Janaq Pani

Janaq Pani

Janaq Pani ka lindur në Qeparo të Himares me 23 dhjetor 1941. Ka kryer shkollen 7 vjecare (ashtu ishte sistemi shkollor i kohës) në fshatin e lindjes, shkollën e mesme të përgjithëshme në Vlorë, mandej ka kryer një kurs një vjeçar specializimi për gjeolog në Tiranë. Ka ushtruar profesionin e gjeologut nga viti 1960 e deri ne vitin 1992, vit kur doli në pension të parakohshëm dhe ka punuar për 9 vjet në rrethet Tropojë e Kukës, mandej në rrethet Gjirokastër e Vlorë.

Me krijimtari letrare është angazhuar qysh në vitet 70-të të shekullit të kaluar dhe e ka orjentuar krijimtarinë në fushën e letërsisë për fëmijë e të rinj, kryesisht vjersha e poema e pak prozë të shkurter. Në 35 vitet e fundit ka publikuar ne Shqipëri mbi 25 tituj librash për fëmijë e në konkurse letrare të ndryshme është vlerësuar me çmime letrare.

Jeton bashkë me familjen në Toronto, Kanada.

Poezi nga Janaq Pani

POEMTH

1

Të tre - male Dangëllie

të tre - shqipe lartësie

dhe tri zemra Shqipërie.

Nisën të tre fluturimin

mençurisht shpallën kushtrimin

për lirinë e arsimimin.

Nga një nënë të tre lindnë

zemrat prush e shkëndi synë

për atdheun veten shkrinë.

2

Kush i mbledh e bën Kuvend

gegë e toskë në Prizren

me qëndresë kush i ushqen?

Kush prish pasuri me arkë

kush e shkrep fjalën me flakë

mbi Sulltanë e mbi Bismarkë?

Cilin ndjek Porta e Lartë

me afije ditë e natë

t'i burgosë fjalën e zjarrtë?

Shqipes kush ia rriti namin

kush me gjoks përball tufanin

kush në zemra lind luanin

Mic Sokolat e Sulejmanin?

Është Abdyli fjalë-shpatë

zemërzjarrti, oratori

ylber mbi malet e lartë

me një dritë meteori.

3

E kujt fjala i ka hije

ëndrrat kush i ngjit në yje

kush flet Gjuhë Perëndie?

Kush harxhoi penë e kartë

pena, kujt i kullon mjaltë

kush e mbjell fjalën e artë?

Zemra brenda kujt ia ndjeu

rrugën kush na i rrëfeu

të rilindim si Anteu?

Kush këndoi me mall biri

në çdo vatër, e kush hyri

si një zemër brenda gjiri?

Me durim, e kush ka nisë

në çdo gjoks të djalërisë

të mbjellë farën e lirisë?

Kush për atdhedashurinë

bëri verem mushkërinë

për të marrë pavdekësinë?

Kush u shtri në shtrat të këngës

kush u mboll në luk të zemrës

gur zmeraldi te loti i Nënës?

Kush u bë simbol i besës

kush shkurtoi ditët e tija

e kush qe bariu i shpresës

të mos humbë Shqipëria?

Në Stamboll, kush vetëm fill

larg atdheut sytë i mbyll

dhe në qiell lind si yll?

Kush një jetë si qiri

shqipen mbyllur në qeli

e çburgosi me poezi

i dha dritërim të ri?

Sogjetari që shpërndan

dritën si një flakadan

është Qiriu Naimjan.

4

E kë lodh malli te gjiri

e kujt dritë i bënte syri

kush kish përkushtim prej biri?

Kush mendoi për Shqipërinë

kush lëvroi diturinë

e në Perëndim mban synë?

Kujt në shpirt iu mblodhën dallgët

kush u tret në dhe të largët

për t'ia zbutë atdheut plagët?

Cilin brenga e mundoi

kush të ardhmen ëndërroi

e me shkronja t'arta shkroi?

Kë kërrusi mall i pritjes

kush shkeli shtigjet e ngjitjes

nismëtar i përtëritjes?

Kush kometë në qiell mbeti

kush kishte mendje Profeti

e në shpirt dallgë tërmeti?

Qe Samiu mendje - deti.

+ + +

Të tre - male Dangëllie

të tre - shqipe lartësie

dhe tri zemra Shqipërie.

Abdyl, Naim e Sami

zemra kurrë s'iu ka ndarë

gdhendur ju në histori

për atdheun Tre Pishtarë.

KËSHTU I KE DHËNË SHPIRT

Hidh ca male në një hartë

Në midis shpalos luginat,

Pishat, bredhat kryelartë

Manushaqet, trëndelinat.

Fushat gjer te deti zgjati,

Me kaskada i bën lumenjtë

Dhe shqiponjėn pėr sė larti

Që mbron çerdhen mbi shkëmbenjtë.

Të gjithë njerëzit i skalit

Me tipare burrërore,

Kështu i ke dhënë shpirt

Mbi glob tokës Arbërore.

O TOKA MËMË

ME SHPIRT TË DUA

O toka atë, o toka nënë

Të parët tanë na kanë lënë.

Na lanë fushat, pyjet, buronjat

Dhe majëmalet ku rri shqiponja.

Na lanë nderin, na lanë besën

Dhe burrërinë edhe qëndresën.

Na lanë shkronjat, gjuhën amtare

Që nisin rrugën në abetare.

E shtrenjtë je gjithmonë për mua

O toka mëmë, me shpirt të dua.

PËR SHQIPËRINË
JETËN SHKRIU

( Naim Frashërit )

Gjeti penë e gjeti kartë

Kish dhe fjalëzën e artë

Kishte zemërzën e artë.

Për Shqipërinë jetën shkriu

Veç në këmbë si qiriu

Ndaj dhe manushaqja mbiu.

I këndoi trimërisë

Bagëtisë e Bujqësisë

Ky baba i vjershërisë,

Nder e nur i bukurisė.

Ju fėmijë të gjithë e dini

Është poeti i madh Naimi.

NË DITËLINDJEN E ELONËS

Vogëlushja jonë Elonë

ditëlindjen po feston.

Uron mami, uron babi,

gjithë fëmijët e pallatit.

Vijnë shokët, shoqet vijnë,

mbushin plot me gaz shtëpinë.

Në një gojë të gjithë i thonë:

" Njëqind vjeçe u bëfsh Elonë!"

Sot dhe lulja e shqiponjës

duket se i thotė Elonës:

"Çfarë kërkon të të dhuroj?

Ja, një gjethe po e shtoj!

Si më shtohet mua blerimi

ty, Elonë, t'u shtoftë gëzimi!"

VJEN E MË SHFAQET
NJË YLL

( Për mbesën Joanë)

Se ç'më ngjan një çupë e bukur

Herë zog

E herë flutur,

Herë si yll i këputur.

Dhe sa herë sytë i mbyll

Vjen e më shfaqet ky yll

Brenda syrit më bën dritë

Pa më zbret nga lartësitë

M'i sjell pranë Perënditë

Kjo e mira e florinjtë.

I malluar krahët hap

Këtë yll dua ta kap,

Ta mbaj butë në pëllëmbë

Ëmbël t'i këndoj një këngë

Ta hedh hopa nëpër duar

Ta shtrëngoj në kraharuar

Unë gjyshi i malluar,

Këtë yll me rrezatime

Që i ngjan Joanës time.

FOTOGRAFIA

Uuu, moj mami, sa çudi

bëj me babin dhe me ty,

sa herë dal fotografi

po më luteni të dy:

"Shpirt i vogël, pa qesh pak

aparati kur bën traaak!..."

Mami, moj, lodheni kot,

i kurdisur nuk qesh dot.

Kur po shoh Tomin e Xherin

si po ndjekin njeri-tjetrin,

pa kuptuar hedhin grepin

fët e fët gazin ma nxjerrin.

Atë çast me zemër qesh

më shkon goja vesh më vesh.

Atë çast moj mami, ti

traaak, më nxirr fotografi.

NË DARDANI

O gjysh, unë në Dardani
Nuk kam shkuar ndonjëherë,
Malli që më djeg në gji
Ndonjë ditë do më shpjerë.

Brenda në Prizren të Besës

Do ndjek gjurmë trimërie,

Si ata që dhanë jetën

E vunë kurora lavdie.

Te kullë e Jasharëve djegur

Më flet zemra:"Çun qëndro!

Në se nuk je zemërhekur

Nuk shndërrohesh dot hero!"