtat
            mos
            mos    
            mos
 
            sa herë
            duhet ta përsëris këtë  
            më thoshe
            teksa bënim dashuri
            si të çmendur
            përsëri
            e përsëri
            e përsëri
 
            2013
 
 
            DITËN QË MË LAGU SHIU
 
            ditën që më lagu shiu
            librin tënd
            e kisha me vete
            në xhepin pranë zemrës
            e ruaja me xhelozi
 
            shiu nuk na kurseu
            as mua as emrin tënd
            të shënuar në kopertinë
 
            isha ndjerë keq
            jo për veten e qullur
            sa për librin
            që e pësoi
            nga pakujdesia ime
 
            njëjtë isha ndjerë
            edhe kur i lexoja
            poezitë tua
            në librin e lagur
 
            isha tepër i pikëlluar
            gjatë tërë kohës
            sa tereshim me librin
            pranë oxhakut
            që ma ndizte zemrën flakë
 
            drita magjike e zjarrit
            përflaku ndjenjat 
            dhe dashurinë time
            duke e praruar me ar
 
            2014
 
 
            NË TY SHOH 
        TË GJITHA GRATË QË I DESHA
 
            të gjitha gratë
            që i pëlqeva dikur
            tash i shoh në ty
 
            të gjitha gratë
            ama të gjitha
            edhe ato
            që nuk kam gu­xu­ar
            t'ju flas
            edhe ato
            që nuk kam guxuar
            t'ju buzëqesh
 
            sepse në ty
            gjendet krejt ajo
            që kam parashikuar -
            jeta që dikur e kam men­duar
 
            tash më thuaj
            si duhet të veproj
            çfarë duhet të bëj
            që t'më besosh
            për atë që po ta them
 
            ndoshta mjafton
            të të shtrëngoj me du­ar
            të të puth me buzë
            të të shikoj me sy
            apo vetëm të t'i dëgjoj fjalët
            që do të m'i thuash
            pas kaq kohësh memecërie
 
            më trego
            çka duhet të të them tjetër
            që t'më besosh
            se në ty gjenden
            të gjitha ish gratë e mia
            të gjitha gratë që i desha -
            dëshirova
            sepse tash
            je vetëm ti e dashur
            e në ty ato
            të gjitha
 
            2013

_________
Marrë nga sa-kra.ch 

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen