Veprimtari kulturore shqiptare në Austri

Gjergj Nikolla

Gjergj Nikolla, Lindur në Mirditë 07.12.1969 dhe banues në Durrës. I diplomuar në Universitetin e Tiranës në degën Gjuhë Letërsi. Ka botuar këto vëllime: “Gjelbër im i Vyshkur”, - 1999. “Fundshekull”, - 2001. “Meteor i Verdhë” dhe “Purgator Dykohësh”, të dy njëkohësisht, - dhjetor 2002. “E dua një Emblemë”, - 2006. “Nëntë Lëkurë në Sqepa - Thonj”, - 2010. “808 Puthje” lirika dashurie, - 2011. “Linfat e Marsit” dhe “Oqeanida” lirika dashurie, të dy njëkohësisht, - prill 2012. “Rrënjët e Emrit”, -nëntor 2012. Në vitin 2012 organizoi botimin e përmbledhjes poetike për 100 - vjetorin e Pavarësisë me 17 autorë “Pesë degë trungun thërrasin”… Krijime të tij janë botuar edhe në dy Antologjitë Pegasiada dhe Korsi e hapur. Është anëtar i L.N.P.SH.A PEGASI Albania. Ka botuar publicistikë, si dhe ka qënë disa herë fitues në konkurset letrare të Radio Tiranës gjatë viteve 90 të. Po ashtu është fitues në Konkursin prestigjioz “Concorso Il Federiciano” të këtij viti në Itali. Këtë radhë botimeve të këtij autori i shtohen edhe gjashtë libra të rinj: “Spektër”, - Haik dhe tercina, - 2014. “Aurorat e Diellit” - prozë poetike, esse…2014. ”Sorrat Kanarina” - poezi, - 2014. “Dehadehje” - lirika dashurie, - 2014. “Tokaqiell” - poezi, - 2014. Libra të tjerë presin botimin si në poezi, ashtu edhe në prozë. Është redaktor në disa vëllime poetike.

Kliko dhe lexo ==>> Poezi nga Gjergj Nikolla

 

Ajet Shala

Ajet Shala

Ajet Shala ka lindur më 27 janar 1959 në fshatin Kopiliq të Ulët - Skënderaj. 
Shkollimin fillore e ka kryer në Turiçec. Gjimnazin në Skënderaj. Kurse studimet në Universitetin e Prishtinës, në fakultetin Juridik. Është jurist i diplomuar. veprimtar i shquar, donator dhe pjesëmarrës i shumë ngjarjeve me interes kombëtar.
Poezitë e këtij autori janë publikuar në shumë gazeta e revista letrare dhe janë përfshirë edhe në disa antologji.
Aktualisht, jeton në Zvicërr.

Disa nga veprat:

• NË KRAHËT E MJELLMËS                
• ATDHEU BRENDA VETES
• PLISI I DHEUT DARDAN  
• LIRICHE DEI MONTI në italisht “Lirika e bjeshkëve” 
• KODI I URËS 
• BISEDË ME ATDHEUN 
• RRAPI ARBËROR
• DETI I VARREVE
• DRITË SHKRONJASH

Ajet Shala ka përgatitur dhe botuar edhe dy antologji për dëshmorët. E para iu kushtohet dëshmorëve Ilaz Kodra dhe Antigona Fazliu, kurse e dyta i kushtohet dëshmorit Sejdi Kralani - Ballisti.


Poezi nga Ajet Shsla


KODI I URËS

Eci drejt qytetit të lashtë ku kodin mbajnë urat
E shikoj lartë mbi pragun e portës së kalasë
Shikoj dritaret e kohës nga errësira të mjegulluara
E buzët e zhuritura kërkojnë gurrat ujë kristaltë.

Shoh lisat shekullor që dhimbjet i mbajnë në gji
Dikur nëpër kohëra trimave plis bardhë ju bënin roje
Nën kurorën e blertë jehonte një këngë me çifteli
Valletdhekëngëtmajëkrahubashkonintrojet.

HapërojpërgjatëbreguttëIbritashtukuturu
Freskoj ballin me valët e lumit të Sitnicës
Loti nga malli për fushat dhe malet më rrjedh këtu
E nga Bajgora lart, dëgjoj gjamën e Mitrovicës.

Dikur andej lumi tupani binte e kënga na gëzonte
Plis i bardhë shkëlqente në nëtët stërrore pa hënë
Si abazhur minatori, qeleshja mbi koka na qëndronte
E ura Mitrovicën bashkonte si bacë hijerëndë.

Helmetat asnjëherë syri im s’i ka pëlqyer
Atu, si bjeshkë më dalin, si miq të paftuar përpara
Nga andej dëgjoi krokatjet e korbave të zinj të urryer
Që mbi fole shqiponjash po bënin gara.

Lart nga majat e Selacit më zë burri, bëra kushtrim
Si në kohen e atij trimit plisat të kem mbi kokë
Para kullave të gurit me frëngjia në Boletin
Para varrit të Baces Isë të biem në gjunjë e bëjmë betim.

Ramëpërkëtoshkrepa me foleshqiponjash
Më Besa-besë si dikur kur luftonte Baca
Shubarë e shajkas’iduronmë as toka
Nëdreqvaftë, bashkë me ta edheEvropa .



ZËRI I POETIT
(Para kullës së Adem Jasharit)

E di, edhe kulla ime mund të ishte djegur
Si e bacë Ademit
Cep më cep mund të digjej muri
Dhe guri i fundit i oxhakut
Po s’do ma vriste kurrë fjalën
Mes burrash në një log kuvendi
E mençurisë në Qiellin e Shtatë
Do ia vija bajrakun.

Dhe vetë një ditë mund ta kisha diku
Një varr të çelur
Nga një cifël predhe
E nga një plumb i mallkuar
O, po ashtin e fjalës
S’do ta lija asnjë cast të mbeste i mekur
Në gryka lahutën do e rizgjoja
Në shekuj me frymë e me duar.

Edi, edhe gruri i mbjellë në arë kalli më kalli
Do më ishte djegur
Cep më cep si kjo kullë e bacë Ademit
Shenjtor lirie
Po prapë do të ngrija me gurë më të fortë
E më të gdhendur
E zjarrin, për besë nuk do ta ljia
Të shuhej në troje shqiptarie.

Urrejtjen mund ta hidhja tej
Si të ishte një kafshë e coftuar
Po s’mund të hesht, joo, për varret,
Për tokën time të shtrenjtë
Se më vijnë në letrën e bardhë nënat
E fëmija e vrarë sylotuar
Se më zgjohet plaga e trimit në gjoks
Si të ishte det.

Mund të më digjej furka e gjyshes Havë
Dhe sofra e bukës
E plisi i bardhë i gjyshit Bajram në Tivar
Mund të bëhej një ditë pluhure hi
Po dhe me një dorë do të qëlloja
Me sëpatë në pyllin më të Bukur
Më të madhe do ta ngrija një kullë
Për miqtë e mi më të rinj.

Po fjalën, fjalën sërish nuk do ta lija
Të më flinte si macja të oxhaku
Në një hi të ngrohtë
Ku të thërret qetësia
Këtu bëhem kreshnik
E ulem në gjunj te bajraku
Këtu, gazmohem me vete
Se s’faron asnjëherë shqiptaria.



ËNDRRA IME

Ëndrrën ma freskon një melodi e vjetër
Vjen nga andej ku shqip këndon bilbili
Më vjen nga larg, kalon bjeshkë e male
M’i sjell freski ndjenjës, më sjell polen prilli.

Këto valë tingujsh mjaltë mbartin sa esa kujtime
Mbledhur nga fushat shqip ku rrezaton dielli
Më ëmbëlsojnë zemrën kah moti me hidhërime
Janë balsam plagësh të marra nga mërgimi.

Vijnë me aromë lulesh freskuar nga gurra
Veshur bukur me dy ngjyra që ka flamuri
Nga okarinë lashtësie vallëzon melodia si flutura
E nga teli i lahutës në dysh ndahet përjetsisht guri.

Ëndërr gjumi-apo syhapur me vete po më merr në krahë
Më fut në karvanin e mrekullive të tokës sime
Vallëzoj dhe unë me hapin ku fola fjalën e pare
Aty ku ninullat e nënë Fatës më sollën gjumë shenjtërie.

Aty ku gjuhen e ëmbël të Naimit e dëgjova
Me të eca në botë e këndova Himnin e Flamurit
Aty mësova alfabetin e Kristoforidhit me shkronja
Me betimin ”Atdheun brenda vetes” brenda gjoksit të burrit.




ZJARRI QË DUA

Më dogje një ditë, më zjarrmove
Me shpove në fjalë pabesi
Dije se kam vetëm një dashuri në mote
Që emrin e ka nënë, kaltërsi.

Ti ishe shoqe në qiell vetëm me re
Ti ishe shoqe me diellin dhe zjarrin
Të ishe shoqe me lulen që çel në bjeshkë
Për ty prisja ditën si udhëtari.

Të kam kërkuar në çaste sublime
Të kam kërkuar zgjuar dhe në ëndërr
E telin e lahutës për ty e kam shtrënguar
Që t’i jap udhë fjalës dhe këngës.

Të ishe e mbete këngë e maleve të bukur
Të ishe kënga e agimit që të pres me etje
Të ishe gurrë bjeshke dhe varg i mbrujtur
Notë e pentagramit ku ka vetëm lotë dhe heshtje.

Doja të isha…
Të isha poezi e bukur e një poeti
Të isha valë e kaltër dhe dallgë deti
Për ty të isha një bahçe me mollë të ëmbla
Që të të vija natë e ditë në ëndrra.

I Bukuri i Dheut të isha një here në jetë
Si fara e shëndetshme në tokën e mbjellë
Të isha një mbret dashurie që zjarrin ta jep
Mes buzëve të tua si luljaqë sapo çel.

Të isha si diell i bardhë ndër yje
Me trup si fidan bukurije
Gjak i zemrës tënde të isha në pyje
Të isha për ty dehje kaltërsie.



KËRKOVA

Kërkova bulevardet me të bukura të botës
Me llojshmëri lulesh për rreth në blerim
Në kopshtet e pasura u deha mes aromës
Ti mbete lulja më e bukur, në vegimin tim.

Vizitova peisazhe me bukuri përrallëre
Në çdo meridian globi kërkova frymëzim
Hapërova mes yjesh a mes rrezatimesh ylberore
Por vetëm ti për shpirtin tim mbete i vetmi ushqim.

Hyra në biblioteka të pluhurosuara në kohëra
Lirikë me famë në botë i menduar i lexova
Qëndisje të bukura për personazhe gjeta
veç ti mbete më e bukura që unë krijova.
Dëgjova këngëtarë në melosin popullor
Më zë melankolie tek i këndonin dashurisë
Fjalët më të bukura që nxjerr shpirti hyjnor
Janë veç ato të vargut që shkrova me frymëzim.

Shpalosa natë e ditë faqe në fjalorë të rrallë
Kërkova pa pushuar me shumëpërkushtim
Më kot u raskapit edhe shpirti im i dobët i ngratë
Fjalët më të bukura për ty i shkroi netëve loti im.

Si zog shtegtar migrova në hullitë e botës
Kërkova kudo që ta gjej vetëm pak ngushullim
Por ishte e kotë, ishte vetëm humbja e kohes
Se ti ishe, je e vetmja ndjenjë në shpirtin tim.

Do të jesh tek unë në vargje që s’kanë mbarim
Si uji i gurrës në bjeshkë që mes shkumës derdhet
Je e vetmja gjurmë ku hedh hapat në kujtim
Kur s`shkruajmë, më sjell lule mbi dheun tim.




KËSHILLAT E AZEM SHKRELIT

Sukave të fjalëve të tua i kam hedhur armët
Diellin e kam pritur i ulur tek fjala e gjyshit mentar
Kam kapur fort frerët e kuajve në livadhet me kosëtarët
Jam skuqur si vogëlush tek dashuria ime e parë.

Me ty u bëra gardian për të keqen e Tokës
Urtinë e mbolla si farë në shkëmbinjtë e zemrës
Hapërova pa fund në tokën e Kosovës
Kumbar do të bëhem për djalin që rritet mes odës.

Nuk dua të jetoj vetëm me kreninë e fisit
Se, për besë, sërish toka pas borës kërkon farë
Atje, në parajsën e prekur nga fjalët që lëshojnë filizin.
Ia marr shqiptarçe këngës si gjyshi lahutar.

Merrma këngën , Bacë si amanet për djemtë që o rrriten
Me pëllëmbë do ta bëj në Drenicë një krua ujëkristali
Sukave të tua si feniks i ri Kosove dua që të ringrihem
Si të isha një Konstandin Kosove i rizgjuar.




VENDTAKIMET E NËNAVE

Nënat dardane takohen përherë në të njëjtin vend
E i shkëmbejnë dhimbjet e plagëve të zemrës
Të dashurve ua lajnë lulet me lotin e tharë që nuk resht
I bashkojnë bijtë dhe bijat nën pllakën e mungesës.

Drita e qirinjëve bashkohet me atë të hënës
Nga shkrirja janë krijuar figura të mërzisë
Aty numërohen kujtimët me ninullat e nënës
Me buzët e zhuritura puthin portretet e lirisë.




HESHTJA E FJALËS SË PATHËNË

Heshtja e fjalës magjike gërryen si valë deti
ani pse muajt heshtakë rrëshqasin nga kalendari
aty zhurma e heshtjes ka fuqinë e një tërmeti
Si stërkalat e ujëvarës lëshojnë freski flladi.

Heshtja e fjalës së pathënë ka fuqi sa një ortek
Zjarri i zemrës djeg çdo qelizë dhe bërthamë
Brenda mban një llavë prushi që krateri nxjerrë
E në trup shkrihen dhe digjen vena e damarë.

Nxirre nga thellësia e heshtjes atë fjalë magjike
E si një urë lidhëze brigje zemrash të bashkojë
Bien tupanat për valltarët e vonuar nën tela çiftelie

E drita e zjarrit të dashurisë shtigjet tona t’i ndriçoj.




RRAPI ARBËROR
(Poemë Atdheut)

Unë jam Rrapi Arbëror, kështjellë e lashtë plis Ilirie
Nga mermeri trimat zgjoj, me një valle shqiptarie.

Do t’i them zanave t`malit, të më japin pakëz gji
Të marr forcë t`mbroj pragun, t`mos më prekin më kufi.

Do thërras të vijë rrufeja, bashkë me trimat në Jutbinë
Bash aty në Lugje t’Verdha, prapë ta bëjmë Shqipërinë.

Do t`i them malit të gjerë, të më japë Syrin e Kaltër
Të shoh brigjet dritëlarë, që të shoh si lozin dallgët.

Në Labërinë bukuroshe, të shoh Jonin si buçet
Të puth tokën arbërore, në çdo fushë e në çdo shteg.

Do të ulem si fëmijë, të puth plisat të puth brazdën
Ja këtu do të rris lisat, ja këtu do të mbjell farën.

Do thërras Isën e Shotën e nga gjumi ta zgjoj fisin
Zgjoj Ademin n’ballë të odës, mos ma prekë kush kufirin.

Do thërras Adem Jasharin, t’këndoj Zhujën në frëngji
n`Kullë e në Zhleb ta mbroj vatanin, atëherë them “Bacë, u kry”

Bëhem hënë të ndriçoj varre, me një gjëmë sjell tërmetet
Shëron pragu kore plage, zgjoj nga varri amanetet.

Porsi zog në majë bjeshke, kërkoj trimat me zë grykash
Rënkojnë tokat nga sllavi e greku zgjoj kohë me flakë tytash.

Do zgjoj vrik trimat nga malet, thërras burrat e Arbërisë
Zgjoj kreninë te toka Çame, prek simbolin e lavdisë.

Do marr Vallen e Rugovës, mbi Çakorr të bjerë tupani
Kur ngre telin brenda odës, shkëlqen plisi, tundet shalli.

Do kërkoj lavdi në kullë, hap pas hapi rrëzë Vardarit
Ilirida zgjoka pushkë, vjen mes nesh Xhemë Gostivari.

Do vallëzoj n`Malësi të Madhe, do hedh hapin drejt Luginës
Do zgjoj ditët flamurtare, si në kohë t’Hasan Prishtinës.



ELEGJI PËR TIVARIN

Tivar!!!
Në pellgun e gjakut të virgjër ende lundron
Vjen si arenë e verdhë e krimit makabër.
Dheu yt i kuq akoma erë kundërmon
Plisat dardanë skuqen nga gjaku i plagës.

Tivar!!!
Shoh tek ti qiej yllnajash të trishtuara mbi shpate
Shoh skena tmerri në lakun e egër në pusi.
Pse patën plisa të bardhë u prenë burrat në shpate.
Ushqeve me gjak hijenat sllavokarpate që kishin uri.

Tivar!!!
Vij të takoj gjyshin me prushin e mallit të mërzisë
E shkel putërzbathur ndër ëndrrat e vdekura të kohës
Në duar mbaj hirin e fatit e emrit ”shqiptar”
E varrin ia kërkoj në fushën e pabesisë a mes kodrës.

Tivar!!!
Më thuaj pse ju mbulove amanetet më të ziun plaf?
Dëgjoj kambanat e detit që bien sërish si dallgë
Katër mijë plisa si pulëbardha notuan valë mbi valë
Pa ceremoni varrimi, pa lutje, pa kortezh e pa epitaf.




DRITËRO AGOLLIT
(Kolosit të poezisë me rastin e 85-vjetorit)

I

Nuk e kam parë Devollin
me mollishte e livadhe
Nuk kam pirë unë
në krojet me ujë të kristaluar.
Ah, të ishe bir i Skënderajt
me ditë flamurtare
E unë të përkundesha
mes maleve borëruar!

II

Rakinë e fundit
të vreshtit për ty do ta ruaj
Verën më të ëmbël
do të doja ta shtroj në tryezë
Me një tel lahute
do thurja këngën e pambaruar
Nga një stan Kopiliqi
qumështin e deleve do të sjell.

III

Me mushtin e fjalës tënde
do të ngop shpirtin
Në fjalën e mençur
e shoh atdheun dhe më pranë
Me atë det krenarie
do ushqej djalin e nipin
Rrugës së pafundme
do i jap ngrohtësi dhe zjarr.

IV

Dëgjoj zërat e blertë të Devoll
në male mbi Menkulas
Ku liqeni i Prespës kaltëron
ku poeti mjalton muzën e art
Shkronja ari lartësuan atë pendë
në shtigje malesh dhe trotuare
Atje rizgjoj muzën hijerëndë
me shpirt poeti që bleron shpate.

V

Atje rizgjohen lutjet me këmbana
në qiparis vargu trokëllin
Tingëllojnë si rrufe malesh të larta
në piedestal rrinë me poezinë.
Si shandan shkronja ndriçon
vallëzon fjala mes kujtesës
Shkon vargu si mjellmë në liqen,

tek flakë e zemrës.




NË GËRMADHAT E ÇAMËRISË

Shoh shtëpi me gjëmën e vuajtjeve tragjike
Mure të nxirë nën çatitë e nën rrënojë
Simfoni vaji kukuvajkash që sjellin eho klithme.
Në pellgun e errësirës mistike të gjithë i dëgjojmë.

Ai mall i vetmisë më djeg në çdo qelizë
Gjëmën e mortit në varret e shembura dëgjojnë
Ullinj të përzhitur nëna që shtrëngojnë fëmijë
Presin duart e dhembshura t’i mbledhin e ledhatojnë.

Dyert presin sopatat e harruara në tavan
T`ju presin ferrat që frymën ua kanë zënë
Fushat presin blegërimën e bagëtisë në stan
Tingujt mbytur të ziles që nuk kanë më zë.

Hingëllimën e doriut andej e dëgjoj mes brengës
Trishtuar nga ulërima e brigjeve me valë
Vajin e nënave s’mund ta mbaj, o njerëz
E ka mbjellë si një katil modern tmerri barbar.

Në natën e errët eci duke mbajtur në supe shpirtra
Hirin e fatit s`dua t`ua trazoj as dhe një grimë
Nën qerpikët e poetit dridhet fort dhimbja
Kafshoj me gjithë fuqinë e trupit grushtet e mi.

Zë flas me oxhaqet mes rrënojash si qiparis
Për tymin e zjarrit malli i ka marrë
Si burrin malësor kur këmbën ia djeg çdo plis
Tek thith llullën e tij mbetur pa duhan.

Djepat rënkojnë për një ninullë të pafajshme
Foshnjat t’i lidhin me pelenat e dhimbjes
Nën gërmadha sofrat presin bukën e dasmave
Rrugët presin karvane krushqish e valle çamërishte.

Si flakadan marr furkat e djegura nën çati
Këmbëzbathur vrapoja gurëve të sokakut
Me një eho çame zgjoj trimat çdo agim
Me lahutën e gjyshit këndoj për ty pranë oxhakut.




MOS MA VRIT ËNDRËN!

Të lutem, mos ma vrit ëndrrën time jetike
Mos ma vrit dashurinë e shpirtit kristalor!
Nëse nuk arrita te ju dhe atë që s’e pata në vite
Ejani, ju lutem ju dhuroi jetën time si kurorë.

Bëjeni shirit të zi e lidhni lulet e freskëta
Bëje kordele të kuqe me gjakun tim si gurrë
Shpërndajuni një nga një dasmorëve në breza
Ta shijojnë si aromën e bukës që ndien të një furrë.

Bëjene zgalem lajmëtar gjithë botës t’i tregoj
Zemra është djegur si shkrumb në trupin e zgërbonjës
Asgjë në jetë nuk desha më shumë se ty, besomë.
Mos ma ngulfat ëndrrën me pëllëmbë të dorës.

Bëje abazhur ta ndriçojë ëndrrën e largët të rinisë
Vishe me mantelin tënd si një pëllumb të bardhë
Jepi fuqi të marrë krahët të ecë e të kthehet përsëri
Të përballojë stuhitë e kohën si ngricë, si acar.

Mos i vishni këmishë hekuri, po të lirë ta lini
Bëje djep për duart e lokes t’i këndojë foshnjës
Mos e mbushni me gjemba, zemrën mos ia drobitni
Mos e gjuani me meteorë në si zjarret matanë kodrës.

Mos i vishni rroba të zeza ëndrrën si zezonë lufte
Jepni dritë, t’ia japin djepeve që rrinë te vatra
Bëje notë në pentagram për Loken tinguj gjuhe
Kur fëmija dëgjon këngën gjaku le të marrë flatra.

Mos e copëtoni me jatagan ëndrrën që klithmon
Mos e vrisni pafajësinë se gurët mallkojnë ditë e natë
Kam një abetare që i bën plisat të vallëzojnë
Kthema që në zemër me shekuj si relikte ta mbaj.

Ooo, mos ma vrisni ëndrrën, buzëqeshjen mos ma helmoni!
Prehërin bosh mos ma lini se bij shqipesh aty dua
Kthemani në këngë që zërin e atdheut aty ta dëgjoni
Dhe në vdeksha më pastaj do të jem më i lumturuar në botë.

Kështu eci jeta si gurë të rëndë që në udhë na vihen.
Si ferrat që duan të drizojnë dhe pragun e babës
O të dashur, hidheni tej në humnerë helmin e gjarpërinjve!
Mos u fshihni pas fjalës që të jep copën e baltës.

Shqiptaret, shembull i tolerancës dhe humanizmit...

 

Nga Haxhi Muhaxheri

 

Populli ynë që moti ka dëshmuar se duke përqafuar tri besime fetare (krishtërimin, ortodoksizmin dhe islamizmin), ka një pasuri të madhe shpirtërore dhe humane. Shqiptaret, edhe në kohërat më të vështira, kanë ditur të japin prova se e respektojne njëri tjetrin si vëllai vëllanë dhe njëherit edhe besimin e njëri tjetrit. Ata, edhe pse besimet i kanë pasur të ndryshme, gezimet dhe festa pothuajse gjithmnë i kanë pasur të përbashkëta. Bashkë i kanë kremtuar si Pashkët, ashtu edhe Bajramin. Gjithmonë ia kanë uruar festat njëri tjetrit dhe atë me gjithe zemër . Ndaj, kemi arsye qe të krenohemi për shpirtin e tolerancës dhe harmoninë mes njerëzve e religjioneve në Shqipërinë tonë të dashur.

Shqiptarët ishin ata që ia dhanë botës kalorsin e kristianizmit dhe mbrojtësin e civilizimit europian, kryetrimin e shqiptarisë, të madhin Gjegj Kastriotin - Skënderbeun. Shqiptarët ishin ata që ia dhanë botës Humanisten me të shquar te të gjitha kohërave, të madhen dhe të shenjtë Nënë Tereza. Shqiptarët i kanë dhënë edhe shumë të mira tjera botës. Ata asnjëherë nuk e kanë lakmuar atë që nuk ka qenë e tyre dhe kurrë nuk e kanë cenuar lirinë e të tjerëve.

Zantën, kjo duhet të jetë edhe arsyeja pse Papa Fraçesku zgjodhi të parën Shqiprinë për ta vizituar dhe i dha bekimin popullit tonë të shumvuajtur. Kurse për ne shqiptaret, vizita e Atit të shenjtë ishte një përjetim i nderit që i bëri ai tokës sonë Arbërore.

Ja disa nga porositë që ai nga Shqipëria ia dha njerëzimit:

"Ndaloni së qeni negativ. Nevoja për të folur keq për të tjerët  ndikon ne nënvlerësim e vetvetes. Kjo do të thotë, ‘Unë ndihem aq i ulët sa që në vend se ta ngris veten, provoj t’i ulë të tjerët,’” ...“Heqja dorë në mënyrë të shpejtë nga negativiteti, është e shëndetshme.”..." Mos provoni t’i ndryshoni të tjerët; respektoni bindjet e të tjerëve".

Vizita e Papës në Shqipëri e forcoj edhe më tepër dëshminë se shqiptarër e duan dhe e respektojnë vërtetë njëri tjetrin. Ata, si gjithmonë, edhe sot ishin afër njeri tjetrit dhe i gëzoheshin bashkarisht vizitës së Papa Françeskut në Shqipëri. Shqiptarët e krishterë, ortodoks dhe mysliman kishin mbushur sheshet e Tiranës për ta pritur Atin e shenjtë. Ishin aty edhe kleret e të gjitha besimeve fetare dhe fytyrat e tyre ishin njësoj të buzqeshuar dhe te lumtura. Papen kishin dalur ta presin shqiptarët nga të gjitha trevat tona ku ata banojnë. Aty ishin edhe shqiptaret nga Republika e Kosovës, aty ishin shqiptaret nga Kosova Lindore, nga Mali i Zi, nga Maqedonia dhe nga mërgata.

Shqiptarët sot ishin një, ashtu si kanë qenë gjithmonë bashkë shpirtërisht.

Kjo është dëshmia më e mirë se në tokën Arbërore nuk mund të zë kurr rrenjë fara e keqe, sepse në damarët tonë rrjedhë i njëjti gjak i pastër. Kush mendon ndryshe, ka për ta ndjekur gjithmonë mallkimi nga pas!

 

Dhe së fundmi, lirisht mund të themi se Shqipëria është tokë e shenjtë dhe shqiptarët janë populli prej të cilit duhet marrur shembull për humanizmin e dashurine njerëzore dhe për tolerancën dhe harmoninë mes besimeve fetare.

 

21.09.2014

  

Rrahim Sadiku - Nënshtrimi para injorancës

 

Editorial

 

Nënshtrimi para injorancës së hoxhallarëve

Përditë e më shumë, në të gjitha mjediset shqiptare, po vërehet nënshtrimi I këtij populli nga injoranca e hoxhallarëve dhe heshtja e habitshme e intelektualëve për këtë. Kudo tubohen njerëz e gjendet një hoxhë aty, ai do të flas e të tjerët do ta dëgjojnë në heshtje. Hoxha, që nuk ka njohuri elementare as për gjërat më të zakonshme dhe askush nuk i thot ndal. Nga të gjitha këto më bëhet se jemi kthyer 50 vjet prapa, kur populli ynë ishte pothuaj tërësisht analfabet e njerëz më të shkolluar i kishte hoxhallarët. Ishte pushteti serb atë kohë që favorizonte hoxhallarët, që kishte synim të linte këtë popull përjetësisht në atë faze zhvillimi shoqëror e mendor. Por,sot, kur jemi popull I dominuar nga të shkolluarit, vënia në jetë e këtij synimi serb është anakronike, e dëmshme dhe rrugë që na lë pa të ardhme. Kur flasin me injorancën më të thellë, këta hoxhallarë, njeriu duhet ta pyes veten: vallë e dine ata se kujt po I drejtohen? Intelektualëve, injorantëve, atyre që nuk dinë shkrim lexim?! Janë në këtë tokë apo jo? E shohin vallë ata se ne i kemi kaluar më ato faza kur me ne ka manipuluar e për ne ka vendosur një hoxhë injorant. Ne tashmë jemi shoqëri e shkolluar, mashkuj e femra e njohim larine, demoktracinë, rrjedhat në botë. Nuk ka asnjë nevojë më të na flitet e flitet për gjërat më rutinore të jetës. Pse, kujtojnë këta qv ne nuk e dime se do të vdesim? Nuk e dine ata se secili nga ne, po të dojë, mund të blejë një Kur'an, ta lexojë, kuptoj e shpjegojë shumë më mirë se një hoxhë me shkollë të mesme, që mezi e ka kryer atë? Ne nuk jemi më njerëz që nënshkruajmë me gishta e që dëgjojmë kopalla e thënie të hoxhallarëve, ashtu si u teket atyre. Ata duhet t’I mendojnë këto dhe të kenë së paku pak respekt për këtë popull, ashtu si duhet të ketë edhe ky popull për veten. Hoxhallarëve u mbetet vetëm të kryejnë ritet fetare, në xhami, për ҫka edhe janë shkolluar. Ata nuk mund të jenë më ushqyes shpirtëror, moral e inetlektrualë të këtij populli. Ka marrë fund njëherë e përgjithmonë ajo kohë. Dhe, qofshin edhe hoxhallarë, e kanë obligim ta ruajnë nderojnë e kultivojnë gjuhën e popullit të tyre dhe të mos lejojnë bastadrimin e saj me “merhaba” e barbarizma të tjera, sepse shkelin mbi veten e mbi të ardhmën e këtij populli, pra edhe të fëmijëve të tyre.

Prend Buzhala dhe “Ҫaste lirike”

 

Nga Rrahim Sadiku

 

Universi poetik

si amë e yjelindjeve

 

• Prend Buzhala “Ҫaste lirike”, poezi, (vëllimi i parë), 1-90, 1 janar 2014 – 31 mars 2014, Prishtina PRESS, 2014, Prishtinë

 

Më bëhet se me librin “Ҫaste lirike” (vëllimi i parë) Prend Buzhala, si askush tjetër para tij, e ka plotësuar atë thënien profetike e gjithënjerëzore të Petrarkës: “Paqe nuk gjej e luftë s’kam për të bër.”. E themi këtë me bindje, sepse poeti nuk ka si të jetë i qetë brenda një realiteti aspak premtues, brenda një universi të pafund krijues e një shpirti që prehjen e gjen duke punuar e menduar për të tjerët. Në këtë paqetësi zgjidhja nuk është lufta, qoftë edhe ajo fiktive, por mendja kreative. Artistikisht arrijmë të vendosemi në botën e mendjes. Aty poeti na njeh me këtë mendje që sheh përtej territ, që shpalos palët më të fshehta të shpirtërores, ku takohemi me dashurinë, sa tokësore aq edhe hyjnore, me synimin për të na e sjellë sa më afër diellin e jetës, tek i cili burojnë, të ndërlidhura me të domosdoshmën e të padukshmën, të gjitha mbarësitë e të këqijat, të gjitha të mundshmet e të pamundshmet, të gjithja kërkesat e shpresat për të qenë vetja në kohë e në hapësirë, sepse: “Aty merr pjesë krejt universi: uroje këtë amë të yjelindjeve.” (f.11)

Duke i lexuar këto poezi të Prend Buzhalës, që anojnë mjaft drejt prozës poetike e eseut filozofik-meditativ, fillojmë e ndjejmë, mendojmë e filozofojmë bashkë me autorin dhe nga ne sikur mërgon e zakonshmja. Bëhemi një me krijimet që janë të dhuruara para nesh si inspirime ditore e si përvojë e madhe jetësore, si pasuri diturore e si ҫaste përndezjesh frymëzyese poetike. Nisim e hyjmë gradualisht në një unvers poetik me shumë grishje, me shumë etje e synime për ndjerë, gjetur e parë një botë ndryshe. Janë këto ndryshime vazhdimisht të kapura etheve të krijimit e të realizuara plot ankth e fuqi poetike, brenda të cilave oshëtinë fuqia e mendjes dhe urtësia e arsyes. Jetojmë e ndjejmë brenda vargjeve, nëpër të cilat endemi me ashkun e shpirtit kërkues dhe të etjes për botën e idealeve. Kjo botë e idealeve, ku shpesh mungon plotësisht idealja, bëhet arë ku mbin fara e paqetësisë, e ambientit jetik, që krijohet me fuqinë e pafund të fjalës e me mallin për ikjen e mundësive. Nga kjo ikje e nga ky mall dalin të gjitha ato shpërthime spektrore e magjike, që mbajnë emrin e përbashkët, në shikim të parë krejt të zakonshëm “ҫaste lirike”, po që nisin e na shoqërojnë mandej pandalshëm e pashkëputshëm. Janë këto krijime përmes të cilave hyn në botë e thellë të mendimit, të imagjinimit e të frymëzimit, duke u përballur me aspektin kohë, me dukurinë hapësirë dhe me fenomenin njeri. Na bëhen kështu tri rrugë të ndryshme që dërgojnë drejt një qëllimi: lulëzimin e shpirtërore dhe shërimin brendisë së njeriut, ndjekjen e shpirtit të lig e të krimit dhe hedhjen në veprim të mbarësisë, dashurisë, respektit e hynores. Reliasht, krijimet e kësaj përmbledhje kërkojnë mundësi të lidhjes së ngushtë midis njerëzores dhe hyjnores. Kjo lidhje duket në horizontin ylberor poetik si një realitet i ri, tejet i nevojshëm për njeriun e kësaj toke dhe për njerëzimin në përgjithësi. Por, mu këtu poeti përballet me luftën e pandalshme e tejet të vjetër, e cila daton që nga krijimi i universit, me luftën midis dritës e errësirës, midis të mirës e të keqës. Kudo takojmë besimin e patundur të Prendit se do të ngadhnjejnë drita dhe e mira. Por, nënteksti i krijimeve na flet se kjo ndodh vështirë, sepse: “Shpeshherë të ndodh të mbytesh së brendshmi ta shpëtosh shpirtin.” (f.90) Dhe kjo mbetet e vazhdueshmja e poetizimit të veҫantë, e thellësisë së dellit të rrallë të kapjes së madhështive e ngjitjes majave dhe të mendjes që nuk lodhet nga shumësia dhe kontradiktatg e mendimeve e ndeshjkeve me mundimet e dukshme dhe të padukshme. Në këto kontradikta Prendi e kërkon thelbin e shpirtërores dhe njerëzores, të cilat maten me lartësinë dhe thellësinë e shpirtit, duke ushqyer më sublimen, duke ndezur qirinj shprese për kombin e njerëzimin e duke ngrehur deri në pakufi mendjen e hyjnishme.

Prend Buzhala në këto krijime është kërkues, më shumë se kërkues, është ngulitës i besimit. Kërkues ndaj vetes e në vete, ai, në radhë të parë, është kërkues ndaj botës që e rrethon dhe ndaj shpirtit që nuk e lë të qetë. Në këtë paqetësi del paqartësia dhe e pakuptimta e botës që ushqen bukurinë e shëtinë, që na rrethon me aureolën e Hyjit e me praninë e djallit; që na vë përballë e njerëzores që mungon e mendjes që devijon. Në këtë dualitet të vrapon tutje dhe shumëdimensionalitet që nuk përthekohet lehtë ndalemi e sikur pyesim veten, përmes poetit: pse janë kështu, të pafund, të pakuptueshëme të padeshifrueshëm njeriu e mendimi. Dalim pastaj tek meditimi i vazhdueshëm e tek shpalimi i mbamendjes dhe ushqimi që na vjen nga ajo që gjatë viteve e shekujve është krijuar si traditë kombëtare e njerëzore. Vazhdojmë kështu ecjen në rrugët e mundimit e mospajtimit e të ligën, që shkon deri tek shkrirja e konceptit kohë dhe dalim në pafundësinë hapësirë, ku përballja me fizikën si të dukshme dhe metafizikën si të dëshirueshme. Gërshetimi i epikës e lirikës, janë zgjidhje e qëlluar, madje parë me syrin e mendjen e poetit, edhe të domosdoshme, për të ardhur deri te refleksioni meditativ, deri tek nënvetëdija e deri tek kërkimi i rrugës aq të shkurtër e pafundësisht të gjatë, për të arritur deri te vetja. Kjo vete reflekton edhe vetat tjera si pasuri e mendimit biblik për jetën, besimin e hyjnoren, që na vijnë si simbolikë biblike e si pasuri jetësore, për të shkuar tutje që të arrihet lidhja e gjithë kësaj me kombëtaren, me universalen e me rrjedhat e përgjithshme historike. Këto rrjedha poetizohen e mbarështrohen si specifika të së bukurës, si dukuri jetësore e si abstragim artistik e si vlerë estetike, të kapura në vargje me shpirtërorzen, me urtësinë dhe me etjeve e pafundëta njerëzore. Takohemi shpesh me njeriun si bari, si urtësi e si mundësi e ruajtjes së vlerave më njerëzore, për të mos lejuar të bëhet e pranishme mendja e humbur, që të mos merret me ne shpirti i prishur e të ndjejmë kudo klithmën e dashur me shekuj: njerëzorja dominon. Është mu ky dominim i nevojshëm që njeriut i mundëson ikjen nga absurdi dhe i krijon lidhje e besimit në të pavdekshmën, në hyjnoren e arritjen në bekimin e përjetshëm. Por, kjo hyjnore e ky bekim sikur nuk janë lumturi e synim për të gjithë dhe në horizontin krijues kërleshen e përleshen pandalshëm lufta e paqja, përparimtarja e anakronikja, e bukura dhe e liga. Na lindin kështu pamje të bujshme arenash ku krijohet historia e ndodh tragjedia; ku komikja pëqesh shpesh idhshëm realitetin e ku dramatika nis e shpalos ngjarje të përgjakshme,veshur me petkun e madhështisë, fitores, krenarisë. Ky petk, që shpesh fsheh nën vete mashtrimin e thikën vrastare, ka nevojë të domosdoshme për fjalën e bukur dhe pashën e saj. Sepse “në fillim ishte fjala” dhe ajo u madhështua me ligjërimin poetik e i dha rrugë mendimit imagjinativ, mundësisë për të ndjerë e krijuar një botë ku shpirti e mendja kanë mundësi të jenë dashuri e lumturi. Jetojmë mandej në një universi krijues; bëhemi pjesë e pandashme e një universi plot kontradikta, që na del si thirrje për njohje, si pafundësi e mundësi për të parë të panjohurën e për të jetuar shumë ҫaste edhe me hyjnoren, e cila në atë mes,na largon nga mendimet e liga e nga pësime, ku. “Kërkimtari shndërrohet në qenie që shtegëton nëpër kohë e mbikohësi.” (f.18)

Prend Buzhala nuk na ballafaqon me mendime retorike atdhedashurie e patriotizmi, edhe pse dendur, pothuaj në secilin krijim të kë tij libri, trajton temën kombëtare. Ky trajtim është në rrjedhë të krijimit, në funksion të ndjenjës e në shërbim të qëllimit poetik. Ai krenohet me lashtësinë tonë, me rrënjet tona, me sakrificat tona të pafund, po realiteti nuk e ushqen të shkuarën, miti nuk e arsyeton plogështinë e kohës. Sepse ai ballafaqohet shpesh me të ligën, me degjenerimin, me ikjen nga e mira dhe sheh kahmos lidhjen me të keqen. Kjo nuk premton të ardhme të dëshiruar e të ëndërruar me vite e shekuj, kur i thot të ligës: “Ti hapëron nëpër ilirishtet e mia, nëpër Arbdhe e Shqipdhe” (f.62) Ky hapërim rëndon padurueshëm, shemb shenjtërinë, luan me varret e të parëve dhe mundohet të zhduk gjurmët, të mohojë dëshmitë. Kjo përballje me realitetin e hidhur e kjo ikje nga e zakonshmja e grishin ëndrrën poetike, e krijojnë një botë ku e zakonshma nuk ka vend e ku poetikja orienton të jetuarit, po e gjitha zgjat si ҫast, për t’u kthyer përsëri te përditshmëria, ku shpirti vuan e mendja kërkon dhe poeti na rrëfen: “mbetem eng” (f.19) Dalim përsëri tek mërgimi shpirtëror e tek tëhuajësimi intelektual, kur sfidohet mendja kreative e kur truri i vyshkur ngulit mentalitet. Poeti e lufton dhe sfidon këtë me universin krijues, që jo rrallë na vjen si klithmë dëshpërimi e si dëshmi besimi se do të dëgjohet zëri i arsyes; si thirrje për njohje, si pafundësi kërkimi dhe si hyjnore, që shpresën e mundësinë e shpëtimit i ka në atë mes: “Kërkimtari shndërrohet në qenie që shtegëton nëpër kohë e mbikohësi.” (f.18) Në këtë kohë e mbikohësi njeriu bashkëkohor bart padukshëm peshën e kryqit të pamerituar, shpesh edhe pa e ditur këtë. Kryqi si simbol i flijimit dhe rilindjes shpirtërore e morale, na shpie deri te Dëshmia si rrugë e trasuar ndodhive biblike e jetësore, ku njeriu i zakonshëm duhet të përballet me amplitudat e shpirtit, kur shpëtimi shpesh kërkohet te Pergamena dhe tek fjalori biblik. Kur frymëzimi poetik shtrihet mbi këtë fushë, tek poeti zgjërohet e dritësohet delli estetik pa estetizime, poetika e arritjeve të rralla dhe nga dendësia e nëntekstit, që jep impulse të pafundëta për të ndjerë e përjetuar. Dalim kështu te vizioni për ardhmërinë, tek shpresa e besimit në dashurinë, tek nevoja për të dashur më shumë njerinë. Dhe poeti beson se të gjitha këto janë të mundshme e të arritshme, duke embajtur Hyjin si simbol, si besim, si vazhdimësi, si mësim e si ndjenjë e mendimit e si kuptim të shpirtit. Dhe Hyji është kudo ku mbahet njerëzisht e qëndrueshme, e hapur dhe mikpritëse Porta e shtëpisë dhe ku endet e pranueshme fryma e shenjtë.

Prend Buzhala na mundëson të shohim nga afër dhe nga thellë portretizimin estetik e eseistik të ndjenjës dhe mbizotërimin e mendjes krijuese. Këtë e arrin duke na ofruar atmosferë mitike, fenomene letrare me thellësi homerike, gjëmime që sikur vijnë nga kohët kreshnike dhe duke ua vënë përballë të gjitha këtyre urtësinë biblike. Kjo urt përballë si t përballë m përballë son: “Përpara ke një pasqyrë të errët dhe pyet veten: kush je (f.39) Autori nganjëherë kalon te gjuha e thjeshtë, rutinore e përditësore, duke mos harruar asnjëherë se kjo botë është përplot “Thirrma gjakimesh.” (f.13) Abstragimi poetik shpesh na ngre tejet lart, po edhe na shtrin përballë mu pranë të zakonshmes: “Stepesh: si nuk mund të arrish asnjëherë tek majat e buzëqeshjes së një fëmije.” (f.q15), për të dale te një betejë e bashkëveprim i gjatë midis të gjallëve dhe të vdekurëve (f.39) Të gjitha këto shumësi gjetjesh poetike e dituri të thëna me mjeshtri, na bëjnë të mendojmë më thellë e më ndjeshë, për etikën e fjalës dhe peshën e mendimit; na krijojnë munësi për të ikur nga urrejtjet e për ta thelluar dashurinë; për të marrë mësime nga Golgota e nga Rozafa e për të ndjerë sa më thellë krismën e welësitme të cilin na hapen dyert e jetës. Na vjen faqeve vijuese të librit njerëzimi si një vazhdimësi dhe si një plagë e krfenari, shoqëruar edhe me figurat mitike, me ato biblike e me ato kombëtare,që në këto krijime na vijnë si të njëzuara: Adami e Eva, Hadi, Kallnori, Gjergj Kastrioti... Megjithatë, poeti sikur mbetet vazhdimisht i pangushëlluar, morali prej njeriu e prej poeti nuk e lë të kënaqet me arritjet e frmëzimet e veta dhe ai, edhe pse nuk e thot, të lë të kuptosh se në këtë botë dhembja ishte dhe mbeti doracak i pakalueshëm, ku zhgënjimi shpeshherë vret shpirtin e ku të zënë pritë e nuk të lëshojnë rrugë pezmi, pesimizmi e dëshpërimi. As idealizmi e as figurat e ndritshme nuk ngushëllojnë e nuk mbushin dot zbrazëtitë që hap përditshmëria e vrazhdët, njerëzit shpirtprishur e të nënshtruar; nuk mbyllin dot as vërragët që hapin vërshimet nga bota që na sundoi e që do të na robërojë përsëri, nga ajo botë që ka zezuar botën e do të na zezojë edhe ne. Vijmë pastaj tek lutjet për shpëtim, tek shpresa e ikjes nga pikëllimi dhe nga frika se zeza mund të dominojë. Poeti këshillon që të mendohet më shpesh për pendim, nga mëkatarët, duke u thëvë se pendesa është vlerë dhe një nga thesaret e mirësive njerëzore:

“Kjo prekje është besimi yt. Më i fortë se religjionet, njerëzit dhe Hyji” (f.58) Gjithnjë Hyji na del në moment vendimtare, duke na kujtuar se nga ai kanë fillin hiri e zjarri,besimet ilire, lutjet, urimet,të cilat nuk do të lejojnë të ketë: “Sosje. Fjalësosje e dritësosje” (f. 64) Dhe:

“Lutju kësaj dite, hidh përsipër vetes mbulesën e saj pa njollë, virgjine.
Ja, edhe pak arrin tek Bregu i përjetshëm, me vete ke mburojën e tij.
Dërgoje, si mblatë, një Tufë të amshueshme, të padallueshme nga syri njerëzor.
Është thjeshtë një Tufë Dashurie, me kokrrat e arta të shpirit.
E lutesh: më drejto kah duhet, o mik, më fshih me sekretin e mendimeve tua.
Ja, gati ke arritur te ai Breg i Përjetshëm, ta kremtosh Ditë e Amshueshme.” (f.173)

Nga këto që thamë deri tashti, shohim se libri poetik “Ҫaste lirike” (vëllimi i parë) i Prend Buzhalës është,nga shumë aspekte, risimtar në letrat shqipe, me figuracion tejet të pasur e domethënës dhe me shtrirje të gjatë kohore e hapsinore. Është libër që pasuron mendjet e freskon shpirtin, prandaj leximi i tij dhe bashkëndijimi me të bëhen vlerë dhe pasuri e pamatë.

Në thellësitë e ngjyrave poetike të një spektri.

Nga Fatmir Minguli

 

Jam njohur me poetin me origjinë nga Mirdita, Gjergj Nikolla para disa vjetësh dhe kjo njohje më solli edhe kënaqësinë e dyfishtë. Njoha një njeri të punës, arsimtar që shkon për ditë nga Durrësi në Rrëshen për të dhënë mësim,s i dhe njoha edhe poezitë e tij të rreshtuara krejt bukur në dhjetë libra të tij të botuar viteve të fundit. Gjergj Nikolla është një poet me bindje origjinale, rebel në kuptimin e jetëve sociale që servirin partitë politike, i papajtuar kurkund e me askënd për konformizma fallco të tipit “made in politika”. Në fakt kjo është dhe vetia e poetëve të vërtetë, poetë që nuk pranojnë asgjë në jetën e tanishme, por gjithnjë kërkojnë stade më të larta të botëkuptimit në shoqëri. Këtë konstatim të irlandezit Xhejms Xhojs e ka përqafuar me origjinalitetin e vet poeti Gjergj Nikolla. Janë këto fakte, këto veti të Gjergj Nikollës të cilat e kanë çuar atë drejt poezisë haik. Ja dhe libri më i ri i tij me poezi haiku dhe me tercina e me titullin racional “Spektër”. 100 tercina dhe 500 haiku të shkruara në një muaj midis mesit të muajit maj dhe mesit të qershorit, duke u mbështetur në dritaren e autobuzit, tek shkonte për të dhënë mësim. Një ngadhënjim jo vetëm poetik, por më tepër një përqëndrim maksimal i mendimit, brenda një kohe të shkurtër. Një ngjarje që përputhet plotësisht me teorinë e bërjes së poezisë haik. Shkurt, bindshëm dhe plot mendim e figura poetike.

Haiku, ky vogëlush me origjinë nga Japonia e largët është njohur në vitin 1868 dhe është ambientuar në Europë rreth viteve 1905 – 1917, vite kur u botuan dhe dy antologji poetike me haik, një në Paris dhe një në Londër, ndërkohë që mjeshtri më i madh japonez i haikut konsiderohet mësuesi poet japonez Matsuo Basho ( 1644 – 1694 ). Ndërsa tercinat që Gjergj Nikolla na i sjell të freskëta si ajri i bjeshkëve të veriut janë që nga Dante Aligeri në veprën e tij “Komedia hyjnore”. Gjergj Nikolla bëhet i dyti poet në Shqipëri që paraqet tercina mbas Moikom Zeqos që botoi në vitin 1999 librin “ Tercinat e pasvdekjes së Dantes japonez”. “Spektër” është një libër që do ta klasifikoja “libër xhepi” sepse ia vlen ta kesh me vete dhe tek lexon poezitë do të ndjesh një largim të përkohshëm nga rrëmujat e jetës së sotme shqiptare dhe njëkohësisht edhe të afrohesh me bukuritë origjinale që natyra dhe njeriu shqiptar ka. Kjo është dhe detyra misionare e poetit Gjergj Nikolla. Në poezitë e tij autori ka gjetur veten e tij, ka ekspozuar pamje të ndryshme të mendimit, duke na sjellë edhe veçoritë e tij poetike siç janë vargu i thyer dhe rebel, teoria e numrave e konvertuar në mendim, përshkrimi i natyrës, (natyrë që ai e ndjen gjer në palcë të ndjesive të tij), dhe analiza dostojevskiane e shpirtrave njerëzor. Gjergj Nikolla bindshëm ka thelluar kërkimet e tij në ndërtimin e poezisë së haikut dhe të tercinës duke realizuar dy gjëra të çuditshme, të vështira për t’u realizuar nga kushdo poet. Këto janë vazhdimi i traditës, stilit të tij origjinal poetik dhe përshtatja me teorinë e ndërtimit të këtyre poezive sipas origjinave të tyre, përsëri në mënyrë të stilit të tij. Në këtë libër poeti spektron me artin e imagjinizmit, term i përdorur nga poetët europiane në fillimet e shekullit njëzet e pikërisht nga adaptuesit më në zë të haikut nga poeti Ezra Pound. Gjergj arrin që me 17 rrokje e me tre vargje të na japë “poemën me një imazh”, e cila është ashtu e shkurtër por që pasqyron një formë të super pozicionit, është si të thuash një ide që qëndron mbi të tjerat. Të bësh poezi haiku dhe tercina nuk është kollaj. Shumë poetë shqiptarë dekadat e fundit kanë botuar libra me poezi haiku por pak prej tyre e kanë goditur në pikën e dobët dhe njëkohësisht të forte që haiku fsheh në brendësi të tij. Edhe pse mund t’a njohin teorinë bazale të zenbudizmit, ku haiku mbështetet, prap nuk kanë mundur depërtimin në thellësi tij. Ka poetë të tjerë shqiptarë që janë munduar të bëjnë poezi haik por nuk kanë e kanë mundur fillimin. Gjergj Nikolla ka përdorur sistemin e vëzhgimit me lente zmadhuese për të zbuluar pikërisht këto të fshehta. Ai ka zbuluar jo vetëm lëvizjen kaotike të figurave letrare por dhe rrjedhat e mendimit të përqëndruar në një ide që shfaqet në tre vargjet e haikut. Prandaj ai di të dallojë dhe fraksionet e ngjyrave të spektrit poetië, t’i coptojë ato e t’i rendisë sipas rregullave që haiku dhe tercina kërkojnë. Ai njeh matësin e thellësive të ngjyrave, di t’i manovrojë e t’i sistemojë në pesë, shtatë e pesë rrokje duke qëndruar besnik ndaj formës dhe vetë përmbajtjes. Libri “Spektër” do t’u japë kënaqësinë lexuesve dhe studjuesve të këtyre dy gjinive për të parë me sytë e mendjes bukuritë e natyrës shqiptare, e bashkë me to dhe fenomenet e jetës së shqiptarëve. Libri është tejet bashkohorë, sjell edhe frymën e një informacioni artistik plot ngjyra por krejt ndryshe nga sa mediat e varura dhe të “pavarura” pasqyrojnë.

Gusht 2014