Kim Mehmeti

Kim Mehmeti ka lindur në fshatin Gërçec, Shkup në vitin 1955. Është i njohur si romansier, tregimtar, eseist, polemizues, publicistë dhe përkthyes nga gjuha maqedonase në gjuhën shqipe dhe anasjelltas.
Është një ndër
Kim Mehmeti është nismëtarë i më shumë iniciativave qytetare në Maqedoni dhe në rajon.
Tani punon si përgjegjës i zyrës së TV Top-Channel në Shkup.
themeluesit e së përjavshmes “Lobi” e cila botohej në Shkup nga viti 2001 deri në vitin 2006. Ka qenë redaktor i revistës për kulturë “Jehona” (Shkup), redaktor i veprimtarisë botuese pranë SH.B. “Flaka e vëllazërimit” (1991-1992). Në Institutin Shoqëria e Hapur – Maqedoni ka punuar si koordinator i veprimtarisë botuese. Pastaj ka punuar si kryeredaktor për Maqedoninë i Rrjetit Informativ Evropian (AIM) dhe ka qenë edhe koordinator i këtij rrjeti për Ballkanin Perëndimor (1993-2003). Nga viti 1997 deri në vitin 2003 ka qenë drejtor ekzekutiv i Qendrës për Bashkëpunim dhe Mirëkuptim Multikulturorë në Shkup.
Përpos në gjuhën amtare, Kim Mehmeti shkruan dhe boton edhe në gjuhën maqedonase. Punimet e para letrare i ka botuar në fillim të viteve të shtatëdhjetë të shekullit të njëzet nëpër revistat kroate. Kim Mehmeti është rrëfimtarë i lindur, ai nuk u nënshtrohet shablloneve, por i dorëzohet qëndismës së lëndës së vet rrëfyese. Andaj proza e tij është e veçantë dhe tërheqëse. Thjeshtë ajo e rrëmben lexuesin dhe e shpie drejtë thellësive joshëse nga shkon imagjinata e tij e bujshme, e cila shtrihet nga fantazmagoria e së vërtetës dhe reales deri te irealja dhe fantastikja. Fati, si peshore e jetës, është ai që përcakton krijimtarinë e këtij autori.
Kim Mehmeti, fitues i shpërblimit "Rexhai Surroi" për romanin më të mirë 2008 Kim Mehmeti, fituesi i Shpërblimit “Rexhai Surroi” për romanin më të mirë shqiptar për vitin 2008
Arsyetimi i Jurisë: Për shkathtësinë dhe koloritin e rrëfimit poetik, për mjeshtërinë e ndërtimit të prosedeut romantik, midis magjisë dhe reales, të vërtetës dhe fiktives, të ambientuar në fshatin e tij metaforik, në të cilin ndërthuret e tërë historia jonë, në një periudhë të ndjeshme të agonisë së Perandorisë Otomane, Luftës së Parë dhe të Dytë Botërore, stalinizmit dhe titizmit, juria vendosi njëzëri që çmimi t’i jepet shkrimtarit Kim Mehmeti, për romanin “Vitet e urithit”, botuar nga Toena, Tiranë më 2007.
Shpërblimi për gazetari nuk u nda, sepse sipas vlerësimit të jurisë, pavarësisht faktit se në mesin e konkurruesve ka pasur gazetarë kualitativë, këtë herë cilësia e teksteve të paraqitura nuk ka përkuar me standardin e lartë që ka vendosur juria për ta akorduar këtë shpërblim.
Veprat e Kim Mehmetit janë përkthyer në gjuhën gjermane, franceze, bullgare, turke, kroate dhe në gjuhë tjera

Tregim nga Kim Mehmeti

Shtatë krojet

Nëse niseni ndonjëherë për në Haleb dhe shkoni rrugës që lidh këtë qytet me vendbanimin Rehanlë, mos e lini pa vizituar Shtatë Krojet. Sidomos nëse udhëtimi juaj përputhet me ditën e Shëngjergjit. Që të mos shëtisni andej-këndej dhe që të mos lodheni duke pyetur kalimtarët e rastit, të cilët  pyetja se ku ndodhen Shtatë Krojet edhe mund t’i bezdisë – me çka fare nuk shprehin mosdurimin ndaj të panjohurve dhe ardhacakëve të huaj, por frikën se vizitorët e shpeshtë mund t’i dëmtojnë këto gurra me bukuri përrallore dhe me ca tipare të veçanta, të cilat njerëzit e kësaj ane i mbajnë si shenjtëri më të larta që përcaktojnë fatin dhe jetën e tyre – do të mundohem t’jua përshkruaj vendin ku ndodhen, që të mund të gjeni pa bredhur dhe pyetur njeri për këtë vend i cili qëmoti është bërë i dëgjuar anë e mbanë botës. Pra, kini mendjen kur të niseni rrugës së asfaltuar, e cila ngjitet kodrinës përpjetë dhe posa të arrini në maje nga shihen kopshtet me bukuri mahnitëse të Halebit, ku, ta them mes nesh, jeton e dashura ime Samimija, do të vëreni një shteg të ngushtë që ndan në të djathtë, futet nën pyllin e dendur, thuajse dëshiron t’u shmanget shikimeve të kalimtarëve të rastit e të fshihet në thellësitë e tij, duke lënë përshtypje se nuk çon askund – si rrugicat e jetës që i ëndërron njeriu, të cilat kaherë i përshkon një mjegull e mosbesimit, e frikës se ecja do të na lodhë dhe gjunjëzojë, re që i pjellin paqartësitë që në qenien njerëzore ngjallin krimbat e dyshimit: vallë cila kahje na çon drejt cakut të dëshiruar, pra si çdo rrugicë e mbuluar nga mjegulla e dëshirave të flakta që nuk të lë të shohësh të gjitha pengesat dhe të vlerësosh drejt gatishmërinë për ecje dhe forcën që ke – se u shërben vetëm druvarëve dhe dhiarëve që çojnë bagëtinë në kullotë, apo është një nga shtigjet e shumta që kontrabandistët e vendit i përdorin për të kaluar mallrat në Haleb dhe anasjelltas. Që të mos e ngatërroni me ndonjë shteg tjetër, ja, po jua them se do ta dalloni nga një rrap shumëvjeçar që ndodhet skaj rrugës së asfaltuar, aty ku ndahet ky shteg i ngushtë. Rrapi do ta njihni sepse i ka degët të mbuluara me këmisha grash dhe burrash, me shami të qëndisura dhe shumë e shumë veshmbathje të tjera të cilat i kanë lënë ata që i kanë vizituar Shtatë Krojet e që tani jetojnë në kujtesën e tyre të ledhatuar nga puhiza e lehtë e mbamendjes, si ëndrra e mëngjesit e cila në vetëdije lë një tis të pashlyeshëm që na ndjek tërë ditën. Aty filloni të ecni përpjetë kodrinës. Dhe, po të keni vendosur të shuani etjen me ujin e freskët të krojeve për të cilët jam duke u rrëfyer, uji i të cilëve thonë se ka veti shëruese për sëmundje të ndryshme, si për shembull për ringjalljen e vezores te gratë në mitrën e të cilave nuk zihet fëmija apo për shërimin e burrave impotentë, do të duhet edhe ju të lini ndonjë dhuratë te rrapi që jua përmenda, ndonjë shenjë që do ta shënojë ardhjen tuaj dhe të cilën e njihni vetëm ju e askush nga ata të shumtët që vijnë këtu çdo ditë për t’i ushqyer shpresat e venitura. Në degët e tij mund të varni ndonjë këmishë a një copë tjetër nga e cila qepen veshmbathjet e rëndomta, mund të lini diçka të dashur dhe të vlefshme pranë rrënjëve të tij, varësisht nga sëmundja që keni në trup apo shpirt e që prisni ta shëroni me ujin e këtyre krojeve. Kam dëgjuar se gratë që shkojnë për të ringjallur mundësinë e lindjes, te rrapi lënë brekët e mëndafshta që i kanë veshur natën e gjerdekut. Apo, nënat që çojnë fëmijët për t’i shëruar nga lemeria që u ka mbetur pasi kanë shkelur në ndonjë xhind, pranë rrënjëve të rrapit lënë nga një këmishë dhe kërthizën e tharë të foshnjës së sëmurë.
Shtatë Krojet nuk i vizitojnë vetëm hallexhinjtë, të sëmurët dhe shpresëhumburit. Atje shkojnë plot kureshtarë, aventurierë, besimtarë, të rinj dhe të reja. Kohëve të fundit është shtuar numri i haxhilerëve që kthehen këtu para se të marrin rrugën e shenjtë për në Mekë, pasi disa vite me radhë thuhet se ai që do të pijë ujë nga krojet e këtushme më lehtë e përballon të nxehtit e shkretirës. Kurrë nuk do ta vizitoja këtë vend dhe nuk do të dija për Shtatë Krojet sikur të mos më ishte dashur të takohesha me Samimijen në Haleb. As që do të më jepej mundësia t’jua shpalos këtë që do të lexoni më poshtë, sikur të mos isha sëmurë ditën e shtatë të arritjes sime te Samimija, gjë që u bë shkak që ajo të pikëllohej dhe të kërkonte ilaç tek të gjithë hoxhallarët dhe mjekët e qytetit të saj. Pasi ethet dhe marramendja nuk më kaluan, dikush i tha të më shpinte te Shtatë Krojet, ku duhej t’i mbështesja shpresat e fundit që më kishin mbetur. Isha bërë asht dhe lëkurë, më kishte mbetur vetëm hija e dikurshme, kur u nisëm udhës së largët. Nuk dua t’ju marr kohë me hallet që patëm rrugës, as me frikën që kishte Samimija se vallë do të kisha forcë ta përballoja atë rrugë të lodhshme, por ja, po shtoj vetëm se pasi piva ujë nga Shtatë Krojet, ndjeva se si damarët e trupit m’i ushqeu një freski e lezetshme nga e cila jo vetëm që m’u kthye forca e mëparshme, por ma përshkoi shpirtin një hare, të cilën njeriu e ndjen vetëm kur shijon kënaqësi përrallore.

Nuk e di vallë a ka ndodhur tani ndonjë ndryshim, por gjatë vizitës sime të fundit (harrova t’ju them se pas vizitës së parë si i sëmurë, këto kroje i vizitoj sa herë që shkoj te Samimija në Haleb) shtegu që ngjitet lartësive të kodrinës dhe që përfundon në një livadh të rrethuar me pyje të paprekura nga dora e njeriut, i ngjante një shtrati të ngushtë, të shtruar me pluhur, nga i cili gjurmët e shputave të udhëtarit të ardhshëm shlyenin ato të të mëparshmit, siç shlyhen shpresat e atyre që dikur kanë qenë në këtë botë nga ne që jemi tani. Mos mendoni se i përmend rastësisht gjurmët e shputave të kafshëve dhe të njerëzve, si ndonjë simbolikë naive për të thënë diçka që nuk dua apo nuk mundem ta them shqip e troç, por duhet të më besoni se gropat, të cilat i lënë pas vetes në pluhur këmbët e njerëzve dhe të kafshëve, nuk i mbulon as pluhuri as lloçi në ditët me shi. Mbeten si vula të paprekshme dhe të pashlyeshme, pa marrë parasysh se a do të fryjë ndonjë erë apo të bjerë shi, deri sa të mos shkelë mbi to ndonjë këmbë e ndonjë tjetri apo e ndonjë deveje që bart mbi shpinë hallexhiun, i cili i ka mbështetur të gjitha shpresat te ujërat e ftohta të Shtatë Krojeve. Se është kështu, binduni vetë. Disa herë kam shkelur  gjurmët që lija pas  vetes, por kot: posa çoja këmbën, sërish formohej shenja e mëparshme e shputave të mia. Thonë se shtegu që çon drejt burimeve është një lloj kronike e përpiktë që regjistron gjurmët e të gjithë atyre që kanë shkelur mbi të. Sa i përket pandehmës se çka ka ndodhur me ata që nuk janë nisur kësaj rrugice, por nëpër pyllin e dendur, as që ia vlen të lodhni imagjinatën dhe të lejoni që ajo të marrë kahje të tillë: kushto që është nisur rrugicave tjera, nuk ka arritur te Shtatë Krojet. Nëse nuk besoni, mund të pyesni banorët që jetojnë në fshatrat përreth dhe do t’ju rrëfejnë ndodhi nga më rrënqethëset, do t’ju tregojnë se sa e sa veta, të prirë nga skepticizmi apo duke dashur të dëshmojnë se nuk u besojnë thashethemeve dhe besimeve të kota, janë nisur kokë në vete dhe nuk janë kthyer kurrë më, apo nëse kanë dalë nga pylli, nuk kanë mundur të shpjegojnë asgjë për atë se çka u ka ndodhur, sepse kanë mbetur pa gojë dhe mend. Nuk kam takuar asnjë nga këta të mjerë dhe as që kam parë ndonjë kufomë në pyjet rreth Shtatë Krojeve – si do t’i shihja përderisa kurrë nuk kam guxuar të nisem kokë në vete!? – por nuk kam pse të mos i besoj Semimijes, e cila jo njëherë më ka thënë se në Haleb jetojnë dhjetëra të rinj që kanë humbur aftësinë e të folurit dhe të të menduarit drejt e për të cilët dihet se kanë tentuar të shkojnë te Shtatë Krojet, duke ecur maleve dhe kodrinave gjersa nuk i ka trullosur deri në alivanosje një fishkëllimë trishtuese. Pra, ja edhe një e dhënë që do t’ju nevojitet nëse rastisni të udhëtoni kësaj ane: nuk keni pse të frikësoheni, lirshëm nisuni shtegut që çon drejt Shatë Krojeve sikur edhe të mos keni shoqërues, por kurrë, kurrë mos shpresoni se do t’i shihni këto burime, nëse ju mbushet mendja të shkurtoni rrugën dhe të merrni udhën luginave, të gënjyer se do t’i bini më shkurt dhe do të arrini më shpjet. Besoj se nuk ka nevojë t’jua them të vërtetën që njihet prej shekujsh se rrugët nuk mund të shkurtohen dhe as të zëvendësohen me të reja, po qe se nuk e dini ku duhet të arrini dhe çka dëshironi të shihni dhe përjetoni. Kureshtarët e mirëfilltë shohin sende të papara edhe nëpër rrugicat që i kanë hapur të tjerët, sepse e dinë që gjatë udhëtimit nuk është e rëndësishme vetëm udha, por koha kur je nisur, aftësia e të vëzhguarit, gjërat që të kanë nxitur të nisesh si dhe bashkudhëtarët që të shoqërojnë. Ja për shembull, mua në Haleb më mahnitin deri në marramendje trëndafilat e bardhë dhe krizantemat të cilat, kur u marr erë, më bëhet se mbajnë aromën e lëkurës së Samimijes, kur i kam pranë buzëve i ndjej njësoj si edhe puthjet e saja, kur fillojnë të vyshken, më ngjallin një trishtim, një molisje të sajuar sa nga një frikë e pashpjegueshme për atë që më pret, poaq edhe nga një lodhje e ngjashme me atë që ndjen udhëtari që nuk e ka ditur se çdo ecje të rraskapit, nëse shpirtit dhe trupit nuk u mundëson çlodhje, nëse ata nuk kanë prehje, e cila jo vetëm që u mundëson të pushojnë, por edhe të ndërmendin udhët e shkelura, të palosin në kujtesë të kaluarën, e cila është pajë që stolis të djeshmen e jetës sonë dhe diçiturë e ecejakeve të ardhshme, kandar i saktë që peshon forcën e harxhuar drejt së ëndërruarës dhe vlerën e cakut të arritur, është pije, që sa të freskon, po aq edhe të helmon, po qe se ke harruar se jeta i ngjan sofrës me shumë lëngje, por pranë saj bëjnë aheng vetëm ata që e kanë kuptuar se çdo pije duhet të pihet në atë mënyrë që të mos përzihet me ato që ta prishin stomakun dhe ta çojnë të vjellët, se gjithsesi jeta nuk është sajesë që për-bëhet vetëm nga një shije, se ajo duhet mbushur me gjellëza nga më të ndryshmet, që duhet ngrënë me kujdes dhe të bindur se një jetë njerëzore as ka qenë ndonjëherë dhe as do të jetë kurdoqoftë e mjaftueshme që njeriu të ketë mundësi të shijojë tërë nektarin dhe helmin që ajo ia ofron.

Livadhin, ku ndodhen Shtatë Krojet, e stolis një bukuri përrallore pa marrë parasysh stinën e vitit. Në pranverë e hijeshon diadema e gjelbërimit dhe luleve të bulëzuara, në verë e zbukuron frymëmarrja e vrullshme e tokës, e cila thithë ngrohtësi, në vjeshtë laramania e ngjyrave që shprehin pjekurinë e asaj që njëherë ka lindur, ndërsa dimrit – ah dimrit – mbulesa e bardhë shtresohet mbi farën, e cila duhet të ringjall jetën e re, mbulon tokën jo që t’i fshehë, por përkundrazi, t’i bëjë më të dukshme gjurmët e atyre që e shkelin. Dhe aty ku livadhi formon një hark të cilin e mbulojnë degët e shelgjeve të lëshuara teposhtë, dëgjohet gurgullima e ujit që rrjedh nga Shatë Krojet të radhitur njëri pranë tjetrit. Uji që rrjedh nëpër lugjet e mbuluara me myshk të gjelbër, ushqen kullosën që shtrihet përpara tyre, apo përbirohet nën shtresat e borës gjatë ditëve të dimrit. Pamja e jashtme e tyre fare nuk dallon nga krojet tjera që mund t’i hasni kudo nëpër kodrinat ku njeriu ka dashur me një mur dhe një lug të bëjë një vepër të mirë për ardhacakët e rastit, për të eturit e lodhur të cilëve u nevojitet ndonjë shenjë sa të dallojnë dhe besojnë se gurra apo uji që rrjedh nuk e prish gjakun e njeriut. Shtatë Krojet nuk janë të veçantë as për shkak të ujit të ftohtë e as për ndonjë veçori që nuk e kanë ujërat tjera malore, edhe pse i përshkruhen veti shëruese nga sëmundje të shumta. E veçanta e Shatë Krojeve që ka përmasa të pabesueshme është e vërteta se një herë në vit këto kroje shteren krejtësisht, nuk pikon nga lugu i tyre asnjë pikë uji e lere më të keni mundësi të shuani etjen apo të lani fytyrën. Dhe kjo ndodh ditën e Shëngjergjit, në çastin kur lind dielli dhe kur mbi livadh bie tufa e parë e rrezeve të tij. Ashtu siç fillojnë të bien rrezet mbi livadh, dalëngadalë nisë të shterojë uji, kështu që në çastin kur dielli nxjerr mbi kodrinën përballë tërë kokën e vet, nga lëfyti i krojeve rrjedh pika e fundit e ujit. Dhe pas saj fillon një mrekulli përrallore: nga lugu i tyre dalin re të ngjyrosura. Njerëzit përreth mbeteshin pagojë, ose fillojnë zëshëm t’i drejtohen Zotit duke i përcjellë lutje nga më të madhërishmet. Pas një kohe, tërë livadhin e mbulon mjegulla shumëngjyrëshe që ka një aromë të këndshme mpirëse. Disa thonë se Shtatë Krojet janë goja e tokës dhe se atë ditë rruzulli tokësor ngihet me frymë, zbraz nga brendia e vet frymën që ka thithur një vit më parë, tani të mbushur me aromën e frymëmarrjes së damarëve të saj nëntokësorë. Dijetarë të mëdhenj të cilëve njeriu nuk mundet fjalën t’ua bëjë dysh, pohojnë se mjegulla, e cila tërë ditën e Shëngjergjit del nga lëfyti i Shtatë Krojeve, është sajesë e frymëmarrjes së atyre që i ka tretur dheu, që dikur kanë ecur mbi rruzullin tokësor, por pohimet e tyre kundërshtohen nga urtia e atyre që nisen nga paragjykimi se është e mundur vallë sasia e mjegullës të mbetet e njëjtë edhe pas aq vdekjesh që kanë ndodhur dhe që ndodhin çdo çast; me sa mbahet mend, dalja e mjegullës nëpër lugjet e Shtatë Krojeve ka filluar dhe ka përfunduar gjithmonë në të njëjtën kohë, që do të thotë se edhe sasia e saj mbetet e pandryshuar. Shkencëtarët e grupit të parë, teorinë e vet e shpjegojnë me të dhënat se nuk është ajri që thithë njeriu ai që quhet frymëmarrje njerëzore, por frymimi që mban gjallë njeriun është ai që e thithë trupi i tij nëpërmjet poreve të lëkurës nga edhe bëhet shfryrja e ngadalshme, e cila është e pahetueshme, zgjat po aq kohë sa është e nevojshme që kufoma e pashpirt të shkrihet dhe bëhet dhe. Prandaj, thonë ata, trupi i njeriut nuk mund të kalbet për një ditë apo dy, e as është e mundur që kufomës që shpërbëhet të mos i vijë era e keqe, sepse, sipas tyre, fillon procesi i kundërt: trupi frymon mbrapsht, vjell nga vetvetja ajrin që ka filtruar me poret e veta dhe me të cilin nuk ka ushqyer mushkëritë, por çdo molekulë përbërëse, ka mbushur çdo zbrazëtirë dhe ka freskuar gjakun që rrjedh nëpër damarë. Gjithsesi, sa mund t’u besojë njeriu teorive të këtilla poaq mund edhe të dyshojë, por nuk ka hamendje se ditën e Shëngjergjit nga lëfyti i Shtatë Krojeve pandërprerë del një mjegull e tejdukshme. Dhe radhitja e ngjyrave gjithmonë është e njëjtë: nga kroi i parë dalin re me ngjyrë të kuqe, nga i dyti re të zeza, nga i treti të gjelbra, nga i katërti të verdha, nga i pesti të kaltra, nga i gjashti të kafta, nga i shtati të bardha si bora, të cilat pastaj bashkohen, formojnë një si ylber, i cili fillon të shtrihet mbi butësinë e kullosës dhe luleve, bëhet gjithnjë më e dendur dhe fillon të ngjitet lartësive qiellore. Diku para mbrëmjes, në çastin kur dielli fsheh fytyrën e vet pas kodrinës në perëndim, retë formojnë një topth shumëngjyrësh i cili sa më shumë ngjitet përpjetë, aq më shumë zvogëlohet, aq shpejturazi zvogëlohet, sa më në fund bëhet krejtësisht i padukshëm. Zhdukja e tij paralajmëron edhe tik-takun e pikave të para të ujit që fillojnë të rrjedhin nëpër lugjet e krojeve dhe daljen nga dehja e atyre që janë ndodhur aty gjatë tërë kohës që ka zgjatur kjo dukuri madhështore.

Ndoshta vlen t’ju them se të paktë janë ata që kanë guxim t’i vizitojnë Shtatë Krojet ditën e Shëngjergjit. Nuk ka qenë kështu edhe më parë. Njerëzve u hyri frika  para ca vitesh kur u përhapën llafe se gjoja shumë nga ata që kishin ndjekur këtë dukuri sa të çuditshme aq edhe madhështore, kanë mbetur ose të shurdhër ose të pagojë. T’jua them të drejtën, kam qenë dy herë deri tani dhe nuk kam vërejtur ndonjë ndryshim në vetvete apo te Samimija, të cilën gjithmonë e kam pasur pranë, përpos që ia kam shtrënguar dorën fort, nuk e di vallë nga frika apo i mahnitur nga ajo që shikoja, por duhet ta them se viteve të fundit po më lodh një harresë që nuk a kam pasur vite më parë e për të cilën Samimija thotë se mund të jetë pasojë e vizitës së fundit te Shtatë Krojet duke shtuar se ndoshta nuk duhet të shkoj më atje ditëve të Shëngjergjit. Nuk do t’i bëhesha kurrë shok frikës, të cilën ma nxit Samimija, sikur të mos fillonin të më dilnin disa njolla shumëngjyrëshe në kraharor, për të cilat ajo thotë se kanë aromën e mjegullës që del nga lëfyti i krojeve që i kemi vizituar së bashku. Ato njolla vazhdojnë të zgjerohen dhe tani ma kanë kapluar edhe pjesën e sipërme të barkut. Samimija i puth sa herë që e vizitoj në Halebin e bukur. I puth dhe qan. Thotë se poret e trupit tim kanë filluar të frymojnë mbrapsht: jo të thithin, por të shfryjnë frymën e trupit. Dhe e ka kapluar një frikë e dukshme se së shpejti do të më humbë. Ndërsa unë e lus që t’i puth më vrullshëm, e kam bindur se ngrohtësia e buzëve të saj ngadalëson përhapjen e njollave shumëngjyrëshe nëpër trupin tim. Këtë ua përmenda vetëm që t’i keni parasysh të gjitha pasojat nëse e ndani mendjen t’i vizitoni Shtatë Krojet, duke mos dashur as t’ua shtoj dëshirën që ta shihni këtë bukuri parajse sa më parë as t’ua rris dyshimin se vallë ia vlen të marrë njeriu atë rrugë të gjatë që të ballafaqohet me aq të papritura sa e shoqërojnë edhe vetë jetën e njeriut. Si do që të jetë, nëse niseni rrugës Rehanlë-Haleb, do të arrini në maje të kodrinës nga shihen kopshtijet – parajsë të qytetit ku jeton Samimija ime, do të vëreni një rrap i cili nga larg do t’ju duket si një kope basmash dhe leckash shumëngjyrëshe, do të shihni shtegun që humbet diku nën degët e pyllit të dendur, rrugicën e ngushtë e cila në fillim nuk do t’ju bëjë ndonjë përshtypje të veçantë as që do t’ju joshë, mirëpo pastaj do t’ju duket se ju thërret,  me një zë që nuk e dëgjojnë veshët, por shqisat e brendshme të qenies suaj, që të niseni drejt saj dhe, posa t’i afroheni, do t’i shihni gjurmët si të vizatuara mbi pluhur apo baltë që kanë lënë hapat e atyre që janë nisur malit përpjetë, do të shkelni mbi to sa t’i zëvendësoni me tuajat, sa të shihni se pluhuri, të cilin e bart era e lehtë, që e ngrini ndërsa ecni, nuk bie mbi gropat që lënë pas vetes këmbët tuaja e as ato të të tjerëve, apo, sado që të mundoheni, balta që shkelni, nëse është ditë me shi, nuk do të derdhet mbi gropën që kanë lënë pas vetes shputat e njeriut apo të devesë para jush, me çka mund t’ju kaploj një mahnitje, një magji e cila do t’ju robërojë në harresë, do t’ju bëjë të mos ju kujtohet se për ku jeni nisur dhe ku doni të arrini, do të ecni dhe ecni pa ndjerë lodhje, pa thënë asnjë fjalë ankuese se ju ka rraskapitur lartësia që keni përballuar, do të vini buzë livadhit me një bukuri të cilën, e pranoj, nuk mund ta përshkruaj, do të mbeteni pa frymë nga bukuritë e kredhura në atë hapësirë ku gurgullon uji i Shtatë Krojeve, ku zogjtë flasin me një këngë që nuk e keni dëgjuar kurrë më parë, do t’ju verbojë ajo amshueshmëri e së bukurës dhe ndoshta do t’u kujtohet rrëfimi im ku nuk munda t’jua them të gjitha, sepse ka gjëra që nuk thuhen jo pse duhet të mbeten të mbuluara me pluhurin e fshehtësisë, por për shkak se as unë as Samimija, kurrë nuk e kemi kuptuar çka na shtyu t’i vizitojmë ato gurra edhe pas shërimit tim, në vitet kur ardhja ime e parë në Haleb mbeti kujtesë e largët, e stolisur me një sëmundje të papritur, të cilën nuk mund ta shëronin dot as hajmalitë e hoxhallarëve të vendbanimit të saj as sehirxhinjtë e famshëm që kishin çliruar njerëzit nga robëria e djallit dhe e xhindeve, gjë që na detyroi t’u hipnim deveve tona, e të niseshim drejt rrapit, ku fillonte shtegu që çonte drejt shpresës së fundit për shërimin tim, ecëm dhe ecëm me orë të tëra, ajo e mahnitur nga hija dhe flladi që bënin drurët që kishin mbuluar udhën, ndërsa unë i rraskapitur nga ethet, i shkallmuar nga një djersitje që sa nuk e kishte shterur tërë lagështirën e trupit tim, shalëroja devenë i molisur, duke pasur ushqim të vetëm këngën e lehtë të shoqërueses sime, i mbetur me një xixë shpresë e cila gjente rrugën të shtegtonte në vetëdijen time si rrezet e rralla që përbiroheshin nëpër degët që mbulonin shtegun, nëpër të cilin ecnin devetë tona, bartëset e trupave të mpirë sa nga udhëtimi i largët aq edhe nga dëshira që ta shihnim sa më parë atë livadh, ato gurra, uji i të cilave duhej të ma kthente forcën e mëparshme të trupit dhe freskinë thuajse të harxhuar të shpirtit, jo që të shpëtoja unë vetë, por që të mos i lija jetimë ëndrrat e Samimijes, të mos mbeteshin të pashpresa ngjyrat e ëndërruara të jetës sonë, që i pamë posa dëgjuam gurgullimën e Shtatë Krojeve, posa u ngimë me ujë, kur puthëm njëri tjetrin në buzë, u shtrimë mbi kullosën e livadhit, ku unë ledhatoja trupin e saj e ajo timin, shikuam qiellin, pastaj mu mbush mendja të mbeteshim aty përjetë, ndërsa ajo kundërshtoi, tha se edhe e bukura bëhet neveritëse, nëse nuk di si ta përdorësh; m’u lut të mos flisja, t’i largoja nga mendja ato marrëzira që nuk më linin ta shijoja deri në dhembje, mori disa grushte ujë, m’i hodhi mbi trup, shkoi krua më krua duke gëlltitur ujë të freskët, më përqafoi kushedi për të satën herë e gëzuar nga shërimi im, pastaj më urdhëroi t’i ngjitesha devesë që të ktheheshim sa më parë në shtëpinë e saj, pa ua varur veshin lutjeve të mia të qëndronim edhe ca në atë livadh dhe pranë fytëzave të krojeve, më bindi të nisemi kokulur, të heshtur, disi të hutuar dhe të ngulfatur nga pyetja: o Perëndi pse nuk ia dhe njeriut mundësinë të shijojë të bukurën, por ia dhe vetëm aftësinë të ndjejë nga larg qenien e saj, pse nuk bëre dhe ca që të mund të shuanim etjen për njëri-tjetrin, dora ime të ngihej duke ledhatuar trupin e saj, buzët e saja të derdhnin tërë shijen e vet në zbrazëtirën e gojës sime, pse, pse o Zot nuk u mëshirove dhe nuk na dhe mundësinë që të ngihemi deri në fund pranë sofrës që na ofrove, që unë dhe Samimija të jetonim gjithmonë pranë Shtatë Krojeve, të gjitha ditët e vitit të ishin ditë pranverore, si ajo e Shëngjergjit shumëngjyrësh, të cilën ju mund ta përjetoni vetëm nëse niseni rrugës Rejhanlë – Haleb, dhe arrini në majën nga shihen trëndafilat e kopshtijeve të qytetit ku jeton Samimija ime, nëse nuk ju zë gjumi kur të kaloni pranë rrapit shumëvjeçar, që shënon kthesën e shtegut i cili zhduket në pyll, ku do të shihni rrugicën nëpër të cilën kanë ecur kolona njerëzish që tani i ka tretur dheu apo jetojnë diku të mahnitur nga bukuria që e kanë parë, ku ka gjurmë që shihen dhe plot nga ato që janë mbuluar nga ecjet e udhëtarëve të rinj, ku do të ju joshë zëri mahnitës i së panjohurës, zë që do t’ju bëjë të niseni përpjetëzës pa ndier lodhje, duke ngushëlluar vetveten se çdo ecje drejt lartësive sjell kënaqësi dhe bukuri të paparë, do të hapëroni pa u lodhur, pa e ditur se sa i largët është caku i panjohur, pa u shkuar fare ndërmend  se ndoshta caqet as që ekzistojnë, se ne as që mund t’i arrijmë ato, por duhet të kënaqemi me mendimin se nuk na mbetet asgjë përpos të ecim, njashtu siç ecëm me Samimijen asaj dite kur na thanë se ilaç i vetëm i sëmundjes sime janë ujërat e Shtatë Krojeve edhe pse as ato ujëra nuk e shpëtojnë njeriun nga vdekja.

___________
Tregimi është marrë nga gazeta-nacional.com