Samstag, 22. Dezember 2018

Genc Leka

Genc Leka

Genc Leka lind më 23 mars 1941 në Bërzeshtë, në rrethin e Librazhdit, i biri i Bardho Fehim Lekës dhe Nergjize Lekës. Genci shkollën fillore dhe atë shtatëvjeçare i kreu sa në fshat, sa në Librazhd. Në vitet 1957-61 ndoqi shkollën pedagogjike të Elbasanit dhe pastaj më 1960-61 e emëruan mësues në Zdrajsh, në krahinën e Çermenikës. Në vitet 1967-68 shërbeu ushtar, pranë Cërrikut.

Prej vitit 1959 ishte vënë në përpunim nga organet e Sigurimit. U arrestua më 31 gusht 1976, procesi i gjykimit u zhvillua në Librazhd në datat 6-13 qershor 1977. Me vendimin nr. 45 më 16 qershor 1977 dënohet me pushkatim bashkë mikun e tij Vilson Blloshmi. Pas një kërkese për falje, më 16 korrik 1977 Presidiumi i Kuvendit Popullor njoftoi refuzimin e faljes së jetës. Ditën që pasoi, Ministria e Brendshme nxorri urdhërekzekutimin që u ekzekutua po atë ditë duke i pushkatuar poetët.


Poezi nga Genc Leka


KUJTIMI YT

Kujtimi yt më hodhi këtë natë
Në thellësinë e brengave pa fund...
(Ah ëndërr e kaltër, këputur për mes)
Dhe nis mendimi rrugën më të gjatë,
Shtegun e blertë kur nuk e gjen gjëkund
Vezulluar prapë mbrëmjes e çdo mëngjes.


BABAIT

Si vegim më erdhi këtë natë
(Ku t’i çojë shpirti këta lot)
Si dikur hedh fletë vjeshtë e artë
Unë thinjem te kjo rrugë e gjatë
Kurse ti këndej nuk vjen më dot.
.........
Kushedi sa herë nëpër net...
Ti do vish i heshtur si vegim...
Fletë do të hedhë vjeshta e tretë.


NËNËS

Eh ç’do perëndojnë nënat tona
Dhe si dielli i bukur plot shkëlqim
Këtij “qielli” më s’do lindin dot.
Ndaj me mall gjer n’orët më të vona
Do na rrahin zemrat me trishtim
Dhe për to gjithnjë do derdhim lot.


POEZIA E FUNDIT

O hënë, pse dole, moj, kaq e trishtuar,
Mos vallë për mua po mban zi?
........
Ç’më fsheh ashtu me sy të lotuar,
Mos m’u sos jeta dhe unë s’e di?
Po dhe në vdeksha, jeta s’ka të mbaruar
Dhe pse sot po shkruaj të fundmen poezi.

Vilson Blloshmi

Vilson Blloshmi

Vilson Blloshmi lindi me 18 mars 1948, në Bërzeshtë të rrethit të Librazhdit. Shkollën 7-vjeçare e mbaroi në Bërzeshtë, ku dalloi si një nxënës si shkëlqyer, kështu që familja vendosi ta dërgonte në Elbasan, ku ai mbaroi edhe shkollën Pedagogjike. Për arsye të biografisë, Vilsonit nuk mund t’i jepej bursë për të vazhduar shkollën…

Ai e filloi Pedagogjiken si nxënës i jashtëm. Rrinte te një mik i largët i familjes, e cila e paguante kët mik për të gjitha detyrimet që i duheshin për mbajtjen e Vilsonit. Në vitin 1963, i arrestuan babanë, Samiun. Vilsoni kthehet në shtëpi shumë i mërzitur dhe i tha xhaxhait, Bukuroshit, se “…do ta linte shkollën, pse nuk donte t’i bëhej barrë familjes… “Do të vij të punoj me ju në Stravaj!”, e mbyll bisedën Vilsoni. Xhaxhai, Bukuroshi, i mërzitur nga burgosja e të vëllait tjetër dhe nga hallet që sa vinin e shtoheshin, i thotë të nipit se “…duhej të vazhdonte shkollën dhe se detyra e tij e vetme ishte: Të mësonte, të mësonte dhe vetëm të mësonte!” Por Vilsoni këmbënguli në vendimin e tij, atëhere xhaxhai e urdhëroi të kthehesh në shkollë… Vilsoni në vitin 1966, mbaroi shkollën pedagogjike dhe u diplomua. Pas kësaj, ai u paraqit disa herë në drejtorinë Arsimore të rrethit të Librazhdit, por ata nuk e morën parasysh asnjëherë dipllomën e tij. Kjo dipllomë mbeti një copë letër pa asnjë lloj vlere… Meqë Blloshmët nuk ishin anëtarë të kooperativës, (sepse kulakët nuk pranoheshin në kooperativë), Vilsoni u detyrua të punonte në Stravaj, ku bënte vetëm punë të rënda krahu.

Në dhjetori të vitit 1968, e thirrën për të bërë shërbimin ushtarak, shërbim të cilin ai e kreu në Tale të rrethit të Lezhës, në brigadë pune. Atje ai njohu një prift, i cili e ndihmoi të studionte gjuhët e huaja… duke i dhënë një mori librash. Meqënëse në maj të vitit 1968, Blloshmët u lejuan të futeshin në kooperativë, Vilsoni mbasi mbaroi kryerjen e shërbimit e detyruar ushtarak, në vitin 1970, filloi edhe ai punë në kooperativë. Punët që kryente Vilsoni ishin nga më të rëndomtat si kafshar, roje, bari lopësh dhe në fund punëtor krahu në bujqësi. Gjatë periudhës së dimrit, kur bënte roje në malin e Turjes dhe në mes të borës, miqtë e tij të vetëm ishin libri, ariu dhe ujqërit. Në vitin 1975, e hoqën nga miniera e Prrenjasit ku punonte 1500 nëntokë dhe e çuan të punonte sërish në kooperativë. Në nëntor të po këtij viti, Vilsoni u martua, dhe me 9 shtator 1976, i lindi vajza që e quajti Enrieta. Me 5 Gusht të vitit 1976, Vilsonin e arrestuan në Librazhd dhe e nisën menjëherë për në Tiranë.

Pas një viti torturash, si në hetuesinë e Tiranës edhe në atë të Librazhdit, ku i gjymtuan dorën e majtë nga prangat, të cilat nuk ia hiqnin gjatë njëzet orëve, me 6 qershor të vitit 1977, e nxorrën në gjyqin formal, pasi vendimi qe marrë me kohë në Komitetin e Partisë. Pretenca u dha: “Dënim me vdekje… (Pushkatim).

Vendimi i gjyqit të 13 qershorit 1977, vendim i cili nuk ndryshoi, as në seancën e gjykatës së Lartë dhe as në Presidiumin e Kuvendit Popullor. Kështu më 17 korrik 1977, u zbatua urdhëri i Ministrit të Punëve të Brendëshme, i cili urdhëronte, ekzekutimin e Vilson Blloshmit në orën 00… Në mesin e natës së kësaj date, pushoi së rrahuri zemra e 29 vjeçarit Vilson Blloshmi. Gjatë viteve 1966­1976, Vilsoni krijoi në shtëpi një biblotekë të pasur me autorë të huaj, kryesisht francezë. Studionte ditë e natë pa hequr nga samari i mushkës si librin ashtu dhe fletoren e tij të përkthimeve. Autorët e tij më të preferuar ishin Viktor Hygo, Lukreci, Shatobriani, Lamartine, Edgar Allan Po, Theofil Gotje, Rasin, Sharl Bodler, Paul Verlen, Mallarme, Pol Klodel, Artur Rembo, Gijom Apollinere, Pol Eluard. Veprat e të cilëve i përkthente nën dritën e kandilit dhe në flakën e zjarrit, në mes të borës ose si roje në Pyllin e Turjes, kur punonte në sektorët e Holtës, Bllatës apo Lirasit… Për të udhëtuar drejt Tiranës pasi linte punën nga nëntoka e minierës së Prrenjasit, merrte trenin e mbrëmjes duke udhëtuar kështu gjitha natën, dhe po natën kthehej në shtëpi i ngarkuar me libra. Asnjeri nuk e dinte nëse kishte ndonjë mik, ose shok në Tiranë, Elbasan a Korçë, të cilët ta ndihmonin të gjente këto libra.

Me ndërrimin e sistemeve filloi edhe rehabilitimi i figurave dhe personaliteteve të persekutuara nga sistemi diktatorial. Kështu në vitin 1994, ditën e rivarrimit, presidenti i athershëm Sali Berisha, i dha Vilson Blloshmit dekoratën “Martir i Demokracisë”. Në vitin 1995, nji nga shkollat nëntvjeçare të Librazhdit mori emrin Vilson Blloshmi, dhe po këtë vit, Vilsoni dekorohet “Mësues i Popullit”. Me 30 qershor 2006, nën kujdesin e Ministrisë T.R.K.S, ministrit të saj dhe deputetit të rrethit të Vlorës, Bujar Leskaj, dhe në prezencën e Presidentit të Republikës të asaj kohe Alfred Moisiu, u përurua memoriali i dy poetëve “Martirë të Demokracisë” Genc Leka dhe Vilson Blloshmi.

Po me datën 30 qershor 2006, kryebashkiaku i Librazhdit, i shpalli ata: “Qytetarë Nderi” të rrethit të Librazhdit, dhe po kët vit u realizua dokumentari kushtuar këtyre dy poetëve me titull “Kur vriteshin poetët!”, me skenar të Sadik Bejkos dhe regji të Namik Ajazit. Po kët vit u kompozua edhe kënga kushtuar dy poetëve Genc Leka dhe Vilson Blloshmi. Në vitin 2008, po nën kujdesin e Ministrisë T.R.K.S, u botua vepra e plotë e Vilson Blloshmit. Në janar të vitit 2009, Vilson Blloshmi, mori çmimin letrar “Lasgush Poradeci”, si poeti më i mirë i vitit, dhe në 14 dhjetor të po këtij viti, në Akademinë e Shkencave u mbajt sesioni shkencor: “Vepra postum, kushtuar dy poetëve Genc Leka dhe Vilson Blloshmi. Në maj të vitit 2010, Presidenti i Republikës z. Bamir Topi, i dorëzoi familjarëve të Vilson Blloshmit, dekoratën “Nderi i Kombit!” 


Një poezi nga Vilson Blloshmi


SAHARAJA

Saharaja, larg është Saharaja,
Saharaja shkëmb e rërë e gurë,
Që ka shok veç emrin e saja
Dhe ngaqë s’sheh ëndrra, s’sheh as drurë.

Saharaja s’di të ëndërrojë.
Ajo bluan gurë me mend’ e saj…
Saharaja s’ka këngë të këndojë,
Saharaja s’ka as lot të qajë.

Saharaja nuk ka miq e shokë,
Saharaja nuk ka bijë, as bir.
Saharaja është një copë tokë,
Thonë se dhe me natën s’shkon mirë.

Natës s’i pëlqen në Sahara,
S’i pëlqen të ketë veç gurë për shtrojë;
Fjalë e dashuri e njerëz s’ka;
Perç’ e saj e zezë s’ka ç’të mbulojë.

As dhe një s’e di si është kandisur
Me kët’ plagë mbi shpinë rruzullimi,
Por se thonë në botë është stisur
Kur i duhej njerëzisë mallkimi.

Kur ai për keq e mban në gojë,
Saharaja e mban vesh e qesh.
Saharaja fillon të gëzojë,
Kur ne mallkohemi mes nesh.

E kur bie ndrojtur rrez’ e diellit
Dhe mbi gurët e pamyshkët ndrit,
I ngjan vello savani i qiellit,
Shkretëtirës shket e shkrepëtit.

Prandaj, kur urrejtjen e fortë e nxehur
Mbi dikë mallon e shfryn e shan,
Që nga skuta del kujtimi i dehur
Dhe thërret menjëherë Saharanë.

Kur mallkimi shfryn e kur kujtimi
Në pusin e harresës tret…
Kur hyn dielli e kur hesht thëllimi,

Shkretëtirë e shkretë mbetet shkretë.

Freitag, 21. Dezember 2018

Brikena Qama

Brikena Qama

Brikena Qama, u lind me 29 dhjetor 1978 në Çorovodë - Skrapar.
Në vitin 1997 shpërngulet në Athinë ku jeton edhe sot. 
Është prezantuar në disa antologji dhe është vlerësuar me disa çmime në konkurset letrare për poezi.
Ka botuar katër vëllime poetike:

  • “Pëshpërimat brenda meje”
  • “Bota poshtë takave”
  • “Titulli i kujtimeve të mia”
  • “Dëshirat e mia perëndojnë çdo mbrëmje”


Poezi nga Brikena Qama


SA HERË I SHKEL

Të vërtetat e mia janë shkarpa të thata
më gjakosen tabanët e kërcitjet më shurdhojnë
saherë i shkel të vërtetat e mia 
të heshtura.



ZARF I MBYLLUR

Te gjitha nevojat e mia
vdesin në dëshirat e tua
Ti vdes brenda meje
të gjitha heret që ikën
Une, e vdekur gjithsesi pas kesaj



MIRË U TAKOFSHIM NË ËNDËRR

Ka vetem një vendtakim
pa adresë, 
pa kohë fikse, 
pa mot të papërshtatshëm,
pa u dashur përzgjedhja e veshjes dhe grimit,
pa portofol,
telefona,
ëelesa,
pa sy e veshpërgjues,
pa dyshime ,
paragjykime,
turpe,
mëkate,
pa zot e djall

Mirë u takofshim në ëndërr!



ENDE NUK E DI KUSH JAM

Nuk e mbaj mend saherë e kam gëlltitur 
e kam vjellë veten
për të qenë si gjithë të tjerët
I kam shqyer konturet e përsëri jam ndrydhur 
Brenda tyre e vetëdijshme 
se në mos e vlerë, decorative gjithësesi
E kam mbllaçitur fjalën 
thjesht për t'i vërtetuar vetes se mundem
Ego-n e kam pas lidhur në kreshpa 
e ua lashë grabitqarëve 
derisa e shpëtova po vetë
Dy herë mëkatare,
E vesha serish për mos ta hequr kurrë më
Sa herë e grisa me thonj më pas
poaq ia qëndisa arnat.



AKSIDENT NË RRUGË

Kur e pashë në asfalt,
me curilën e kuqe cep buzës,
ndjeva keqardhje për hënën.
Asnjë re të fshihej nuk kish.

*** 
Adresa jote është përtej mallëngjimit
Pertej pritjes
Pertej kulles se ngujimit
Pertej deshires per te te patur
Pertej lotit
Pertej fundit te botes
Megjithate 
je poaq i dukshem per syte
poaq i prekshem.



DRUVARI

Kishte nje pyll te tere psheretimash
Fshehur Brenda cdo sythi riosh.
Cdonjera prej tyre nje gjuhez flake per dimer.
Cdonjera prej tyre nje tjeter bishtsepate.
____
Marrë nga revista "Agmia"

Shkëlzen Halimi

Shkëlzen Halimi

Shkëlzen Halimi u lind në vitin 1961. Ka diplomuar në Katedrën e Gjuhës dhe Letërsisë Shqiptare në Fakultetin Filologjik në Shkup. Ka punuar në gazetën Flaka, Bota sot, Fakti. Aktualisht punon në gazetën Koha. Ka botuar veprat “Ujem dashurie” (poezi), “Qeshje pa zë” (poezi), Beti blu në Bit Pazar” (poezi), “Rruga kobër” (poezi), “Lule në shkretëtirë”(poezi), “Agshol i grisur (tregime), “Vdekja e Vincentit (tregime), Oda e rrëfimit (tregime), “Kthimi” (roman) etj. Shkëlzen Halimi ka shkruar edhe disa drama që janë inskenuar në Tetovë, Shkup e Kumanovë. Është marrë edhe me përkthime. Jeton dhe vepron në Shkup.


Katër poezi nga Shkëlzen Halili


HESHTJA

Të pata thënë: 
në këtë shtëpi banon vetëm vetmia. 
Është një shtëpi e vjetër, 
shtëpi e harruar, e ngritur në një hapësirë të padefinuar.
Askush nuk troket në portën e saj. 
Që kur jam futur aty, 
asgjë nuk ka ndryshuar. 
Është e njëjta pamje, 
e njëjta pasqyrë që m'i përsërit pamjet. 
Aty diku është edhe rafti, 
ku e kam lënë librin e shpirtit. 
Janë po ato mure që mbulohen me lagështi. 
Herë - herë më kaplon një zjarrmi e çuditshme 
dhe ndjej sikur dëgjoj zëra që vijnë nga largësitë. 
Dikush më thotë: po të presim. 
Ndoshta zërat më vijnë nga bota e fshehtë e të vetmuarve, 
nga ajo botë mbi të cilën përhapet qielli i dhembjes. 
Të thash se këtu asgjë nuk ka ndryshuar. 
Në raft edhe më tej është libri i shpirtit 
dhe më kot mundohem ta deshifroj. 
Është shkruar me një gjuhë të çuditshme. 
Është gjuha e të vetmuarve, 
të cilët mjet komunikimi kanë heshtjen



KAPËRCIMI I HAPIT TË FUNDIT

Jemi nisur rrugës që na mungon
Drejt yllit të fikur
Në këtë shteg na janë arratisur edhe kujtimet
Që i ruanim në gjirin e ngrohtë të nënës

Përtej xhamit të mjegulluar një botë
E humbur në stinët pa emër
Në ngjyrat e errësirës
Ne pemët pa gjethe

Ka ikur edhe gjumi bashkë me përrallat e lokes
A do ta gjejmë veten atje ku bëmë hapin e parë
Apo do ta kapërcejmë hapin e fundit
E ta mashtrojmë vdekjen me një grusht dhe nën sqetull
Që e ruanim për lulen e ditës së parë të pranverës së humbur
Bashkë me të dashurit tanë që kurrë s’u kthyen nga largësitë
E fundosura në harresën e shpërndarë atje ku heshtja
Tradhtohet nga kukuvajka që na paralajmëron
Se duhet të nisemi rrugës që na mungon



RRUGA DREJT VENDLINDJES

Asnjë rrugë s’na çon në vendlindje
Asnjë kohë s’na përcakton moshën
As jemi lindur, as kemi vdekur
Në asnjë faqe të historisë s’mund të strehohemi

Kujtime të shpërndara ndër vite
Ëndrra të lëna përgjysmë
Në mungesën e gjumit të fshehur
Pas ngjyrave të errësirës

Dhe kur piktori t’ia jep dorën e fundit mëngjesit
Do të shkrijnë akujt e brigjeve të zemrës
Pamjet e blerta do të varen në qepallat e përlotura

Kur u ndamë në stacionin e pritjes
Zemrën e lash pranë dhembjes sate

Me heshtjen bashkudhëtare
U zhduka nëpër dimensionet e errësirës
Në kërkim të ilaçeve për ta shëruar vetminë e mbyllur
Në botën e harresës

Do të jem aty, patjetër
Në stacionin e pritjes
Ku takimet dhe ndarjet
Zhyten në lotin e dhembjes
Për rrugët e humbura që çojnë drejt 
Vendit të lindjes
Dhe vendit të vdekjes

Do të vijë piktori i mëngjeseve
Do të shkrijnë akujt e brigjeve të zemrës
Dhe do t’i mbledhim kujtimet e shpërndara ndër vite
Ëndrrat s’do t’i lëmë përgjysmë
As gjumi s’do të na mungojë

Me ngjyrat e errësirës do ta pikturojmë fanarin
Do ta ndriçojmë qytetin pa drita
Stacionin e pritjes
Dhe rrugën që do të na çojë në vendlindje



NDALIMI I ORËS

Ta hapim portën e odës së vetmisë
Dhe që andej le të fluturojnë lutjet
Ditët e gjata të pagjumësisë
Frymëmarrjet e rënda
Plagët e shpirtit

Pastaj ta marrim vetminë dhe ta çojmë pranë bregut
Le ta rrahin erërat e forta, valët e detit
T’ia hedhim lëkurën e mallëngjimit
Ndoshta do ta ngrohin kujtimet 
E ndrydhura midis rafteve të librave
Që flasin për heshtjen, netët pa dritë
Për ulërimën e ujkut
Korbin e Edgar Allan PO-es

Dhe kur t’i gëlqerosim muret
Dhe kur ta ndalim orën
Në shtrat do ta lëshojmë trupin
Dhe do ta mbyllim portën
Dhe do të lutemi që ta gjejmë
Pikën e fundit 
Në pafundësinë e vetmisë
_________
Marrë nga revista "Agmia"

Donnerstag, 20. Dezember 2018

Gjin Gjonpali

Gjin Gjonpali

Gjin Gjonpali  u lind më 08.07.1959 në Nikaj, të trevës Nikaj-Mërtur, të Malsisë së Gjakovës. Për shkak rrethanash politike në sistemin diktatorial mbaroi studimet e larta 15 vjet me vonesë. U diplomua për Shkencat Humane; dega Gjuhë - Letërsi. 
Gjini shkruan kryesisht poezi e prozë dhe  jeton në Tiranë.
Deri më tash ka botuar tre vëllime me poezi: 
  1. “Plaga e Qiellit” 
  2. “Heshtje e Bardhë” 
  3. “Drita e Ekzistencës” 


Poezi nga Gjin Gjonpali


KOKAT E PRERA

Po, a mund të mendojë
E të ëndërrojë
A mundet
Një kokë e prerë
Koka, që mbart' mbi supe
Nuk është e imja
Nuk është ashtu, si Zoti e krijoi
Ajo e prera, Përtej
Ajo, që nuk i duhej
Kësaj Kohe t'pakohë
Është Koka ime
Eh!
Sa e madhe ushtria
E kokave të prera
Dhe fantazmat e mëkatit

Kohë pas kohe
Tehut të shpatave të përgjakura
Që kanë sunduar
Duke u ndërruar me krim e ligësi
Në valle makabre shkundur mandej
Festave të "triumfit"
N' ekstaza harbimesh, kokteilesh me orgji

Kokat e prera 
Në çengelat e Indiferencës 
Varur rrinë
Rrinë e kundrojnë
Kundrojnë e heshtin
Në njërin prej atyre çengelëve
Edhe Koka ime mediton ashtu e pavarur
Po, kujt i duhet ky meditim 
Kujt ?
Veç kur pellgut të mëkatit
Nuk i durohet më kundërmimi i Ligësisë
Veç kur kutërbimi shpërndahet ndër dhera
Ateherë Koha sërish
Në skenë thërret Kokat e prera...

* * *
Po, a mund të mendojë
E të ëndërrojë
A mundet
Një kokë e prerë
Shihni atë, atje n'çengel
Si pikon pikë-pikë
Akoma gjak tē ngrohtë
- Është Koka ime...
Edhe kur Ndryshimi i kohërave
Kokat e prera
I thërret në Ringjallje
E Imja, sa vonë
Sa vonë e ka radhën....



ËSHTË DIELLI IM ZOT

Është dielli im Zot, është dielli im
Qiellit t’kulluem si sy vashe
Dielli fëminor si askund tjetër
Që zgjimin ma bënte me fllad parajse
Nën fluturimin ëngjëllor të pëllumbave të egër

Është dielli im Zot, është dielli im
Diell i luleve n’plasë gurësh të mbime
Ar e argjend, hire me shkëlqim
Dashuri e pasosun mbi borën e pashkrime
N’këtë lumni krijimi pa krahasim

Është dielli im Zot, është dielli im
Me penel të florinjtë, me atelie plot ngjyra
Që në telajo hedh ylberet mbi ujëvara
Troftat pikaloshe hyjnisht n’vallëzim
Kur zgjohen mëngjeseve nën rrezet e para

Është dielli im Zot, është dielli im
Diell i ketrave të lajthive, gështenjave e arrave
I bjeshkëve gri, i luleve e lisave fillakë
I shqipeve, skifterëve e thëllëzave të egra 
I ujqve të vetmuar e malësorëve fjalëpakë

Është dielli im Zot, është dielli im
Diell i dallëndysheve, gushëkuqëve e tenorëve 
bilbila
I gojfilit të bjeshkës e vesës ndër trëndafila
I dhelprave bishttufalake e lepujve ndër gëmusha
I burimeve ndër male ku pi ujë drenusha

Është dielli im Zot, është dielli im
Medaljon florini varun përmbi male
Kujtim fëminie, ëndërr, shkëlqim
Mall i gjallë, thesarmbithesare
Mall i përtejmë shpirtërash ndër varre

Është dielli im Zot, është dielli im…



LIRIA E PADËRIT

E morën në mes të meshës
Kur po predikonte

Këmbë e duar lidhur
E torturuan çnjerëzisht
Derisa humbi ndjenjat
Pastaj i hodhën ujë të ftohtë

Kur u përmend
E pyetën :
- Padër, ç’ kërkon me predikim ?
- “Lirinë e Zotit për të gjithë !”

“ Kërkoka Liri “ - nënqeshi hetuesi
Ha,ha,hah, mandej u shqye n’ gaz: 
“Kërkon jetën e kafshëve të egra
- Futeni n’ kafaz !”

Sërish e torturuan
Derisa humbi ndjenjat
Sërish i hodhën ujë të ftohtë
Pritën të përmendet
Ta pyesnin prapë, ç’ kërkonte

Kishte heshtur
Kishte fituar lirinë e përbotshme…



NË FUND NJË STREHË…

T’i biesh përqark botës
Ndër varre 
Të shkosh e të rrëmosh
Për sapak të vërtetë
E të jesh mundimkotë

Pas provës, tmerreve e anktheve
Ta vësh qenien 
Në përgjumjen e maces
Por në agoni mbijetese 
Të vetkafshohesh si ujk i uritur

Të kesh pushuar garën
Si të pa rëndësishme
Se ke kuptuar më në fund
Se edhe Fitorja 
Nuk të çon askund

Të vetmosh mospërfillës
Për turmat 
E zemruara, a të qeta
S’ të lipset mendje turme
Me vegime të zbehta

* * * 
T’i biesh përqark botës
Dhe ndër varre
Të shkosh e të rrëmosh
Një strehë ku të vdesin ëndërrat
Sa dallëndyshja, t’arrish të ndërtosh…
_____
Përgatiti për "Ora shqiptare", Adem Zaplluzha

Diamanta Zalta Nikolaou

Diamanta Zalta Nikolaou

Diamanta Zalta Nikolaou, lindur në Tiranë  25 qershor 1956. Ka mbaruar Studimet e larta per Ekonomi, Juridik dhe Interior Designer, kete te fundit ne Greqi.
Është nderuar disa herë me çmime letrare dhe deri më tash ka botuar këto vepra:

  • "Rilindja e pulëbardhave", 
  • "Rrugicave të ndjenjës" 
  • "Pranverë binjake".


Poezi nga Diamanta Zalta Nikolaou


SILUETË

Siluetën time,
ja fala një ditë dallgës,
mendimin çapkën, një ylli .
Qershi e ëmbel e buzës më rrëshqiti,
në bar, si pëshpërimë prilli.
Mbeta ditëve të mija shtatzana,
të cilat lindin vetëm
pranë teje.
Sepse  vetëm aty, mundem të shkarkoj ,
Peshën e mallit të bukur,
Si bebe.



HERË - HERË MË NDODH

Kam herë pas here një përhumbje akute,
Që më çon në rrugëza të pjerrta zemre.
Eshtë i çuditshëm! Si një atak zgalemësh
dhe vetëtimash , shpirti i një femre.

Çfarë nuk po mundem të përmbaj dot ?!
Më rrjedh një lot...

Njolla të forta fotosintezash
Që asnjë deterxhent i kushtueshem, si heq dot,
Mbeten aty për tët kujtuar e  pëshpëritur
diçka që duhej ta thoje, apo jo!

Dhe të afrohem,
dhe të largohem,
Dhe tkurrem, e kurban bëhem,
për gjithçka që emërtohet dashuri:
Nënë, Grua, Bijë, Fëmi.

Çkërkoj vallë? Çtë më ketë mbetur këtu?
Po atje? Po aty? Ç'është  e imja, e ç'te takon Ty?
Vjen zbatica e dallga qetësohet së fshiri
fosilet e fundit të vegimit nëpër sy.

Po çfarë ndodh përsëri?!
Çështë ajo  që me duket se shkoi kot.
Ja... rrjedh edhe një lot.

Dhe  buza çuditshem nis e nënqesh
nën pjalmin e një pohimi,
rrezikshem harbon dëshirën,
dhe kokën ja ul çdo dëshpërimi!

Gruaja,
ështe sfida më e ndërlikuar
e çdo qytetërimi!



EKZISTON...

Ekziston në jetën e seicilit,
një qiell i mahnitshëm, Platonik,
një shtresë e pakët, e mëndafshtë,
që i fshihet edhe vehtes, e bardhë.
Një faj i pafaj, që mbetet fjalë.
Një jehonë që prishet përbrënda
e detyruar të heshtë,
Si një asgjë që është edhe s’është...



TË PAKTHYESHME

I pakthyeshëm është çasti,
e pakthyeshme koha,
të pakthyeshme gjethet e thara,
pluhuri i rrugës mbi fytyrën tonë,
kjo rrënqethje e papritur,
ky emocion orëvonë.
E pakthyeshme dhe kjo mbrëmje,
ky çaj që po pi,
i pakthyeshëm edhe ky shkak melankolik,
për një pranim të ri.
Gjithçka adhuron ndryshimin,
Metamorfozën dhe rendjen.
Vetëm femra,
gjen gjithmonë diçka, për ta vënë mbi vehten…



NEPER SHI

Është krejt e ajërt, kjo urë që na lidhi,
krejt rastësore,
dhe thjeshtë për tu ndodhur përballë,
të heshtur e të kredhur sigurisht,
edhe në një dinjitet të rrallë...
Të ngjitem deri aty,
e di, nuk mundem.
Qielli ska shkallë!
Por ti krijon vazhdimisht,
dëshmi të etura njerzore,
Për Njerzi!
E unë them se jeta,
Nuk është kaq e varfër në çudi,
Rezervon aty këtu ndjesi, edhe pak bujari.
Eci... eci... rrugës së lagur...
por edhe pëshpërimën e këtij shiu të ëmbël
që po bie,
e ndaj dhe atë në dy.

Këtij hutimi të përkohshëm, ja ze vendin
një buzëqeshje tinzare, që smë shkon
të cilën shpejt e largoj, e shtyp,
por një zog fluturon aty pranë,
duke e mbrojtur nga zhubrosja,
e me le dy fjalë të bukura në grykë...
Mi vesh sytë,
një cipë e lagësht,
e butë...
Ashpërsia e jetës ndodh te perkulet
nën efektin e një rrezeje të brëndëshme
edhe në se ende nuk djeg,
si kjo që përshkoi lehtë, e pa bujë
të sotmen e pafjalë,
që të ngjet...
Mirë që ekziston: DINJITET!



E PAPYETUR

I rashë lehtë me gisht,
cipës së shpirtit.
Trokita.

Të hyja për pak desha,
brenda,
tek vetja.

Pa ditur,
a do ta kisha, përsëri mundesinë,
të flisnim si dy shoqe të vjetra.

Asnjë s’mu përgjigj.
Kish vdekur?

Idriz Berisha

Idriz Berisha
Idriz Berisha, është piktor dhe poet. U lind më 1953 në Dobërdol të Klinës - Kosovë.
1972 mbaroj shkollën e Artit në Pejë  
1980 në UP, kreu Akademinë e Arteve.
1972-1997, ka punuar profesor i artit në disa shkolla.
1999-2018 punoj në Drejtorine për kulturë, rini e sport DKRS - Klinë, deri kur u pensionua.

Është anetar i asociacioneve të kulturës e artit, si:
- Shoqata e artistëve figurativ e aplikativ të Kosovës SHAAFK.
- Shoqatës së shkrimtarëve të Kosovës,
- Akademisë alternative pegasiane Pegasi Albania etj.

Veprat e piktorit Idriz Berisha janë vleresuar lartë nga shumë kritik të artit. Idrizi ka të botuar edhe tre libra me poezi dhe një monografi.

  • "Bindi i dheut", poezi, 2011
  • "Udhëtim mes dy drinash", poezi, 2013
  • "Në ç'kohë të gjeta", (poezi 2015),
  • "Në cep nate", poezi, 2019
  • "Arti i daltuar" - Monografi për artistn Arsim Berish, bashkëautorë me I. Krasniqin, 2017



Poezi nga Idriz Berisha


MOS MA KERKO LOTIN

Sa bukur!
Nuk dua dashuria 
me fjale t’peshohet
e perendishme te jete  dua
Po  hena mund pushoj  ne prekjet tona
Dhe kur perdja bije
E kur nata vije.
Sa e bukur je!
Skalitur me sy e vetulla
Ne dere trokas e nuk t’trazoj
Dashuri ne sy te kam.
Cdo dite hap deren 
te hy aroma jota
hijen tende shtrengoj
qeshemi e qajm si femije
Sa e buku je!
Mos u tremb nga une
se une i gjalle jam
si fjale e ringjallur Pashkeve
ngjyra - ngjyra emri yt
fytyra, floku e syri
hija, trupi e shpirti
 hapi, loti e vrapi
une jam!
Nen hijen tende flej
Uje nga syri yt pi
Jam gur i bardhe e i rende
Nenkoken tende rri
Pikturoj endrrat e tua
E ti shpalos netet pa fund.
Sa e bukur je!



HESHTJE NATE

Formesoja henen si kulaq buke
Mbuluar me perde nate
per inat t’erresires tis
nxora drite nga syri yt.
Mblodha copeza qielli
T’gatuaj per zogjte e mi.
Udhetarit I thash;
Mos fol keq per mallet
Se do behesh ujk
Mos fol keq per token 
Se do behesh toke pa varre
Mos fol keq per rrugen 
Se do mbytesh n’uje pa va.
Me mire jeto me plage ne trup
Se  symbulle n’udhetime
 dikur edhe kenga vdes.
Po, po  u fute ne kenge 
Ruaje burrerine refreneve
Po u fute ne poezi ndonjehere
Ruaju se aty  gjene vetem te vdekur
Ata te miret I merr qielli
Ti ngelesh mes rreshtash vdektar



(Kliko mbi pikturen per ta parë në format të madh!)


SONETE PER TA

Çdo dite kam nga nje mik
Me nga nje yll secili.

Jane kater, mbesin kater 
Edhe kur nuk jane kater .
Secili nen yllin e vet
Qe te gjithe bejme kater  qemoti.
Veshtrojne lojen tone e mesojne.
Loja jone s’eshte me hile
Ka pak fytyre  Balzaku, Rembranti 
Fishte, Asdreni e Naimi
Bashke bejne pejsazh Çajupi
Si shkemb Baba Tomori.
Me i vjetri nder ta eshte ky yll
Te rroje njemije vjet
E te beje kryq sa here te doje.
Te sjell shi kur ka  nevoje
n’Adheun tone.
Qe te jene çdo here kater
Duhet loje si n’teater
Poezi me vargje t’bardha
poezive pa asnje vargje te bardha
piktura  me dy séance 
 nje çante plot me libra.
Te gjitha bejne kater.


DRITARET ME NJE DRITE

Ç’eshte  nje drite e dritezuar
Mureve te bardha u jep hije
Halleve e derteve u ze prite
Neteve te gjata 
Arnon rrobat e vuajtjeve
me lekure njeriu.

Gjer vone ne mesnate,
Luan me dashurite e humbura
Edhepse  fjaleve te territ su beson
As endrrave te dites su beson!
Njeriu im
Vuan nga te lehurat e qenve 
E gervishjet e gureve pas muri
Kjo dritare me drite te bardhe nate,
Barte kalores me thundra te zeza
e shpirtra te ligj perrojesh
qe gjurmet e kullave I tresin harrese
dhe plaget e vjetra e te reja
I mbeshtjell me korba nate.
Me diellin takohen maje bjeshke
Bashke per ta ndare agun...



BARDHESI SHKEMBI

Mos u tremb nga fjala jote
as lotin mos e fsheh
as tingujt mos I fsheh.
Fjala e dhene behet mburoje
ne dite te veshtire
ne nate  me erresire
fluturim mbi re  behet
e krah future me ngjyra.
Eh  heshtja!
Heshtja te ze fryme e te vret
Heshtja si ne nate  varri
Hesht sot o heshtje
E neser kendojme me sy mbyll
Gjersa dielli t’na ngroh 
Stinet te  ndrrojne,e  te roberojne
Te bejne si hije bardhesije
Ndaj,dhurata ime merr udhe
Me dhuro premtimin si hene
Para endrres mos mbyll sy
Me shih mua e shpetim kerko!
pas termeteve te fshehta.
Kerkoje kenge perjetesie!
Nen toke e mbi toke.



(Kliko mbi pikturen per ta parë në format të madh!)



JETA SI RRJEDH LUMI

Tek ti derdhen kujtimet
E u zene vend deshirave
Shkrihen ne valet saje
pas perdes luhet akti I pare.
Vallezim... tango me hije te thyera
n’thellesi t’syve lexohet ritmi
keshtu,nga vetja ik trishtimi.

Po ndodhe tani
Rruga Garibaldi pa numer
Buzeqeshja takon endrren
asnjeri nuk leshon udhe e duken si beqar
Une  di se rruga eshte mbylle
Dhe koha hapin ka perpi
E di, ne Prishtine jam
Edhepse  m’duket Manhattan
Si une si hija ime
Lirine kerkojme n’copa qielli
E ne token tone gropa -gropa
Aty ku na e lan amanet
Perendive te huaj t’mos u lutem
As rrugeve qe si njoh te ec
Se humbesh bardhesive
Ne thellesi toke do tretesh!



TE KULLA EIFFEL

Rri para teje, kulle e matalt
I fundit perzier me hije nate
E them;
T’mund behem femi a zog
T’kacafytem me lartesite
Qumesht dallendysheje te pi
Qe hapat ti rilind.
Kulle moj kulle
Shtat e ze hekuri paske
Rrenjet degedise mijevjecareve
Zverdhesh e skuqesh 
Zgjatesh e njomesh
Mbledh raca e ngjyra
Pafund drite-hije
Future e ngjitur  brendesise sate
Kulle moj kulle pa mure
Mbushur puthje e dashuri
Per ty Gustave Eiffel.
Dridhjet  s’te dridhen as lekunden
Je syri I Parisit pa gjum
Mbretereshe plot zemren art
Simfoni ne Champ de mars.



HIJET E AKULLTA

Ne thellesi bredhjesh te akullta
Galaktikat perflaken e digjen
Si magji te zeza t’amshimit
Kur je para hijeve, duket qe je gjalle!
Preke hijen e beje pikture
Aso qe beri Pikasoo e Chagal
Beje ti vije ere toke, hiri e bloze
Po mujte beje te gjalle shpirtin tim
Pa plasa ne mure t’gjakosura
E fytyra t’zverdhura n’kornize
Pejsazhet mi shnderro ne guaca
Piktoret mi beje poet 
E poetet piktor.
Hijet te puthen me diellin
Te bardha te behen si rete.



(Kliko mbi pikturen per ta parë në format të madh!)


SHIU I VERES PARE

Nese heshtas sot hyn 
Nen ombrellen time
Do te barte nga nje ujvare ne tjetren
Vec tingujt e hapave qe heshtin
Pranga me behen dhe mure.
Orakull dashurie mbi fjalen
Peshe malesh mbi supe
Nisem prap ne takim
Po shiu s'me le as diellin ta shoh
Eklipse kudo.
Me the se
Ombrellat tona shiu si lag!
As  qerpikun tend ylberi sta merr
Zjarrin se shuan as une e as ti
Ne kete vere, ti s’do lagesh.



KOHE PER RIKTHIM

Ditet e rruget I di permendesh
Edhe pas kesaj heshjeje
Si dallge kujtesen rikthej
Dashurite e harruara.
Henes I them
Tash te dua si para lindjes!
Naten e shpalli mbretereshe
Me hire perendije
Si klithme çasti
Si shperthim vullkani
Si dehje valezuar 
Si perpelitje trazuar 
Kujt ti them det
Kujt ti them jete
Kujt ti them lot e kujt ti them zot?
Eh!
Kjo  kohe e tepruar brenda meje
qe shpresat i ushqen si shelgu
kujtimet mi ketheu 
nga aty ku I mori.
S’ka gje me te bukur
Se vargu I poetit n’buzet e saje!



DRITEHIJE MBI GJERGJIN

Kjo nate e gjate
e gjate dhe sketerre
shkriu gure e stralle.

Rrapllime qe bjeshke shkriu
 gjer ne palce.
Nga maja ne mal
bajrak ndezur flake
dimer, vere e pranvere .
Mburoje toke
 Strukur pas detesh
e qiellin nxine
e diellin nxine
e boren shkrine

Nentoreve lind nga nje GERGJ
Nentoreve te kuq SKENDERBE
pranverojne si FLAMUJ
Me kenge e neper kenge 
altareve larte mbi re
u  mbijne lulekuqe

rizgjon lavdine
PERKRENARJA E FISEVE !



(Kliko mbi pikturen per ta parë në format të madh!)


HYRJA NE RRETH

Rrethi eshte tempull
eshte dhe legjende,
forme qe s’shterron kurre
me drite e terr brenda.
Legjende eshte njeriu im
qe  ngelet i blerte
dhe ne  lake i blerte ngelet,
I kuq n’pluhur t’atdheut
valvitet si dallge 
e grryen lumin nen vale
ta fsheh dhe ashtin e rrashtin
t’i laje si dore nane
stineve vershuese
kur dielli t’mungon e kohen djeg.

Streheve ku lotojne shpirtrat
me plage te dergjura viteve
dashuruar ne vdekje
prek ditet dhe  rrethin
e une hesht ne ecje.


(Kliko mbi pikturen per ta parë në format të madh!)