Maku Pone

Maku Pone - (lindur më 1 Mars 1939 në Fier, Shqipëri) është poet, prozator dhe dramaturg shqiptar. Femijërinë e kaloi ne qytetet e Fierit, Pogradecit dhe Tiranës. Studimet e mesme i kreu në Shkodër, studimet e larta ne Moskë për inxhinieri nafte. Ka studiuar gjithashtu për filozofi. Pasi u diplomua punoi si inxhinier për një periudhë relativisht te shkurtër në industrine e naftes. Në vitin 1974 filloi punë si kryeredaktor ne gazetën e qytetit te Fierit. Pas debutimit me disa drama që u vunë në skenat profesioniste, ne vitin 1983 filloi punë si libretist (dramaturg) pranë teatrit “Bylis”. Më pas punoi ne televizionin rajonal TV Apollon. Pavarësisht nga punët që ka kryer ne vite, krijimtaria letrare ka qënë drejtimi kryesor i jetës së tij.
Në letërsi ka botuar qysh ne vitet pesëdhjetë. Ne vitin 1969 ka dalë me librin e tij te parë poetik Kur buzëqeshin shoket. Perveç
poezive ka shkruar mjaft për teatrin dhe një kohë i është kushtuar edhe letersise për fëmijë.
Ka fituar pesë çmime te ndryshme në konkurset-kombëtare në gjininë e poezisë (2 herë), ne prozë (2 herë) dhe në dramaturgji (1 herë).

Poezi

Kur buzëqeshin shokët (1969),

Yje mbi bar (1973),

Në brazdat e kësaj toke (1975),

Lulëzim (1982),

Gjaku i verdhë i lulediellit (1998),

Në portat e erërave (1999),

Çeku i reve (2001),

Dëbora e Orientit (2005),

Triologjinë poetike (2009),

Qiparisat e muzgut,

Muzikë dimri,

Një kafe me gurin.

Dramarturgji

Shpërthimi (1976),

Fundi i sinorëve (1977),

Asgjë nuk është harruar (1979),

Atje ne Ebro (1979),

Natë e pagjumë (1980),

Udhë të mbarë (1982),

Shokë dhe vite (1984),

Dosja 63 (1985),

Shqetësimet e një mjeku (1988),

Një vajzë e fyer (1990).

Prozë

Shtëpia midis mollëve (1984) (novelë),

Trëndafilat e mesnatës (1987) (roman),

Motër e vëlla (2003) (roman),

Balona me bedena (2004) (tregime).

 
Letërsi per femijë

Naftëtarët e vegjël (1969),

Ne jemi gjeologë (1969),

Postieri ynë (1970),

Na thërret trumpeta (1971),

Pushimet dimërore (1971),

Motër e vëlla (2003).

Poezi nga Maku Pone

MULLAGA

Mos e beso, s’është lulemullage
kjo mëllagë
është një njollë e kuqërremtë
që pikon gjak,
që ra nga mushkëritë e mia
dhe ra nga zemra ime.

S’është verë kjo verë
është dimër i ngrirë dhe vrasës
dhe i mbushur me tortura,
si në një dhomë në terr
dhe pse gjithkund ti sheh mullaga,
por a s'ta thashë që s'janë mullagë,
është zemra ime që s'të gjen
e gjakun shter.

DRYNA NË DERË

Atje brenda është kalbur
dhe është mykur gjithçka
nën pushtetin
e krimbave.
Në derë
ende rri roje vigjëluese
dryni
i ndryshkur, i ngrënë, pakëz tragjik
në atë qëndresë të hekurt,
për të mos lënë kënd të hyjë,
të bëjë batërdi,
atje brenda,
ku as minjtë s'kanë ç'të hanë
më.

Kohë
e drynave në derë.

 

 

FYTYRË NGA PASQYRA

 

Kënaqësia del nga krehri

dhe ngjitet në pasqyrë.

Le të krihet dhe pasqyra,

të heqë nga vetja

aq e aq leshra të rrezuara,

pale të thinjura.

Të zbukurohet kjo pasqyrë.

Të ndrijë nga bukuria.

T'i hiqe një trëndafili

në lëkurë.

Dhe unë që e shoh,

të ndihem

pakëz më i fortë,

pakëz më burrë

nga kjo fytyrë

që më vështron nga pasqyra.

 

 

SHPËTIMTARI

 

Ju e prisnit shpëtimtarin

ja ku vjen

me sytë në tehun

e thikës,

me duart në këmbëz

të revolverit,

gjinjtë mbushur me bomba.

Ndërkohe bëjuni zë zjarrfikësve

të shtrijnë zorrën e ujit

në bulevard.

Do të kenë goxha punë

zjarrfikësat

me zjarrin përpirës diçka,

por dhe me gjithë atë

gjak.

 

 

TEL

 

Ajo rrobë e bardhë,

a është e bardhë,

a je i sigurtë?

A thua të mos jetë e zezë

dhe sidomos

a nuk skuq?

Unë pashë vetëm thikën

që vetëtiu,

asgjë tjetër.

Asgjë.

Më shumë do të kenë parë të verbrit,

a kanë dëgjuar ndoshta shurdhmemecët.

 

 

GRUAJA KRIHET NË PASQYRË

 

Gruaja krihet në pasqyrë.

Pa shih! Ishte muzg

dhe u bë natë.

Ishte vjeshtë

dhe u bë dimër.

Dhe pak

e do vijë pranvera,

pastaj vera, pastaj vjeshta.

Gruaja atje është, krihet në pasqyrë.

 

Zoti im! Qenka thinjur bota

vetëm pse gruaja krihet në pasqyrë

dhe burrat gjë prej gjeje s'dinë

ç'është pasqyra për një grua.

 

 

FUSHA ME LULEDIELLI

 

Vallja huan koka të prera.

Koka të prera,

qafë të këputura,

dhe prapë e prapë koka të prera.

Koka.

Koka.

Koka.

Natyrisht

dhe ca gjak.

Dielli ngadhënjen atje lart.

Ngado që vete, në zbrazëtinë tërheq

koka të prera, kokat

dhe qafat e këputura.

 

Gjakun e verdhë të lulediellit

e piu fusha.

 

 

CERDHE MERIMANGASH

 

Atje përfund shpirtit

e ngritën çerdhen merimangat.

Po bën kohë që shpirti as nuk ha,

as nuk pi.

Dhe aq gjak sa kishte mbetur

tashti e pinë merimangat.

Mblidhi plaçkat e dashur

erdhi ora për të vdekur

nga asfiksia,

nga mungesa e ajrit atje thellë

ku dhe merimangat po përpëliten

nga mazgallat e zbrazëta e të zeza

që dikur u thoshin shpirt.

 

 

FËMIJËT BONJAKË

 

Ne do t'i çapëlojmë këta fëmijë

që të shqyejmë njëri-tjetrin

ku më mirë e më mirë.

Era ndaj ulërin

që shkretëtira të hajë me gjithsej

dunat si duna

gjer tek kokrrat e rërës.

 

E shkretëtirës është rëra.

Shkretëtirën ka mëmë.

Le të jetë harruar ati fatkeq

për të bijat dhe për të bijtë e vet.

 

Kurse ne do të na qajnë

këta fëmijë

O çdo të bënte rërana

për shkretëtirën

po të shqyente një shkretëtirë.

 

Ndoshta dhe më zi se ne

të braktisur nga fëmijët,

ndërsa shqyejmë njëri-tjetrin.

 

 

TABELA E SHUMËZIMIT

 

E kam bërë çorbë tabelën e shumëzimit

për aq miliarda sa kam

e për aq sa do të kem

të gjitha të kërrera

nga shumëzimi Një herë Një që bëjnë Dy

dhe nga shumëzimi Dy herë Dy bëjnë Pesë.

Falmëni botën po e zura poshtë

me tabelën time të shumëzimit

ku çdo katrori të zi

i përputhet një pikëz e kuqe

nga gjaku i të tjerëve

dhe jo nga gjaku im.

____________________________________
Biografia e autorit është mrrë nga Wikipedia