Samstag, 11. Oktober 2014

Duke u matur me vdekjen

  • Rrëfim i Shahin Dardhishtës, civil plagosur nga minat që kishin vënë ushtarët serbë në fshatin Kërbliq të Kaҫanikut
Isha në Kaҫanik dhe me të hyrë ushtarët e UҪK-së dhe të forcave të NATO-s në qytetin tonë, ndjeva një siguri që nuk e kisha ndjerë kurrë më parë dhe vendosa të shkoja në fshatin tim, në Kërbliq, për të parë si ishte gjendja atje dhe ҫka kishin bërë serbët me pasuritë tona e me ndonjë të mbetur, pas largimit tonë me dhunë. U tregova familjarëve dhe u nisa. As në mend nuk më shkonte se fshati mund të ishte i minuar dhe eca deri te oborri im pa asnjë mendim të keq, duke e parë kudo shkretimin e madh që kishin lënë pas pushtuesit serbë e duke parë njëkohësisht harlisjen e pranverës kudo, gjelbrimin që kishte vërshuar e gjallërinë kudo të pranishme, gjëra këto që të bënte të të dukeshin edhe më të lëna shkret ato ara djerrë, ato gjerdhe të rrëzuara, ato ferra që ishin rritur kudo. Befas ndjeva si si shungulloi wdo gjë rreth meje dhe u rrëzova. Këmba ime ishte shkurtuar nga plasja e minave e gjaku po më shkonte me currila. Mendova se mos ishte kush afër e kishte dëgjuar plasjet, por kush nuk u bë i gjallë. Thirra e nuk m’u përgjegj kush. E kuptova se isha fill i vetëm, me fatin tim dhe e vetmia mundësi të shpëtoja ishte të përmbahesha e të gjendesha si të mundesha. Duke u zvarritur shkova deri te shtëpia, ku mora disa lecka e pastrova plagën, mandej e shtëngova më lart plagës që të ndalej gjaku dhe u ula ne balkonin e shtëpisë e u mora me dhembjet e mia, me gjakun që po humbisja, me kohën që nuk kalonte kurrsesi. Orët më bëheshin të gjata, dita e pafund, terri tmerr, as mund flija e as isha plotësisht zgjuar. Ditën e dytë kisha dhembje të padurueshme, kurse ditën e tretë këmba filloi të qelbej dhe vërshuan krimbat. E mora një peshqir dhe i largoja, po ata sikur shtoheshin edhe më shumë. Kudo rreth meje lëviznin krimba, krima, vetëm krimba. Isha në gjendje të rëndë, po nuk dorëzohesha dhe kisha besim se nga dikah do të më vinte ndihmë, se do të shpëtoja. Dhe, në mëngjesin e ditës së pestë e pash babain që po vinte drejt meje dhe sikur e kishte humbur mendjen. I bërtita të ndalej e të kishte kujdes, sepse kudo kishte mina e mund të lëndohej e të vritej dhe ai u step. I thash të kthehej prapa me sa më shumë kujdes e të kthehej në Kaçanik dhe të kërkonte ndihmë, se ashtu si ishte me duar në xhepa, edhe po të vinte te unë, nuk më ndihmonte gjë. Babai më kuptoi e pas një kohe humi nga shikimi im. Më vonë mora vesh se ishte kthyer në qytet dhe kishte treguar për gjendjen time dhe i kishin thënë të shkonte në shtëpinë e Shëndetit. Ai kishte shkuar me të shpejtë atje dhe e kishte paraqitur gjendjen time dhe rrezikun për jetë, në të cilin ndodhesha. Ato ditë sapo kishte filluar puna e mjekëve dhe atë ditë në punë ishin Dr. Bejtush Jaha, ndihmësmjekja Gyltene Troni e disa të tjerë. Të gjithë e kishin kuptuar situatën dhe rrezikun në të cilin do të gjendeshin duke ardhur tev unë. Po ata as ishin hamendur,por kishin vendosur të vinin për të më nxjerrë nga aty e për të më mjekuar plagët. Por, nuk kishte automabulancë e as mjete të duhura për bartjen e një të plagosuri ashtu si isha unë. Kishin kërkuar një veturë dhe ishte paraqitur me makinë Enver Axhami dhe kishte thënë se ai edhe do ta drejtonte makinën. Ishin nisur me të shpejt dhe kur kishin hyrë në Kërbliq, Enveri kishte nisur të shikonte me vëmendje se ku po kalonin. Si duket Enveri e dinte se fshati ishte i pothuaj tërësisht i minuar, por nuk u kishte treguar mjekëve, sepse mendonte se ata do të shqetësoheshin gjatë rrugës dhe se kjo do ta vështirësonte tërheqjen time. Kur hynë në rrugën drejt shtëpisë sime, u bëra shenjë të ndaleshin e të vinin me kujdes. Më vonë, kur u hoqën minat nga aty, e pamë se vetura ishte ndalur mu mbi një minë antitank. E pashë se mjekëve po u dukej e mirë gjendja ime shëndetësore dhe sikur nuk po e besonin se kisha humbur këmbën. Vetëm kur erdhën pranë dhe panë këmbën e shkurtuar, gjakun rreth e rrotull dhe gëlimin e krimbave, e kuptuan realisht se çka kishte ndodhur. Nisën të ma pastronin plagën me të shpejtë, më dhanë barëra kundër dhembjeve e kryen të gjitha ato veprime që mund të bëhshin aty dhe më bartën në veturë e u nisëm. Tek atëherë e pashë se me mjekë ishte edhe vëllai im, Tefik Dardhishta. Kur do ti, nuk kishim bërë as disa kilometra e vetura mbeti pa karburant. Vëllai im u nis për në Kawanik dhe ne e pritëm aty edhe disa orë. Në Kaçanik arritëm pasi kishin kaluar 12 orë nga nisja e mjekëve për te unë. Me të arritur në Kaçanik, doktor Bejta e motra Gyltene më shtruan në një tavolinë dhe më risanuan plagët e mandej njoftuan KFOR-in amerikan për gjendjen time. Ata erdhën shpejt me helikopter e më dërguan në sptalin që kishin ngrehur në Ҫegran të Gostivarit, ku më amputuan këmbën. Për shkak se kisha patur infektime, këmba më është amputuar edhe dy herë më pastaj dhe tashti jam mirë e me familjen time, me shoqërinë time. Dhe u jam shumë mirnjohës ekipit të mjekëve që rrezikoi aq shumë për mua dhe ish kryetarit të Kaçanikut, Xhelal Gashit, i cili u angazhua shumë rreth shërimit tim.
 
___________
Për "Ora shqiptare", Rrahim Sadiku
 

Freitag, 10. Oktober 2014

Kujtim Stojku

Kujtim Stojku

Kujtim Stojku ka lindur në Dibër në vitin 1964. Pas mbarimit të tetëvjeçarës dhe gjimnazit në vëndlindje, vazhdoi studimet në Institutin e Kultures Italiane, pranë fakultetit të gjuhëve të huaja në Tirane. 
Në vitin 1997 mbaroi studimet edhe në World English Institute në ShBA. Më pas ka ndjekur studimet për master në Nations University, për filozofi. 
Kujtim Stojku ka filluar të shkruaj poezi në moshen 13 vjeçare. Pas viteve 90' ka shkruar artikuj në gazeta të ndryshme. Njëherit, ka shkruar edhe librin "Religjoni dhe komunizmi" që i përket zhanrit historiko-filozofik, liber ky i cili pjesërisht është botuar në shtyp, kurse i plotë, gjendet në internet. 
Ky autorë, pos poezisë, shkruan edhe tregime. Deri më tash ka botuar dy libra me poezi: "Jehonat e zërit tim" dhe "Jam biri i shqipes".


Poezi nga Kujtim Stojku
NGA FRYEN ERA
A thua me të vërtetë u ngjajmë stërgjyshërve tanë?
Kur mendojmë se fara e tyre na ngjizi,
Por, po i shkelim zakonet që na lanë,
Furtunat si presim më me gjoks,
Por, pa pikë turpi u kthejmë kurrizin.
Ajri i padukshëm ne na mbështjellë,
Gjaku na pastrohet kur atë në mushkri e thithim,
Retë ngjyrë gjaku fluturojnë në të pafundmin qiell,
Ndërgjegjia jonë sa vjen e bëhet më e errët,
Malet lëshojnë jehonë sa here ne klithim.
Atmosfera si putanë është e mbarsur,
Në ciklin e saj të plotë do të lindë,
Ne jetojmë njëri tjetrit vdekjen duke i kallur,
Duke marrë frymë nga mushkritë e përjetësisë.
Ne vimë duke u enjtur si një pemë gjigande,
Rrënjët ushqejnë sythet që çelin më shumë,
Ajri është i mbushur me rezonanca të ndryshme,
Zëra të ashpër përzihen si përrenj e, lumenj me shkulm.
Shkrepat peshojnë mbi këtë tokë rëndë,
Shkrimet mbi gurë më duken gënjeshtare,
Fjalët e tyre çajnë shpatet me kujë e gjëmë,
Ne qeshim hidhur mbi tokën e lashtë shqiptare.
Në mes njëri tjetrit ka mbirë fara e mosbesimit,
Rrugën e duhur nuk mund ta gjejmë,
Eshtrat e t’parëve i shesim,na është ngjall lakmia e fitimit,
Shpirtrat e tyre na ndjekin hap pas hapi,të qetë nuk na lenë.
Ata na përfytyrohen me imazhe flakësh të pështjellur,
Nga dhimbjet gjithçka përreth rënkon,
Nga lutjet hipokrite sytë ç’po i mbyll qielli,
O Zot na fal,sa i rëndë paska qenë mëkati jonë.
Se padashur po e prishim të tënden gjuhë,
Edhe unë që tani po shkruaj jam mëkatar e të përulem,
Fjalë të huaja po mbijnë aty këtu,
Duke gërmuar në gjenialogjinë tënde lodhjen se ndija,
Dëgjoj rënkimet e etërve që nuk mund të shuhen,
E prej ofshamave të tyre kanë marrë jetë kockat e mia.
Ditët që po vijnë m’duket se janë pa shije,
Si karkaleca me damarë po shuajmë etjen në pikat e vesës,
Pëshpërima e gjetheve tinguj të magjishëm po më bie,
E në shpirtrat tanë këto fjalë mbetën.
Dashuria hyjnore për ne është e pakufishme,
Por prej nesh ndonjë e përçmon aty këtu,
Tingëllon zëri yt i magjishëm,
Në gjokset tanë rrënjë thellë ka lëshu.
Pikërisht ne këtë kemi më të veçantën,
Prej qiellit historia jonë i ka rrënjët,
Zëra mbytës,
Që vijnë nga një pus i thellë e i ngushtë.
Lumenjtë kanë shpërthyer me gurgëllima të ethshëm,
Çdo pemë e lis ka harlisur në lulëzim,
Por në stinën e vjeshtës gjethet bien e kalben,
E unë sipas mendimit tim do ta quaja dënim.
Peshqit kërcejnë jashtë me fletët e tyre,
Qentë i shoh mbuluar me luspa të sillen rreth pemës,
Hëna kreh flokët e saj të mëndafshta,
Përzihen me shkumën e detit që përhapet në formën dantellës.
Por ne i kemi këputur zinxhirët e s’mund të prangosemi përsëri,
Shpirtrat mbarsin hapsirën mes përmes i bien,
E unë n’mes kësaj vorbulle sillem gjithnji
Në trollin e lashtë Pellazg ku fryn erë lirie….
16.06.2013
KONCEPTI I LIRISË
Specia njerzore është ndërtuar në mnyrë të tillë,
Të kthehet në një inkuizitore të lirisë së vet,
Telat me gjëmba dhe klonin e ka brenda nesh,
Gjaksore e shpirtit të pakufizuar,
Pëllumb që gugat gjithë shpresë.
Bubëllimat e brendshme që duhen të dëgjohen,
Të ngjethurat në mish, dritë e vetëtimës,
Me sa shihet më pak zgjidhje propozohen,
Duke kërkuar tërsisht qenien me gjuhën e psherëtimës.
Molekulat dhe atomet,dhuratë e përhapur në kohë,
Enrgji,vrull dhe passion përzier me lirinë,
Guxim pasionant që do të kalojë klonin,
Qeliza vrojtuese me burgun mish, lirinë kontrollonin.
BRENDA NESH

E keqja gjithmonë kultivohet brenda qenies,
Rrënjët i lëshon thellë në shpirt,
Nga pamja jashtme fytyra merr zbehtësinë e vdekjes,
Sikur jep frymën e fundit dhëmbët kërcëllijnë.
Ne themi se brenda nesh gjithmonë hyn djalli,
Nga brenda lëkurën tonë ai me thonj na çjerrë,
Përpiqet të dalë jasht me furi si i marri,
Thonë se është krejt i zi, prej gjuhe vetëm helm nxjerrë.
Gjaku prishet,nga i ëmbël kthehet i thartë,
Kthehet në një acid ku eshtrat gërryhen,
Vështrimi të erret, turbullirë sheh në çdo anë,
Kryet mbushet me zemrim, në humnera shpirti gremiset.
Edhe kur përkohsisht ai struket në qetësi,
Injorojmë pëshpërimat e ëmbla që na i thatë në vesh,
Me fytyrë të neveritur brenda teje helm ai derdh,
Transformim i mënjehershëm djallëzor,
Që shprehet në fytyrën e zbehtë.
Prej britmave çjerrëse,goditjeve të pamëshirshme,
Me çdo kusht mundohet të na gjunjëzojë
Mundohet të na shqyejë copa copa,
Pastaj të vajton me ulërima dridhëse,
E lindur në këtë botë nga gjaku,
Nginjet si i babëzitur prej simes kufomë.
Deri më sot parandalimin e saj e kemi pas të pamundur,
Kur kalëron dita me diell kthehet në errësirë,
Edhe pse mundohemi brenda nesh ta mbajmë të kyçur,
Kur rebelohet këput pranga dhe zinxhirë…
SHKREPTIMA SYSH
Sytë tanë shpesh janë kureshtarë,
Të mbushur plot me hile shohin gjithë lakmi,
Më pas pyesin pa u turpëruar fare,
A mund ta fajsosh turpin tek qenia njeri?
Vështrimi kureshtar ndjenjat gjithmonë i nxit,
Po të mos shohësh do të thotë se objekti s’ekziston,
Një rrëshqitje e butë ndodh gjithë lumturi,
Imazhe konturesh në horizont dallon.
Mundohet gjithmonë të arrijë pikën kulminante
Nën lëkurë ndjenjat qimet ngrejnë përpjetë,
Era në qiell shtyn retë, ekrani blu hapet,
Yjet e ndezur mbi ne, vështrimin kanë hedhë….
NGA DRITARJA IME

Nga dritarja e hapur e dhomës sime,
Përmes gjetheve të gjelbërta shikoj qiellin,
Fati im me ngjyrën e tij të kaltër përzihej,
Luante me mua duke u fshehur pas rrezeve të diellit.
Shpesh më ka pëlqyer peshku i pjekur në zgarë,
Gotën e verës përballë dua ta shoh,
Si i krisur,mendime dhe ide më sillen vardallë,
Përmes xhamit të thyer,unë përjshta shoh.
Reflektimi i dëshirave flet me gjuhën e shpirtit,
Me pemët dhe lisat shpesh unë bisedoj,
Gjoksin e vajzës e kam përkdhelur ëmbël me dorë,
Epoka moderne reflekton në qelqet e syrit,
Në këtë kohë pjata është bërë gati,
Vera e kuqe në gotë rrezëllon…
Parvazi i dritares është dëshmitar i gëzimeve të mia,
Hidhërimet përmes saj janë përcjellë në qiell,
Kur fikeshin dritat,lulet dridheshin nga frika,
Kur vinin më pas, trokisnin duke na buzqeshë.
Përmes fantazisë së çmendur,
Mundohesha të kujtoja teoremat gjeometrike,
Ekuacionet si funksione të mosqenies së kohës,
Ulur pranë dritares buzëqesh me veten time,
E heshtura përzihet me buzëqeshjen,
Shtohen thinjat e kokës.
Rritja e gjetheve më duket se shkatërron sythet,
Kur bien në vjeshtë kthehen në humus të tërë,
Bashkë me to toka më duket pa re,
Gjethet fillojnë e dridhen kur fillon e fryn flladi i lehtë.
Më të shumtën e kohës,
Këngët mbajnë të pushtuar mendjen time,
Përkunden në djepin e gjoksit,nanuritur prej shpirtit,
Si xhami i plasaritur i dritares zëri më kriset,
Ndoshta askush s’do ta këndojë kurrë,
Mbrëmbja bie e perdet ulen,
Shpreh nëpër muzg valët e rrëzëllimit.
Po në fund të fundit çfarë kam bërë?
Kushedi se sa fletë kam mbushur me vargje,
Mendimet kanë qenë si një shakullinë me erë,
Kur ndizen dritat në tavan errësiar sprapset.
Hijet më duket sikur ma bëjnë me shenjë,
Shpirti dridhet prej territ dot nuk ndahet,
E keqja këmba këmbës na ndjek në çdo hap,
Shkërdhehen si qentë duke i thënë botës,
Shikoni se ç’jemi duke bërë!
Shkumëzojnë si të tërbuar me sytë e skuqur gjak….
PORTRET IMAGJINAR
Kur u pashë në pasqyrë fytyrën e kisha me rrudha,
Kisha lënë mjekër,qimen e kisha të ashpër,
Kryet e pashë tullac,të mbajë kapele nuk dua,
Lëkurën e duarve se kam të çarë,
Kur rruhem, në vend të makinës rrojes përdor një drapër.
Vështrimi vegimtar ngulur në rrudhën më të thellë,
Si hullia në arë djersa në të çurgon,
Për të kapur peshk me fijet e merimangës thur një rrjetë,
Këto mbeten në kujtesë,syri më thellë vështron…
.   .   . 

Montag, 6. Oktober 2014

Murat Aliaj

Murat Aliaj

Murat Aliaj i perket brezit te krijuesve qe u prezantua para publikut ne fund te viteve '60 me tregime dhe poezi ne organe te shtypit te kohes. Ne vitin 1973 Shtepia Botuese Naim Frasheri botoi librin e tij te pare, novelen "Karroca" ne vitin 1975 u botua vellimi i tregimeve "Dielli i diteve tona" i cili ishte nje permbledhje e tregimeve te publikuara deri ne ate kohe. ka punuar ne ndermarjen Komplekse Gjeofizike te Naftes dhe Gazit ne Fier per mbi 20 vjet. Botimet e tjera te tij i perkasin periudhes pas vitit 1990. Keshtu mund te permendim permbledhjen me poezi "U ndane dy bote" ne vitin 199, Romanin "Femijet e Fanareve" i cili mbetet nje nder krijimet me te dhimbeshme te koheve te pasdiktatures, kur tregetia pushtoi edhe moshen me te pafajshme te atdheut tone, femijet e moshave te mitura. Vijon permbledhja me tregime e novela "Gjurme ne reren e nxehte", romani "Njeriu cung" i cili eshte vazhdim i romanit te meparshem "Femijet e Fanareve". Se fundi ka publikuar romanin "Klubi Khajam" i cili me tematiken dhe formen interesante te trajtimit, ka terhequr vemendjen e publikut artdashes. Punon dhe jeton ne Athine prej vitit 1994.